Ο φόβος επανάληψης του έργου του 2015, έστω κι… από ατύχημα, στοιχειώνει το Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών. Και η αποτροπή μιας νέας πιστωτικής ασφυξίας γίνεται το επόμενο δεκαπενθήμερο, πάσει δυνάμει κι ακόμη και με υψηλό κοινωνική τίμημα, η πρώτη κυβερνητική προτεραιότητα.
Σ’ αυτή την κατεύθυνση ο, εκ των ων ουκ άνευ, στόχος του Μαξίμου είναι να κλείσει η αξιολόγηση οπωσδήποτε εντός του Απριλίου. Και ο σχεδιασμός είναι διπλός: Αφ’ ενός ενεργοποίηση όλων των πολιτικών διαύλων και επαφών του πρωθυπουργού με την ηγεσία της ευρωζώνης και, αφ’ ετέρου, διαρκές σφυροκόπημα και ανάδειξη της αδιέξοδης στάσης του ΔΝΤ προκειμένου να πιεστούν οι ευρωπαίοι να λύσουν – ή να κόψουν – τον γόρδιο δεσμό.
Ο Τσακαλώτος και η «αυτογνωσία»
Εν ολίγοις, η κυβέρνηση πετά το γάντι και επιτίθεται στο ΔΝΤ, προκειμένου να πιέσει τόσο την ευρωζώνη όσο και το Ταμείο να ξεκαθαρίσουν την κατάσταση. Και τούτο διότι τα μηνύματα και οι πληροφορίες που φθάνουν από Βερολίνο και Βρυξέλλες στο Μαξίμου δείχνουν πως, όντως, υπάρχει ειλημμένη πολιτική απόφαση από την πλευρά των ευρωπαίων να κλείσει η αξιολόγηση.
Μένει όμως να ξεκαθαρίσουν οι ίδιοι με ποιους – πολιτικούς και πάλι – όρους θα επέλθει αυτό το κλείσιμο, ήτοι με τη συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ και με ποια μορφή. Εξ ου και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος πέταξε ευθέως χθες το μπαλάκι όχι μόνον προς την πλευρά της Ουάσιγκτον αλλά και προς το Βερολίνο:
«Το ΔΝΤ», είπε στην Εφημερίδα των Συντακτών, «πρέπει να καταλάβει ότι, εκτός από την ελάφρυνση του χρέους, πρέπει να υπάρχει μια κοινωνία όρθια για να απολαμβάνει το όφελος από τη μείωση του χρέους. Και κάποια μέλη του Eurogroup πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να έχουν και λύση και το ΔΝΤ μέσα, χωρίς να δίνουν όμως κάτι για το χρέος. Οπως έλεγαν οι αρχαίοι, η αυτογνωσία είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για τη λύση των προβλημάτων».
Ο… Σάιλοκ ζητά μέτρα 5 δις
Κοινώς, το Βερολίνο και ο Σόιμπλε μπορεί να έδωσαν τις ευλογίες τους στην «πολιτική ευελιξία» και – ελέω προσφυγικού – να έκαναν πίσω στο θέμα της μείωσης των συντάξεων, μέχρι στιγμής όμως δεν έχουν κάνει το παραμικρό βήμα πίσω στο αίτημα του Ταμείου για ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους. Κι εάν εκεί δεν επέλθει συμβιβασμός, τότε μοναδική οδός δείχνει η αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα – προοπτική, που επίσης δεν συζητά έως τώρα η γερμανική καγκελαρία.
Οσο παρατείνεται, δε, αυτή η στρατηγική εκκρεμότητα, τόσο ο… «Σάιλοκ» του ΔΝΤ ανεβάζει τον πήχη των ανεφάρμοστων απαιτήσεων και ζητώντας, εκτός από την κεφαλή των συνταξιούχων επί πίνακι, και πρόσθετα υφεσιακά μέτρα 5 δις έως το 2018.
Η στάση του Ταμείου συνιστά είτε «αδιέξοδο», είτε «τακτική απεγκλωβισμού του» από το πρόγραμμα, επεσήμανε χαρακτηριστικά ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, ενώ η κυβέρνηση καλεί ανοιχτά, και σχεδόν καθημερινά πια, το ΔΝΤ να ξεκαθαρίσει εάν θέλει να μείνει ή να αποχωρήσει από το τρίτο Μνημόνιο.
Το ερώτημα αυτό θα γίνει ακόμη πιο πιεστικό – κι ενδεχομένως και πιο επιθετικό – τις επόμενες ημέρες με στόχο να δοθεί καθαρή απάντηση με την επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα στις 4 Απριλίου και με απώτερο χρονικό περιθώριο την 15η Απριλίου και την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον.
Ως τελικό ορόσημο, δε, για να ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο της αξιολόγησης ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει ήδη δείξει το Eurogroup της 22ας Απριλίου.
Η απειλή της νέας πιστωτικής ασφυξίας
Εάν κι έως τότε δεν έχει αρθεί η εμπλοκή, τότε οι εφιάλτες θα αρχίσουν να επιστρέφουν απειλητικά: Τον Γενάρη και τον Φλεβάρη το δημόσιο πλήρωσε ήδη 1,717 δισ. ευρώ σε τόκους και 490 εκατ. ευρώ σε χρεολύσια – σύνολο 2,2 δις – χωρίς να έχει πάρει ούτε ένα ευρώ από τους πιστωτές. Μέσα στις επόμενες ημέρες, κι έως το τέλος Μαρτίου, πρέπει να πληρώσει άλλα 1,8 δις. Και στο βάθος διακρίνεται ήδη ο καυτός μήνας Ιούλιος, ο πιο βαρύς μήνας της χρονιάς, κατά τον οποίον το δημόσιο θα πρέπει να αποπληρώσει για χρέος συνολικά 3,665 εκ. ευρώ .
Εξ αυτών τα 900 εκ. ευρώ είναι τόκοι, 457 εκ. ευρώ είναι η δόση του μήνα στο ΔΝΤ και 2,3 δισ. είναι το μοναδικό ομόλογο που πρέπει να αποπληρωθεί στην ΕΚΤ αυτή τη χρονιά. Κι είναι σαφές πως, χωρίς την δόση των 2,2 δις, πρόκειται για ποσά που δεν μπορούν να αποπληρωθούν, πληρώνοντας ταυτόχρονα και μισθούς και συντάξεις…