φιλολόγου – Μ.Α. Πολιτικής Φιλοσοφίας Α.Π.Θ.
Μήπως ήρθε ο καιρός να αλλάξουμε το όνομα του Ελληνικού …Πενταγώνου, που μόνο στο όνομα είναι …πεντάγωνο κατά ατυχή απομίμηση του Αμερικανικού Πενταγώνου, και να το ονομάσουμε «Ελληνικό Επτάγωνο αρ. 1» τιμώντας με αυτόν τον τρόπο τον Μιχαήλ Πέτρου Κοκκίνη, Μηχανικό του Τείχους - Φρουρίου του Μεσολογγίου και ήρωα πεσόντα κατά την Ηρωική Έξοδο; Αυτή την ιδέα υποστηρίζουν και πολλοί Έλληνες διανοούμενοι και ακαδημαϊκοί όπως ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου Μ.Π. Θεοδόσης Τάσιος.
Η εποποιία του Μεσολογγίου, κατά τις δύο στενές πολιορκίες του γράφηκε με την επίπονη προσπάθεια των Μεσολογγιτών να φτιάξουν οχυρωματικά έργα για να προστατέψουν την πόλη τους από τις επιθέσεις του Ομέρ Βρυώνη (1η πολιορκία 1822) και των Ιμπραήμ και Κιουταχή (2η πολιορκία 1825- 10 Απριλίου 1826). Ο μηχανικός και ιθύνων νους που σχεδίασε και υλοποίησε την οχύρωση του Μεσολογγίου ήταν ο ingenieur militaire (στρατιωτικός μηχανικός) Μιχαήλ Πέτρου Κοκκίνης.
Ο φιλόπατρις και τεχνικός επιστήμων Μ. Κοκκίνης καταγόταν από τη Χίο, σπούδασε στρατιωτικός μηχανικός στη Γαλλία και ήταν γλωσσομαθέστατος. Γνώριζε γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ρουμάνικα και δίδασκε μαθηματικά, γεωδαισία και γερμανικά στην Ανώτερη Ελληνική Σχολή του Βουκουρεστίου. Είναι γνωστό πως το Βουκουρέστι ήταν ένα από τα ζωηρά κέντρα του Ελληνισμού της αλλοδαπής. Ο διευθυντής της Σχολής ήταν ο επίσης Χιώτης Κωνσταντίνος Βαρδαλάχος. Η Σχολή λειτουργούσε υπό την εποπτεία του δραστήριου Ιγνατίου, Μητροπολίτη Άρτης και μετέπειτα Ουγγροβλαχίας (Βουκουρεστίου) και μέλους της Φιλικής Εταιρείας.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ο ingenieur grec, όπως τον αποκαλούσαν οι ξενόγλωσσες εφημερίδες της εποχής –μια από αυτές ήταν η «TELEGRAFO GRECO» - ο Κοκκίνης ανέπτυξε έντονο πατριωτικό ζήλο και αποφάσισε να αφήσει οικογένεια και καριέρα για να κατέβει στο Μεσολόγγι ώστε να έχει την ευκαιρία να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον Αγώνα! Ειδοποίησε δε, μέσω συστατικής επιστολής που έγραψε στα 1822 για αυτόν ο Έλλην προύχοντας του Βουκουρεστίου Νικ. Βακαρέσκου προς τον φιλογενή και πολιτικό συνεργάτη του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου Γ. Πραϊδη, ότι έρχεται στην πατρίδα για να προσφέρει «τας εκδουλεύσεις του». Τον Φεβρουάριο του 1823 έφθασε μέσω Ιταλίας στο Μεσολόγγι μαζί με άλλους 71 Έλληνες μετά από περιπέτειες στη θάλασσα. Σώθηκαν τότε χάρη στις ενέργειες του φιλέλληνα Άγγλου λόρδου Sheffield.
Με εισήγηση του Πραϊδη και εντολή του Μαυροκορδάτου ανατίθεται στον Κοκκίνη η εκπόνηση μελέτης και κατασκευής οχυρωματικών έργων στο Μεσολόγγι. Ο Κοκκίνης κατόρθωσε μέσα σε δυόμιση χρόνια να οχυρώσει το από ξηράς μέρος της πόλης (ΒΑ) με ικανό τείχος, που άντεξε σε όλα τα χτυπήματα των Τούρκων και Αιγυπτίων κατά τη δεύτερη πολιορκία. Ονομάστηκε Φρούριο, Κάστρο, ακόμη και Φράχτης(!) –έτσι το ονόμασε ο Ιμπραήμ πασάς περιφρονητικά. (Πολύτιμες πληροφορίες για τον Κοκκίνη περιέχονται στο έργο του συγγραφέα Π. Ντούλη, εκδόσεις ΤΕΕ).
Ο Ιντζενιέρης του Μεσολογγίου Κάστρου ανέφερε το 1823 σε επιστολή του προς τον Αλ. Μαυροκορδάτο –την οποία δημοσίευσε η εφημερίδα του Μεσολογγίου «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ»- τα εξής: «Ο Πύργος αρ. 1 καθώς και ο ανταποκρινόμενος Επταγωνικός πύργος, το κατά κάθετον οχύρωμα και οι δύο πύργοι κατά το σύστημα των αρχιστράτηγων Montalembert και Clairac αποκαθίστανται ακαταμάχητοι και ανάλωτοι από τον εχθρόν». Κατά την εκτέλεση του έργου και προς το τέλος του 1823, αφενός μεν λόγω οικονομικών δυσχερειών αφετέρου δε εξ ανάγκης επισπεύσεως των εργασιών, ο Κοκκίνης αναγκάστηκε να τροποποιήσει μερικώς το αρχικό εγκριθέν σχέδιο Κανονικού Επταγώνου.
Τα Τείχη του Μεσολογγίου (Ο ΦΡΑΧΤΗΣ) άντεξαν στις καθημερινές επιθέσεις του εχθρού με χιλιάδες βλήματα και βόμβες και μόνον η πείνα τσάκισε τους πολιορκημένους. Στα τέλη του 1824 με κοινή θέληση, κοινά εισοδήματα και συνεισφορές, τελείωσε το αναγκαίο έργο καθιστώντας το Μεσολόγγι νησί με 23 κανονοστάσια λιθόκτιστα κ.λπ. Ο Κοκκίνης δεν ήταν μόνο μηχανικός αλλά και ικανός διευθυντής του έργου, αφού με τις «καθημερινές προσταγές του» συντόνιζε τα πάντα: επιστάτες, κτίστες, ειδικευμένους εργάτες (πχ. στην έμπηξιν πασσάλων), μισθούς… Οργάνωσε τους εργάτες σε εκατονταρχίες και δεκαρχίες, καθόρισε το ωράριο εργασίας κ.ά. Ο ζήλος του ήταν παροιμιώδης. Έλεγε χαρακτηριστικά: «Το ιερόν έργον του Γένους δεν γνωρίζει μήτε αρρωστίαν μήτε θάνατον…» Κατά τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου με επιστολή του (1825) στα «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ» κατέκρινε τους Γάλλους στρατιωτικούς και τεχνικούς που βοηθούσαν τους Αιγυπτίους στις εναντίον των Ελλήνων ενέργειές των.
Όχι μόνο ο Μ. Κοκκίνης αλλά και όλοι οι Μεσολογγίτες άνδρες, γυναίκες και παιδιά έπεσαν με τα μούτρα στη δουλειά. «Οι γυναίκες περνούν μέσα από την Αγορά χωρίς να συστέλλωνται κουβαλώντας πέτρες εις το τείχος». Η ομοψυχία και η ομογνωμία είναι αυτά που ανασταίνουν τους λαούς. Όλες οι τάξεις και οι ηλικίες των πολιτών μαζί με τους προκρίτους εργάζονταν αδιαλείπτως στα οχυρωματικά έργα.
Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν οι ονομασίες που έδωσε ο Κοκκίνης στους Προμαχώνες - Κανονοστάσια του Τείχους. Πρόκειται για ονόματα ένδοξων προσώπων, ηρώων και σοφών. Με σειρά από το ΒΔ προς το ΝΑ άκρο αναφέρω τους Προμαχώνες και την ονομασία τους: 1 : Σαχτούρη 2: Κυριακούλη Μαυρομιχάλη 3: Λόρδου Βύρωνος 4: Κοτσιούσκου (προς τιμή του εθνικού ήρωα της Πολωνίας Cosciuzko!) 5. Γουλιέλμου Τέλλου (εθνικού ήρωα της Ελβετίας), 6: Τοκελί (προς τιμή Ούγγρου ελευθερωτή της Τρανσυλβανίας) 7: Φραγκλίνου (Αμερικανού ελευθερωτή) 8: Νόρμαν (προς τιμή του Γερμανού φιλέλληνα στρατηγού Karl Norman που σκοτώθηκε στη μάχη του Πέτα!) 9: Μιαούλη 10: Κουτσοναίικα 11: Κοραή ή Αγίου Νικολάου 12: Μπότσαρη 13: Ιγνατίου (Μητροπολίτου Ουγγροβλαχίας) 14: Αντωνίου Κοκκίνη 15: Κεραυνοβόλος 16: Γουλιέλμου της Οράγγης 17: Μακρή 18: Ρήγα 19: Μονταλεμπέρτ 20: Λόρδου of Sheffield 21: Σκεντέρμπεη 22: Κανάρη 23: Δρακούλη (προς τιμή του εξ Ιθάκης λογίου και Ιερολοχίτου που σκοτώθηκε στο Δραγατσάνι) ή Κλείσοβας. Η ονοματοθεσία των Προμαχώνων υπάρχει στο Σκαρίφημα του ίδιου του Κοκκίνη (1825) και στο σχεδιάγραμμα που συνέταξε το 1907 Οδ. Μαρούλης.
Τι να πει κανείς για την Ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου στις 10 Απριλίου 1826; Όπως όλοι μαζί δούλεψαν και αγωνίστηκαν έτσι και όλοι μαζί οι Μεσολογγίτες, μαζί και ο Κοκκίνης με τον αρχηγό Ραζηκότσικα, τον επίσκοπο Ρωγών Ιωσήφ, τον σπουδαίο φιλέλληνα και εκδότη της εφημερίδας του Μεσολογγίου «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ» Μάγερ και πολλούς άλλους επώνυμους και ανώνυμους, φονεύθηκαν κατά την Έξοδο μαχόμενοι ηρωικώς. Η γέφυρα που απεικονίζει ο ζωγράφος Βρυζάκης στο έργο του «Έξοδος Μεσολογγίου», είναι το τελευταίο έργο του Κοκκίνη -γέφυρα με άντωση- για να περάσουν την τάφρο. Η γεφύρωσις της τάφρου του Φρουρίου έγινε σε συγκεκριμένα σημεία με ξυλεία από κατεδαφισθέντα σπίτια «υπό την αυστηράν και άοκνον επίβλεψιν του Κοκκίνη…»