Από την ευρωσύνοδο της Δευτέρας για το μεταναστευτικό / προσφυγικό δεν έχουμε κάτι θετικό να περιμένουμε, εκτός ίσως από κάποιες οικονομικές αποζημιώσεις για το κόστος της διαχείρισης του προβλήματος.
Από το Eurogroup, επίσης της Δευτέρας, ενδέχεται να έχουμε κάτι θετικό για την αξιολόγηση, αφού όμως πρώτα η κυβέρνηση πάει πάσο στις (τέως;) κόκκινες γραμμές της και μειώσει σε έναν βαθμό τις κύριες συντάξεις.
Από το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών όμως, αύριο, δικαιούμαστε και πρέπει να περιμένουμε πολύ περισσότερα, αφού η κατάσταση της χώρας γίνεται όλο και πιο κρίσιμη τόσο στο πεδίο της αξιολόγησης, η οποία θα μπορούσε να γίνει το κλειδί για επιστροφή σε κάποιου είδους οικονομική ομαλότητα, όσο και στο πεδίο του μεταναστευτικού / προσφυγικού, το οποίο βρίσκεται μόνο στην αρχή του και αναμένεται μεγάλη κλιμάκωση το αμέσως επόμενο διάστημα.
Οι απαιτήσεις από τους πολιτικούς αρχηγούς είναι - και πρέπει να είναι - υψηλές για τους εξής απλούς λόγους:
1. Καμιά από τις ιστορικές παρατάξεις και κόμματα της χώρας - πλην του ΚΚΕ - δεν είναι πια... παρθένος σε αυτό που ονομάζουμε μνημονιακή διακυβέρνηση.
2. Κανένας πολιτικός αρχηγός δεν μπορεί να ελπίζει ότι μπορεί να κυβερνήσει χωρίς να του σκάσει τουλάχιστον μία βόμβα στα χέρια.
3. Η χώρα βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της και αντιμετωπίζει σωρεία απειλών, με σοβαρότερη το ότι η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη το μεταναστευτικό / προσφυγικό, το οποίο η ίδια ελέγχει και δολίως διαχειρίζεται λόγω της ευρωπαϊκής ανυπαρξίας, βάζει στο τραπέζι το σύνολο των διεκδικήσεών της εις βάρος της Ελλάδας.
4. Ο δρόμος εξόδου προς την ΠΓΔΜ είναι ήδη - και θα παραμείνει, όπως ανήγγειλε ήδη ο Γιάννης Μουζάλας - κλειστός, άρα η συσσώρευση προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα ενδέχεται να λάβει εφιαλτικές διαστάσεις.
5. Το μεταναστευτικό / προσφυγικό ενδέχεται να τινάξει στον αέρα όχι μόνο την κοινωνική ηρεμία, αλλά και την οικονομία και το μνημόνιο.
6. Η Ε.Ε. περνάει κρίση ύπαρξης με τη σημερινή της μορφή και το μεταναστευτικό / προσφυγικό απλώς βοήθησε να φανεί η γύμνια των ευρωπαϊκών ηγεσιών και κυρίως της γερμανικής. Αν προσεχώς το ευρωπαϊκό «μαγαζί» εμφανίσει σημάδια διάλυσης, μικρή σημασία, ενδεχομένως, θα έχει το πώς εμείς προτιμούμε τη σχέση μας με την Ευρώπη. Συνεπώς οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο.
7. Οι περισσότεροι από όσους κυβερνούν ή φιλοδοξούν να κυβερνήσουν στο μέλλον τη χώρα είναι υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουν από κοινού την κατάσταση διότι, αν σκάσει η βόμβα, ελάχιστη σημασία θα έχει το ποιος την κρατούσε στα χέρια του.
Πολιτική σταθερότητα
Οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις γνωρίζουν - ή, έστω, οφείλουν να γνωρίζουν - ότι δεν πρόκειται η χώρα αυτή να σταθεί όρθια αν, όπως μέχρι τώρα υπολογιστεί, δεν γίνουν τα επόμενα χρόνια επενδύσεις πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Για να συμβεί όμως αυτό, η πρώτη προϋπόθεση για την οποία «φωνάζει» το χρήμα είναι η πολιτική σταθερότητα. Με απλά λόγια, κανείς - ούτε εντός ούτε εκτός Ελλάδος -δεν προτίθεται να βγάλει λεφτά από το σεντούκι του για να τα ακουμπήσει σε μια χώρα στην οποία κανένα πλαίσιο δεν είναι συγκεκριμένο και σταθερό και ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις «τι τέξεται η επιούσα».
Η σταθερότητα όμως ήδη απειλείται σοβαρά και εξ αιτίας της ευρωπαϊκής πολιτικής ανεπάρκειας στο μεταναστευτικό / προσφυγικό και λόγω των άγριων διαθέσεων της Τουρκίας, αλλά και λόγω της χρεοκοπίας και της αποτυχημένης διαχείρισής της από το ελληνικό πολιτικό σύστημα τα τελευταία αρκετά χρόνια.
Επειδή, για να μην κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους, όλοι έχουν συμβάλει - ο καθένας με τον τρόπο του και τον βαθμό ευθύνης του - στην απαξίωση της χώρας και τη δραματική αποδυνάμωση της διαπραγματευτικής θέσης της, είναι τώρα υποχρεωμένοι, χωρίς απαραίτητα να παραμερίσουν τις δομικές διαφορές τους, να λειτουργήσουν με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον της χώρας.
Να μην γίνουμε ερείπιο
Το «Ποντίκι» ήταν ίσως η πρώτη - και σίγουρα για πολύ καιρό η μόνη - εφημερίδα που, χωρίς πολιτικές αγκυλώσεις, φώναζε ανεξαρτήτως πρωθυπουργών και κυβερνήσεων για την ανάγκη ενός εθνικού σχεδίου εξόδου από την πολλαπλή κρίση. Τώρα που ήρθε το μεταναστευτικό / προσφυγικό να εισβάλει με τρόπο βίαιο στην πραγματικότητα της χώρας και να την απειλήσει με κατάρρευση, αυτό το αίτημα γίνεται πολύ πιο επείγον.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια απολύτως τίποτε δεν έγινε προς αυτή την κατεύθυνση, διότι κυριάρχησαν πολλών ειδών ιδεολογικές διαμάχες και ιδεοληψίες, αλλά πάντα με την ίδια κατάληξη: κάθε νέα κυβέρνηση και ένα νέο μνημόνιο. Το αποτέλεσμα ήταν μέχρι σήμερα να έχουμε δοκιμάσει όλες τις βασικές δημοκρατικές κυβερνητικές επιλογές, αλλά η χώρα να μην βγαίνει από την κρίση.
Η βασική ανάγκη της χώρας και της κοινωνίας είναι να παραμείνουν όρθιες και στη νέα αυτή κρίση, με τις μικρότερες απώλειες στον τομέα της οικονομίας και δίχως απώλειες στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής κυριαρχίας.
Ό,τι δεν έγινε σε επίπεδο εθνικής στρατηγικής τα προηγούμενα χρόνια, όταν θεωρητικά θα ήταν ευκολότερο, τώρα θα πρέπει να γίνει υπό πολύ χειρότερες συνθήκες. Μακριά από τις ελαφρότητες περί οικουμενικών κυβερνήσεων - τις οποίες διακινούν όσοι ψάχνουν τρόπο να στεγαστούν υπό τη σκέπη της εξουσίας -, οι πολιτικές δυνάμεις έχουν σοβαρό περιθώριο συνεννόησης. Αν επιλέξουν να παραμείνουν προσκολλημένες στην περιφρούρηση του πολιτικού τους «τομαριού», τότε πράγματι η πολιτική κυριαρχία θα αλλάζει χέρια με τη συχνότητα που η συγκυρία θα επιτρέπει, αλλά θα πρόκειται, όπως συχνά έχουμε προειδοποιήσει, για κυριαρχία επί των ερειπίων.