Οι διαπραγματεύσεις ΕΕ – Τουρκίας για την προσφυγική κρίση κυριαρχούν
στο διεθνή και τον ελληνικό Τύπο, με τις αυξημένες απαιτήσεις της
γείτονος χώρας και τις καθυστερήσεις της στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων
στο παρελθόν να έχουν θέσει ως κυρίαρχο το ερώτημα αν περισσότερο
κερδισμένη από μία συμφωνία θα είναι η Τουρκία ή η ΕΕ και τα αν, τελικά,
μέσω μίας τέτοιας συμφωνίας η κρίση θα κοπάσει και η Ευρώπη και ακόμη
περισσότερο η Ελλάδα, που έχει βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων, θα
μπορέσουν να αναπνεύσουν.
Όμως επειδή, ως συνήθως, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες,
μία «λεπτομέρεια» στην εν λόγω υπό συζήτηση συμφωνία απειλεί να τινάξει
στον αέρα την Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια, συντηρώντας την προσφυγική
κρίση στο έδαφος της και μετατρέποντας την σε μόνιμη αποθήκη ψυχών.
Επιπλέον, η ίδια «λεπτομέρεια» είναι που υπόσχεται να δώσει στην Τουρκία
μία πρωτοφανή διπλωματική νίκη έναντι της Ευρώπης και της Ελλάδας.
Ποια είναι, λοιπόν, αυτή; Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Ευρωπαϊκών
Υποθέσεων, Βολκάν Μποζκίρ, η συμφωνία Τουρκίας και ΕΕ για επανεισδοχή
μεταναστών δεν αφορά όσους βρίσκονται ήδη στα ελληνικά νησιά, αλλά σε
εκείνους που θα φτάσουν αφού η συμφωνία τεθεί σε ισχύ.
Και γιατί κάτι τέτοιο να αποτελεί μέγιστη ήττα για την Ελλάδα και την
Ευρώπη και αντίθετα πρωτοφανή νίκη για την Τουρκία ; Η απάντηση έχει να
κάνει με την τάση των προσφυγικών εισροών στην Ευρώπη από τη Μεσόγειο, η
οποία είδε το ιστορικό υψηλό της τον Οκτώβριο του 2015, όταν οι
καταγεγραμμένοι πρόσφυγες που μπήκαν στην Ευρώπη (δηλαδή στην Ελλάδα)
από την Μεσόγειο ξεπέρασαν τους 200 χιλιάδες (διάγραμμα 1).
Διάγραμμα 1
Πράγματι, μελετώντας τις από τη Μεσόγειο προσφυγικές ροές στην
Ευρώπη, παρατηρούμε ότι η τάση τους εκτοξεύτηκε από το Φεβρουάριο του
2015 και μετά και μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, με τον αριθμό τον
προσφύγων ανά μήνα να απογειώνεται από τις 10 χιλιάδες, περίπου, το
Φεβρουάριο του 2015 στις 60 χιλιάδες τον Αύγουστο, στις 160 το
Σεπτέμβριο και τις 200 και πλέον χιλιάδες τον Οκτώβριο.
Αντίθετα, από τον Οκτώβριο και μετά και μέχρι το Φεβρουάριο του 2016,
οι προσφυγικές ροές μειώθηκαν στις 40 χιλιάδες, σε μία τάση που
δεδομένης της ενεργοποίησης όλων των εμπλεκόμενων μερών και της
συμμετοχής του ΝΑΤΟ στις περιπολίες στο Αιγαίο αναμένεται να συνεχίσει.
Αυτό σημαίνει πως όταν η Τουρκία θα ξεκινήσει την εφαρμογή της
συμφωνίας από το Μάιο, το πιθανότερο είναι πως οι προσφυγικές ροές θα
έχουν ήδη μειωθεί περισσότερο, πιθανόν, κάτω από τις 30 χιλιάδες ενώ θα
έχουν εγκλωβιστεί στην Ευρώπη πάνω από 1 εκ πρόσφυγες, μόνο από τις
εισροές μεταξύ Φεβρουαρίου 2015- Απριλίου 2016.
Αυτός είναι ο λόγος που ο Τούρκος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων
είπε, μιλώντας στο τουρκικό πρακτορείο Anadolu, ότι «θα δεχθούμε πίσω
χιλιάδες ή δεκάδες χιλιάδες, αλλά όχι εκατομμύρια».
Αν, λοιπόν, αυτή η «λεπτομέρεια», όντως, αποτελέσει τμήμα μίας
συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας για το προσφυγικό, η μεγάλη χαμένη θα είναι η
Ελλάδα και αμέσως μετά η Ευρώπη ενώ ο μόνος κερδισμένος θα είναι η
Τουρκία.analitis.gr