Η εξαναγκαστική επιστροφή περίπου 30 Αφγανών αιτούντων άσυλο από την Τουρκία, μόλις λίγες ώρες αφ’ ότου η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για τους πρόσφυγες τέθηκε σε ισχύ, φανερώνει πως η εφαρμογή της συμφωνίας θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των προσφύγων από την πρώτη στιγμή, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία σε ανακοίνωσή της.
Η οργάνωση τονίζει πως «ακολουθείται το μοτίβο των εξαναγκαστικών επιστροφών και άλλων μορφών κακομεταχείρισης Σύριων και άλλων εθνικοτήτων, που καταγράφηκαν από τη Διεθνή Αμνηστία τον Δεκέμβριο του 2015. Όσοι πρόκειται να επιστραφούν κρατούνται σε περιβόητο κέντρο της Τουρκίας στο Ερζερούμ, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση», προσθέτει η οργάνωση.
Η οργάνωση αναφέρει πως έχει λάβει αξιόπιστες πληροφορίες, όπως και μαρτυρίες ανθρώπων, οι οποίοι υπέστησαν εξαναγκαστικές επιστροφές, που καταδεικνύουν ότι η Τουρκία παραβίασε το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο με την εξαναγκαστική επιστροφή στην Καμπούλ Αφγανών αιτούντων άσυλο, οι οποίοι φοβούνται τις επιθέσεις από τους Ταλιμπάν, χωρίς να τους δοθεί πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου.
«Πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο συλλαμβάνονταν στα δυτικά σύνορα, βρίσκονταν υπό κράτηση χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρους και έπειτα επιστρέφονταν εξαναγκαστικά στη Συρία και το Ιράκ, ενώ είχαν αναγκαστεί να υπογράψουν χαρτιά για την «εκούσια επιστροφή τους». Παρά το γεγονός ότι εκείνη την χρονική περίοδο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε απαντήσει πως θα «εξέταζε αυτό το τόσο σοβαρό ζήτημα», ακόμα και σήμερα δεν αναγνωρίζει τις παραβιάσεις που έχει καταγράψει η οργάνωση», τονίζεται στην ανακοίνωση.
Τους τελευταίους μήνες, αυξανόμενοι αριθμοί προσφύγων που αναχαιτίζονται κατά τη διάρκεια της διαδρομής τους προς την Ελλάδα μεταφέρονται στο Προαναχωρησιακό Κέντρο Ερζουρούμ (Erzurum), που χρηματοδοτείται από την ΕΕ και από το οποίο εξαναγκαστικά επιστρέφονται στις χώρες καταγωγής τους, χωρίς δυνατότητα πρόσβασης σε δικηγόρους και διαδικασίες ασύλου. Με το δεδομένο πως δεν υπάρχει αξιολόγηση ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα ή ανεξάρτητος φορέας παρακολούθησης της υλοποίησης της συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι παρόμοιες παραβιάσεις δεν θα επαναληφθούν, υπογραμμίζει η Διεθνής Αμνηστία.
«Οι επιστροφές στην Τουρκία δεν μπορούν να συνεχιστούν στη βάση ότι η Τουρκία αποτελεί μια ασφαλή χώρα για τους πρόσφυγες. Η ΕΕ θα πρέπει να υιοθετήσει ένα ανεξάρτητο σχέδιο επανεγκατάστασης και να συνεργαστεί με τον εταίρο της, την Τουρκία, ώστε να σταματήσουν οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των προσφύγων», δηλώνει ο Τζον Νταλχούζεν (John Dalhuisen), διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, στην ανακοίνωση.
Η Διεθνής Αμνηστία σημειώνει, πως παρότι η τουρκική νομοθεσία προστατεύει το δικαίωμα των αιτούντων άσυλο, να ζητήσουν άσυλο, ενώ βρίσκονται υπό κράτηση, η οργάνωση έχει καταγράψει πολλές περιπτώσεις όπου το εν λόγω δικαίωμα στην πραγματικότητα δεν έχει αναγνωριστεί, ενώ σπάνια έχουν προχωρήσει στην πράξη αιτήσεις ασύλου ανθρώπων που βρίσκονται στην Τουρκία.
Η Διεθνής Αμνηστία έχει ζητήσει επανειλημμένα πληροφόρηση σχετικά με τον αριθμό των αιτήσεων που εξετάζονται από τις Τουρκικές αρχές και τον αριθμό των ατόμων στους οποίους χορηγείται άσυλο. Ωστόσο οι αρχές έχουν επανειλημμένα αρνηθεί να παράσχουν αυτές τις πληροφορίες επικαλούμενες ότι αυτές είναι «απόρρητες».