Στο έλεος των διαθέσεων της Τουρκίας και των πολιτικών επιδιώξεων του καθεστώτος Ερντογάν, έχει παραδοθεί η Ε.Ε. καθώς η Άγκυρα επιχειρεί να εκμεταλλευθεί στο έπακρο την εικόνα διάλυσης που παρουσιάζει η Ε.Ε. την παραμονή της κρίσιμης συνάντησης των Βρυξελλών όπου θα αναζητηθεί κοινός τόπος για την αντιμετώπιση της μεγαλύτερης ανθρωπιστικής κρίσης που έχει ξεσπάσει στην Ευρώπη εδώ και δεκαετίες.
Το βίαιο κλείσιμο της μεγαλύτερης εφημερίδας της Τουρκίας, ΖΑΜΑΝ, που αποτελεί το τελευταίο κορυφαίο δείγμα της στροφής του καθεστώτος Ερντογάν προς τον ιδιότυπο μεσανατολικό αυταρχισμό, δεν έγινε τυχαία την Παρασκευή. Ο Ερντογάν απλώς δοκιμάζει τις ανοχές των Βρυξελλών και εκμεταλλεύεται την ανάγκη των «μικρών» ηγεσιών της Ευρώπης, να πουλήσουν στην κοινή γνώμη τους μια υποτιθέμενη προοπτική αντιμετώπισης του μεταναστευτικού στο τουρκικό έδαφος.
Έτσι στο καλάθι των υπόλοιπων ανταλλαγμάτων που επιδιώκει να εξασφαλίσει ο Ερντογαν από την Ε.Ε., μπήκε πλέον και η Δημοκρατία, η ελευθερία του Τύπου και τα μειονοτικά δικαιώματα, καθώς βεβαίως συνεχίζεται αμείωτη η πολεμική επιχείρηση του τουρκικού κράτους εναντίον των κούρδων πολιτών του στις νοτιοανατολικές επαρχίες.
Παρά την προσπάθεια του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, να εμφανίσει εικόνα προόδου στις συνομιλίες που είχε στην Κωνσταντινούπολη με τον Α. Νταβουτογλου και τον Τ. Ερντογάν, είναι εντελώς ασαφή τα όσα υποτίθεται ότι είναι έτοιμη να προσφέρει η Τουρκία στην Ε.Ε.
Ο κ. Τουσκ δήλωσε ότι η Τουρκία συμφωνεί στην επιστροφή από την Ελλάδα όλων των μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο μια κίνηση η οποία θα προσέφερε σημαντική ανακούφιση στην Ελλάδα και σε όλη την Ζώνη Σενγκεν, καθώς οι Σύριοι και οι Ιρακινοί που θα εξαιρεθούν από αυτή την συμφωνία είναι λιγότεροι από το 50% όσων φθάνουν καθημερινά στην Ελλάδα και μέσω της βαλκανικής διαδρομής καταλήγουν στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
Όμως όλα αυτά θα πρέπει να αποτυπωθούν με σαφή και δεσμευτικό τρόπο την Δευτέρα στην Σύνοδο Κορυφής Ε.Ε.-Τουρκίας, διαφορετικά απλώς θα διαπιστωθεί ένα δραματικό, για την Ε. Ε., αδιέξοδο.
Ήδη, ο τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μ. Μποζκιρ, δήλωσε ότι η συμφωνία επανεισδοχής της Ε.Ε. με την Τουρκία θα εφαρμοστεί ταυτόχρονα με την άρση της βίζας για τους τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη. Αυτό είναι ένα θέμα που διχάζει τους Ευρωπαίους καθώς οι περισσότερες πρωτεύουσες είναι απολύτως αρνητικές στο άνοιγμα των συνόρων σε 75 εκατομμύρια τούρκους πολίτες.
Επίσης ο κ. Μποζκιρ προσγειώνοντας τις προσδοκίες της Ε.Ε. ,δήλωσε ότι ακόμη κι όταν εφαρμοστεί η συμφωνία, δεν θα πρέπει να αναμένεται η άμεση επιστροφή των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών στην Τουρκία καθώς αυτή είναι μια μακρά και αρκετά δύσκολη διαδικασία.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα πάντως έκτος των γνωστών προβλημάτων τα οποία έχουν προκύψει στην διαδικασία ενεργοποίησης της Νατοϊκής Δύναμης στο Αιγαίο, ήρθε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας και βουλευτής του ΑΚΡ στην Αττάλεια, όπου με τις δηλώσεις του παρουσία μάλιστα του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, έθεσε θέμα κυριαρχίας των νησιών του Αιγαίου ενώ έβαλε μια σειρά ακόμη όρους που σχετίζονται με το Κυπριακό και την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της Κύπρου.
Παρά το γεγονός ότι στο Υπουργείο Εξωτερικών όπως μετεδόθη αργότερα, έγινε προσπάθεια να διασκεδάσουν οι εντυπώσεις με το επιχείρημα ότι δεν υπήρξε ακριβής διερμηνεία των δηλώσεων του τούρκου υπουργού, οι δηλώσεις του κ. Τσαβουσογλου δεν μπορεί παρά να αντανακλούν τα όσα μετέφερε και στον κ. Κοτζιά στην μακρά κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχαν, όπου όπως ο ίδιος ο Έλληνας υπουργός είπε, συζήτησαν και αντάλλαξαν ιδέες και προτάσεις για το «αντικείμενο» των διερευνητικών επαφών. Ο ίδιος ο κ. Κοτζιάς μάλιστα στις δημόσιες δηλώσεις του φρόντισε είτε από κεκτημένη ταχύτητα είτε εσκεμμένα να δηλώσει ότι οι διερευνητικές επαφές αφορούν «όλα αυτά τα θέματα» (εναέριο χώρο, νησιά, έρευνα και διάσωση), ενώ είναι γνώστη η πάγια ελληνική θέση ότι οι Διερευνητικές Επαφές αφορούν την μια και μόνη ελληνοτουρκική διαφορά ,την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Ο κ. Τσαβούσογλου υπεραμύνθηκε της τακτικής των παραβιάσεων του ελληνικού εναερίου χώρου λέγοντας ότι υπάρχουν νομικές διαφορές και προσθέτοντας (κάτι που δεν μεταφράσθηκε από τα τουρκικά) ότι η Ελλάδα θεώρει ότι είναι εναέριος χώρος της, ενώ η Τούρκοι θεωρεί ότι είναι τουρκικός εναέριος χώρος.
Όμως εντυπωσιακή ήταν η δήλωση του με την οποία με πρόσχημα το μεταναστευτικο και την επίκληση ανθρωπιστικών λόγων, επανέφερε το ζήτημα των γκρίζων ζωνών. Ο κ. Τσαβούσογλου υποστήριξε ότι όταν πρόκειται για Έρευνα και Διάσωση δεν έχει σημασία σε ποιον ανήκει το ένα η το άλλο νησί, αλλά και όταν πρόκειται για νησί για το ποίο υπάρχει διαφωνία τότε θα πρέπει να συνεργαστούν οι δυο χώρες.
Ο κ. Τσαβουσογλου έδωσε την απάντηση αυτή απαντώντας σε ερώτηση για την περίφημη ΝΟΤΑΜ που είχε εκδώσει η Τουρκία με την οποία αμφισβητούσε το δικαίωμα της Ελλάδας να κάνει Έρευνα και Διάσωση στην Κιναρο μετα την πτώση του ελικοπτέρου που στοίχισε την ζωή στους τρεις άνδρες του Πολεμικού Ναυτικού, αλλά η σαφής αναφορά του σε νησιά για τα οποία υπάρχει «διαφωνία» παραπέμπει στο επεισόδιο που έγινε στα Ίμια στις 14 Αυγούστου ,όταν η ελληνική κυβέρνηση επαναβεβαίωσε με τους χειρισμούς της την τουρκική διεκδίκηση επί των Ιμίων, καθώς αποδέχτηκε να υπάρξει συνεργασία με το τουρκικό Λιμενικό για την διάσωση ναυαγών προσφύγων που είχαν βρει καταφύγιο στην βραχονησίδα.
Σημειώνεται ότι όλες αυτές οι αναφορές του τούρκου υπουργού έμειναν αναπάντητες καθώς το μόνο σχόλιο που ακούστηκε από τον Έλληνα ομόλογο του Νίκο Κοτζιά ήταν ότι «για τα θέματα αυτά πραγματοποιούνται οι διερευνητικές επαφές» και ότι η Ελλάδα δεν είναι …αναθεωρητική δύναμη και θέλει σχέσεις καλής γειτνίασης στην βάση του διεθνούς δικαίου.
Ο τούρκος υπουργός εξωτερικών έθεσε δημοσίως και έναν ακόμη όρο που αφορά την Ανατολική Μεσόγειο. Καθώς στις δηλώσεις του και χωρίς να ερωτηθεί δήλωσε ότι το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου πρέπει να μεταφερθεί στην Ευρώπη μέσω της Τουρκίας…
Σε ό, τι αφορά το μεταναστευτικο πάντως ο τούρκος υπουργός εξωτερικών αρκέσθηκε απλώς να πει ότι έχει αρχίσει και λειτουργεί η συμφωνία επανεισδοχης (έχει υπογραφεί εδώ και σχεδόν 14 χρόνια!) και ότι θα γίνουν δεκτές οι 840 αιτήσεις που έχουν υποβάλλει οι ελληνικές αρχές για την επανεισδοχή παράτυπων μεταναστών.