ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Σε διαρκή επιδείνωση η θέση της χώρας στις διεθνείς συναντήσεις τα τελευταία χρόνια.
Η σύνοδος Kορυφής των Βρυξελλών και το Eurogroup τη Δευτέρα έδειξαν με καθαρό τρόπο την πολύ δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα.
1 Στη σύνοδο κορυφής η χώρα μας βρέθηκε εκ των προτέρων σε ένα περιβάλλον γεμάτο νάρκες.
♦ Με τα βόρεια σύνορά της ήδη εμπράκτως κλειστά.
♦ Με τη συντριπτική πλειονότητα των χωρών της Ε.Ε. και των Βαλκανίων – και κυρίως των μεγάλων – εντελώς απρόθυμες να απορροφήσουν πρόσφυγες πολέμου.
♦ Με την Ε.Ε. αποδιοργανωμένη, χωρίς συνοχή και πολιτική, να σέρνεται στα πόδια της Τουρκίας, έτοιμη να ικανοποιήσει τις παράλογες και εξευτελιστικές απαιτήσεις του Ερντογάν και των επιτελών του.
♦ Με την Τουρκία να εκμεταλλεύεται πλήρως το προσφυγικό, ακόμη και σε επίπεδο διμερών θεμάτων, προβάλλοντας απαιτήσεις στο Αιγαίο και άρση όλων των ελληνικών αντιρρήσεων στην ενταξιακή της πορεία.
Σε αυτό το περιβάλλον κάθε χώρα προσήλθε αποφασισμένη να υπερασπιστεί αυτό που θεωρεί εθνικό συμφέρον της. Κάθε έννοια κοινοτικής αλληλεγγύης είχε προ πολλού καταστρατηγηθεί. Η Ελλάδα βρέθηκε πρακτικά μόνη – με την εξαιρετικά αμφίβολης ειλικρίνειας στήριξη της Γερμανίας – και η κυβερνητική αποστολή προδίκαζε με «διαρροές» ότι η εξέλιξη της συνόδου θα είναι κακή. Τουλάχιστον μέχρι η Γερμανία να αποφασίσει ότι δεν μπορεί να εμφανίζεται ως μπαίγνιο της Ουγγαρίας και των άλλων παλικαράδων του Βίσεγκραντ.
Το αποτέλεσμα της συνόδου ήταν η αναβολή μιας εβδομάδας για τις τελικές αποφάσεις, αλλά ήδη είχε διαφανεί ότι στο τέλος του δρόμου ο πιθανότερος κερδισμένος θα ήταν ο Ερντογάν.
2 Στο Eurogroup η Ελλάδα προσήλθε χωρίς συγκλονιστικές προσδοκίες, αφού η διαδικασία της αξιολόγησης έχει μείνει πίσω, οι δανειστές διαφωνούν μεταξύ τους για βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας και όλοι μαζί διαφωνούν με την ελληνική κυβέρνηση. Τα δε μηνύματα που έρχονταν από παντού είχαν ως συνισταμένη τις μεταρρυθμίσεις τώρα και την ασφαλή κάλυψη των δημοσιονομικών κενών.
Η επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα δεν σηματοδοτεί ακόμη κάτι συγκεκριμένο, αφού η πραγματική εικόνα των διαφωνιών και των συγκλίσεων μεταξύ Αθήνας και δανειστών θα αποτυπωθεί τις επόμενες ημέρες. Ακόμη και η ειλικρίνεια της «υπόσχεσης» του Γερούν Ντάισελμπλουμ περί έναρξης της συζήτησης για το χρέος υπονομεύθηκε από τον ίδιο στην περίφημη συζήτηση «στα όρθια» με τον επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί και, κυρίως, από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Οι αυταπάτες
Για τις εξελίξεις στα δύο αυτά μέτωπα υπάρχει πολύ ρεπορτάζ στις άλλες σελίδες του «Ποντικιού». Όμως η συνισταμένη της ελληνικής παρουσίας στις διεθνείς συναντήσεις τα τελευταία χρόνια είναι η μείωση της διαπραγματευτικής ισχύος της, η οποία έχει αποτέλεσμα την αδυναμία της να αποτρέπει δυσμενείς για την ίδια εξελίξεις στο διεθνές πεδίο.
Από την εποχή της εισόδου στο μνημόνιο η ελληνική θέση επιδεινώνεται διαρκώς και οι κυβερνήσεις της εμφανίζονται όλο και πιο αδύναμες να αντισταθούν στις απαιτήσεις των δανειστών – τώρα και της Τουρκίας.
♦ Ο Γιώργος Παπανδρέου έφερε το ΔΝΤ και το μνημόνιο θεωρώντας – κατά τους «δικούς του» – ότι έτσι θα διευκολυνθεί να περάσει μέσα σε ελάχιστο χρόνο όσες μεταρρυθμίσεις με άλλον τρόπο θα έβρισκαν ισχυρή αντίσταση. Σύντομα ανακάλυψε ότι τα περιθώριά του για άσκηση πολιτικής με τους δικούς του όρους ήταν απλώς ανύπαρκτα και εκπαραθυρώθηκε από τους δανειστές και το κόμμα του.
♦ Ο Αντώνης Σαμαράς, αν και πήρε την υπόσχεση για αναδιάρθρωση του χρέους αν εμφάνιζε πρωτογενή πλεονάσματα, σύντομα ανακάλυψε ότι το μνημόνιο ήταν πολλά περισσότερα από όσα ο ίδιος πίστευε. Όταν του ετέθη ως απαράβατος όρος, μεταξύ άλλων, η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού για να λάβει την αξιολόγηση, που θα τον έφερνε σε ρήξη με ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, εγκατέλειψε την προσπάθεια και επένδυσε ανεπιτυχώς στην «αριστερή παρένθεση».
♦ Ο Αλέξης Τσίπρας έλπιζε ότι η εκλογή του θα άλλαζε τους όρους της πολιτικής στην Ευρώπη, αλλά ανακάλυψε σύντομα ότι οι δανειστές απαιτούσαν από αυτόν να εφαρμόσει όλα όσα – και δεν ήταν λίγα – είχαν αφήσει ανεφάρμοστα οι προκάτοχοί του. Τώρα παίρνει μια ακόμη αβέβαιη υπόσχεση περί χρέους. Επιπλέον βρίσκεται μπροστά στην έκρηξη του μεταναστευτικού / προσφυγικού και μια αναβάθμιση των τουρκικών διεκδικήσεων την ώρα ακριβώς που η Ευρώπη «προσκυνάει» την Άγκυρα.
Εθνικό κράτος
Η αποδυνάμωση της ελληνικής διαπραγματευτικής θέσης, δυστυχώς, πάει «πακέτο» με τα μνημόνια. Η επιτροπεία των δανειστών αφαίρεσε από τις ελληνικές κυβερνήσεις κάθε αρμοδιότητα άσκησης οποιασδήποτε εθνικής πολιτικής δεν είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις τους. Μόνο που οι Ευρωπαίοι δανειστές δεν είναι ένας απρόσωπος μηχανισμός, αλλά ένα σύνολο από εθνικά κράτη.
Η λειτουργία της Ε.Ε. και της ευρωζώνης επίσης χαρακτηρίζεται από την πρωτοκαθεδρία των εθνικών συμφερόντων των μελών τους. Ο «ευρωπαϊσμός» και οι «ευρωπαϊκές αξίες» είναι ένα κακόγουστο ανέκδοτο, το οποίο καταρρέει παταγωδώς και μετατρέπεται σε τραγωδία συμπαρασύροντας στο βάραθρο τις ιδεολογικές αυταπάτες του συνόλου των εν Ελλάδι «ευρωπαϊστών».
Απέναντι σε μια ένωση η οποία λειτουργεί με πρώτιστο κριτήριο τα εθνικά συμφέροντα, η Ελλάδα, ύστερα από έξι χρόνια μνημονίων, έχει μόνο έναν τρόπο να αναβαθμίσει τη θέση της – αν υποτεθεί ότι θα βγει αλώβητη από την πολλαπλή περιπέτεια στην οποία μπαίνει με αφετηρία το μεταναστευτικό / προσφυγικό.
Κοινώς οφείλει να αναβαθμίσει την εσωτερική της συνοχή. Ο στόχος αυτός δεν αφορά μόνο την εξυγίανση των οικονομικών της και την αποκατάσταση της στοιχειώδους ισορροπίας στο μοίρασμα των βαρών, αλλά και την προσπάθεια να ενισχυθούν οι ανύπαρκτοι, προβληματικοί ή καταρρέοντες θεσμοί της.
Αν η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα δεν αντιληφθούν ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει ένα εθνικό κράτος, μια συγκροτημένη χώρα και όχι ένας «χώρος» τον οποίο μπορούν να διαχειρίζονται κατά τα κέφια τους οι ποικίλοι δανειστές, εταίροι, γείτονες και σύμμαχοι, ούτε αυτοί θα μακροημερεύσουν ούτε η χώρα.
topontiki.gr