ΣΕΡΕΝΑ ΝΟΜΙΚΟΥ
Η Ευρώπη έχει τρεις επιλογές στη διάθεση της, για την επίλυση της μεταναστευτικής κρίσης. Εάν προτιμήσει το ερμητικό κλείσιμο των συνόρων για να τρομοκρατήσει τους πρόσφυγες, δείχνοντας ένα απαίσιο πρόσωπο, καλύτερα να διαλυθεί.
«Η Γερμανία έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη, μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, για την αρνητική εξέλιξη της Ευρωζώνης (ξεκινώντας με τη μη αλληλέγγυα συμπεριφορά της προς την Ελλάδα, το 2010). Θα έπρεπε λοιπόν να φροντίσει να μην κάνει τα ίδια λάθη και στην προσφυγική κρίση, ενεργώντας προτού είναι πολύ αργά» (G. Schwann)..
Κανένας δεν αμφιβάλει πως η Ευρώπη θα διαλυθεί, εάν δεν βρεθεί άμεσα μία λύση στο πρόβλημα της μαζικής μετανάστευσης. Άμεσα επειδή βρίσκεται στο ξεκίνημα του, αφού απειλούνται πολλές ακόμη χώρες να αποσταθεροποιηθούν, κυρίως στη Βόρεια Αφρική. Ποιές επιλογές έχει όμως στη διάθεση της;
Αρχικά, ότι και να διαλέξει, θα πρέπει να ενισχυθούν οικονομικά όλες οι γειτονικές χώρες της Συρίας, έτσι ώστε η παραμονή των προσφύγων εκεί να είναι υποφερτή και με κάποιες μελλοντικές προοπτικές. Εκτός αυτού, απαιτείται να ενταθούν οι διπλωματικές ενέργειες, για να τελειώσει ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Ανάλογες ενέργειες πρέπει να γίνουν και στις χώρες της Βόρειας Αφρικής, όπως στη Λιβύη, στις οποίες βασιλεύει η τρομοκρατία, η εγκληματικότητα και η πείνα. Οι επιλογές τώρα είναι οι εξής:
(α) Το κλείσιμο των συνόρων μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, έτσι ώστε να μην είναι πλέον δυνατή η είσοδος μεταναστών. Στην περίπτωση αυτή είναι αναγκαία η ισχυρή βούληση των Τούρκων, καθώς επίσης η αποτελεσματικότερη λειτουργία του ελληνικού ναυτικού, σε στενή συνεργασία με τη FRONTEX και με το ΝΑΤΟ. Χωρίς βέβαια να προκληθούν ανθρωπιστικά δράματα, όπως οι πνιγμοί ανθρώπων, τα οποία θα ήταν ανάρμοστα για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η επιτυχής υλοποίηση αυτής της επιλογής θεωρείται απίθανη.
(β) Εάν δεν επιτευχθούν τα παραπάνω, τότε θα μπορούσαν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, επί πλέον των κρατών της Vise grad (Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία και Σλοβακία) και των Σκοπίων, να κλείσουν τα σύνορα τους. Έτσι όμως θα αποσταθεροποιούταν τα Βαλκάνια, επειδή οι πρόσφυγες θα αναζητούσαν νέους δρόμους προς την Ευρώπη.
Όσον αφορά την Ελλάδα, κάτω από το πολλαπλό βάρος της οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής και μεταναστευτικής κρίσης θα κατέρρεε μετατρεπόμενη σε ένα αποτυχημένο κράτος. Έτσι όμως θα παρέμενε εντελώς ανοιχτή η νοτιοανατολική πλευρά της ΕΕ, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα προσφυγικό χάος. Τότε θα ξεκινούσε η πραγματική αποσύνθεση της ΕΕ που θα μπορούσε να καταλήξει ακόμη και σε πολεμικές συρράξεις.
(γ) Θα μπορούσαν να γίνουν ειλικρινείς προσπάθειες υιοθέτησης μίας εποικοδομητικής και αλληλέγγυας ευρωπαϊκής λύσης, όπως πρότεινε η ευρωβουλευτής της Πορτογαλίας και μητέρα της στρατηγικής της Λισαβόνας, κυρία M.J.Rodriguez. Ειδικότερα, να καταργηθούν οι συμφωνίες του Δουβλίνου και να απαντηθεί ευρωπαϊκά η προσφυγική κρίση. Τα σύνορα στο Αιγαίο, στη Νότια Ιταλία και στην Ισπανία να γίνουν πραγματικά ευρωπαϊκά σύνορα, να οργανωθούν τεχνικά και στελεχιακά με χρήματα της ΕΕ, καθώς επίσης οι πρόσφυγες να καταγράφονται ως πρόσφυγες της ΕΕ και όχι των επί μέρους κρατών της.
Αντί των συμφωνιών του Δουβλίνου, οι οποίες για γεωγραφικούς λόγους επιμερίζουν άδικα τα βάρη των χωρών προς όφελος της Γερμανίας, η ΕΕ θα παρακαλούσε εκείνα τα κράτη, τα οποία είναι πρόθυμα να φιλοξενήσουν μετανάστες, να το κάνουν, προσφέροντας τους επαρκή χρηματοδότηση και τα απαιτούμενα έργα υποδομής. Τα έργα αυτά θα δημιουργούσαν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας στις χώρες που θα συμφωνούσαν, με αποτέλεσμα η μεταναστευτική κρίση να αποτελέσει μία ευκαιρία για ανάπτυξη και για σύσφιξη της συνοχής στην Ευρώπη.
Στο σημείο αυτό λογικά θα ρωτούσε κανείς ποιός θα πληρώσει το κόστος. Θα ξεχνούσε όμως το κόστος των στρατιωτικών ενεργειών που προγραμματίζονται στα ευρωπαϊκά σύνορα, τις δαπάνες για το κλείσιμο τους, τις οικονομικές ζημίες που θα προκαλέσουν στα κλειστά σύνορα, τα χρήματα που ζητάει ξεδιάντροπα η Τουρκία και όλα τα υπόλοιπα, τα οποία ήδη πληρώνονται.
Γιατί λοιπόν να μην χρησιμοποιηθούν όλα αυτά τα χρήματα για έναν δομικό σχεδιασμό από την ίδια και για την ίδια την ΕΕ, μέσω του οποίου θα γινόταν ισχυρότερη και πιο ανεξάρτητη; Γιατί να βοηθηθούν οι πολιτικά και στρατιωτικά προβληματικές αποφάσεις της Τουρκίας, η οποία δεν έχει πια να ζηλέψει τίποτα από μία μιλιταριστική δικτατορία; Δεν ντρέπεται να υποκύπτει στις σιχαμερές τουρκικές πιέσεις η ΕΕ; Γιατί να μην εμποδιστεί με αυτόν τον τρόπο η διάλυση της Ευρωζώνης;
Όσον αφορά την εύρεση χρηματοδότησης για όλα αυτά που απαιτούνται, δεν είναι καθόλου δύσκολη σε μία εποχή που τα επιτόκια είναι αρνητικά, οπότε τα επενδυτικά κεφάλαια παρακαλούν για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Η ΕΕ θα μπορούσε λοιπόν να εκδώσει πολύ εύκολα «ομόλογα υποδομών», τα οποία θα αποπληρώνονταν με τα επί πλέον φορολογικά έσοδα που θα δημιουργούσε η ανάπτυξη.
Η επόμενη ερώτηση που πιθανότατα θα προκύψει είναι προφανώς αυτή που προκάλεσε αντιδράσεις στην Ελλάδα, όταν γράφτηκε το άρθρο «Απρόσμενη ευκαιρία». Δηλαδή, εάν με αυτόν τον τρόπο θα έρχονταν περισσότεροι πρόσφυγες στην Ευρώπη, επιδεινώνοντας το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε.
Αντιδράσεις θα δημιουργούνταν ειδικά στα κράτη που ορθώνουν τείχη στα σύνορα τους, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να τρομοκρατήσουν τους μετανάστες που σχεδιάζουν να μεταβούν στην Ευρώπη. Επίσης σε εκείνα που βασανίζουν, ξυλοκοπούν ή δημιουργούν σκόπιμα άσχημες συνθήκες διαβίωσης στους πρόσφυγες, όπως στα Σκόπια, θεωρώντας πως έτσι θα μείνουν στις χώρες τους και δεν θα τολμήσουν να εισβάλλουν στην ΕΕ.
Στην προκειμένη περίπτωση, η επιστήμη που ασχολείται με το θέμα των προσφύγων και των μεταναστών, διακρίνει τους εξής δύο διαφορετικούς παράγοντες που ωθούν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους:
(α) Οι παράγοντες ώθησης (Push factors): Πρόκειται για τις απειλές που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι όσον αφορά την υγεία και τη ζωή τους. Επίσης για τις μηδενικές προοπτικές σε σχέση με το μέλλον τους και με το μέλλον των παιδιών τους.
(β) Οι παράγοντες έλξης (Pull factors): Είναι εκείνοι που τους έλκουν σε άλλες χώρες, λόγω των οικονομικών πλεονεκτημάτων που τους υπόσχονται, όπως στο παράδειγμα της Σουηδίας.
Σε σχέση με τη σημερινή κρίση, υπερισχύουν καθαρά οι παράγοντες ώθησης, όσον αφορά τους πρόσφυγες από τις χώρες που βομβαρδίζονται ανηλεώς τόσο από τη Δύση, όσο και από άλλες στρατιωτικές δυνάμεις. Εάν δηλαδή δεν απειλούταν η ζωή και η αρτιμέλεια τους, οι περισσότεροι δεν θα εγκατέλειπαν τις πατρίδες τους, παίρνοντας επί πλέον το τεράστιο ρίσκο να διασχίσουν με μικρές βάρκες το φουρτουνιασμένο Αιγαίο ή τη Μεσόγειο προς την Ιταλία.
Εάν λοιπόν η Ευρώπη θα ήθελε να τρομοκρατήσει τους πρόσφυγες που απειλείται η ζωή τους στις χώρες τους, σε μεγάλο βαθμό από τη δική της πολεμική μηχανή (Γαλλία, Βρετανία), ενώ δεν βλέπουν κανένα μέλλον στις πατρίδες τους κυρίως με ευθύνη της Δύσης, τότε θα επρόκειτο για ένα πραγματικό τέρας. Σε μία τέτοια περίπτωση θα ήταν πολύ καλύτερα να διαλυθεί.
ΥΓ: Σε ορισμένα άσυλα μεταναστών, οι Γερμανοί υποχρεώνουν τους πρόσφυγες να εργάζονται, με μισθό 1 € την ώρα (πηγή). Η εργασία απελευθερώνει (Arbeit macht frei), όπως έλεγε και ο Χίτλερ.