Η Ευρώπη δεν ντρέπεται για την Ειδομένη, αλλά την φοβάται. Και δεν αντέχει να τη δει να εκρήγνυται, μαζί με την απόγνωση των εγκλωβισμένων προσφύγων, πάνω στους φράχτες του – οριστικά σφραγισμένου πια – Βαλκανικού Διαδρόμου.
Εξ ου και το σχέδιο προβλέπει την εκκένωσή της οπωσδήποτε πριν από τη σύνοδο κορυφής της 18ης Μαρτίου.
Οι δύο (μη) επιλογές
Στις 20 Μαρτίου οι επιλογές που θα έχουν οι εγκλωβισμένοι πρόσφυγες θα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, οι εξής δύο: Είτε η επιστροφή στην Τουρκία, εάν στη σύνοδο κλείσει το ευρωπαϊκό deal με τον Ερντογάν, είτε η παραμονή στην Ελλάδα με την ελπίδα ένταξης, κάποια στιγμή, στο πρόγραμμα της «συντεταγμένης μετεγκατάστασης» ανά την… αλληλέγγυα ευρωπαϊκή επικράτεια.
Αμφότερες οι επιλογές είναι προφανές ότι δεν θα κάνουν ευτυχείς τους – 12.000 έως χθες – πρόσφυγες που έχουν στρατοπεδεύσει στα λασπόνερα της Ειδομένης και ρισκάρουν ακόμη και τη ζωή τους προσδοκώντας το ελάχιστο έστω άνοιγμα των σκοπιανών συνόρων. Και ουδείς μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι η αντίδρασή τους όταν διαγραφεί και η τελευταία πιθανότητα να διαβούν το ευρωπαϊκό πέρασμα.
Αυτός ο φόβος είναι που καθοδηγεί και τον σχεδιασμό για εκκένωση της Ειδομένης πριν από τη νέα σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. Κι είναι μια επιχείρηση που το βάρος της υλοποίησής της, με όλα τα ρίσκα και τις αβεβαιότητές της, θα πέσει και πάλι στην Ελλάδα.
«Μόνον οικειοθελής αποχώρηση»
«Πολύ κοντά στην ημερομηνία που θα διεξαχθεί η επόμενη Σύνοδος Κορυφής, η Ειδομένη θα αδειάσει γιατί θα έχει πεισθεί ακόμα και ο πιο αισιόδοξος ότι δεν μπορεί να περάσει προς τα πάνω», είπε χαρακτηριστικά χθες ο ο εκπρόσωπος Τύπου του συντονιστικού οργάνου της κυβέρνησης για το προσφυγικό, Γιώργος Κυρίτσης επιβεβαιώνοντας τον εν λόγω σχεδιασμό.
Όπως διαβεβαιώνουν ωστόσο ρητά κυβερνητικές πηγές θα είναι μια επιχείρηση που «δεν θα περιλαμβάνει σε καμία περίπτωση χρήση βίας ή αναγκαστικής απώθησης».
«Οι πρόσφυγες θα φύγουν από την Ειδομένη μόνον οικειοθελώς και αφού πειστούν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να ανοίξουν τα σύνορα», τόνιζε χαρακτηριστικά χθες το βράδυ κυβερνητικό στέλεχος.
Βίτσας: Δεν υπάρχει σχέδιο για χρήση βίας
«Το μόνο σχέδιο είναι να τους πείσουμε», δηλώνει σήμερα στο TIME και ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Δημήτρης Βίτσας, τονίζοντας: «Δεν υπάρχει σχέδιο για χρήση βίας. Δεν θα χρησιμοποιήσουμε βία».
Προκειμένου, δε, να επιτευχθεί η οικειοθελής αποχώρηση, οι πληροφορίες αναφέρουν πως ήδη ετοιμάζεται έντυπο υλικό σε αραβικές γλώσσες που θα διανεμηθεί στους πρόσφυγες και θα εξηγεί πως δεν υπάρχει πια δυνατότητα να περάσουν τα σύνορα. Τα ίδια έντυπα θα τους καλούν να μετακινηθούν σε δομές φιλοξενίας που θα παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και σίτιση.
Το υλικό αυτό θα αρχίσει να διανέμεται μέσα πιθανότατα μέσα στο επόμενο 24ωρο, με το αισιόδοξο σενάριο να προβλέπει την έναρξη της μετακίνησης προσφύγων από τον καταυλισμό της Ειδομένης στις δομές φιλοξενίας ακόμη και εντός του Σαββατοκύριακου.
Για την επίτευξη του στόχου αυτού οι αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες προχωρούν σε συνεννόηση και με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα που βρίσκονται στην Ειδομένη, ωστόσο τα πάντα εξαρτώνται από τους ίδιους τους πρόσφυγες. Οι οποίοι, όπως αναγνωρίζει κι ο Δημήτρης Βίτσας στη συνέντευξή του στο TIME, όταν τους λένε πως τα σύνορα έκλεισαν οριστικά απλώς «δεν το ακούν»…