Η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (πΓΔΜ) ήταν μέχρι πρότινος μια χώρα χαμηλής γεωπολιτικής και οικονομικής αξίας στην καρδιά των Βαλκανίων. Μια μικρή χώρα χωρίς εθνική ταυτότητα, χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα, χωρίς αξιόλογους πόρους, με ανύπαρκτη εσωτερική αγορά, μικρή οικονομία και εκτός κάποιας στρατιωτικής ή οικονομικής συμμαχίας/κοινότητας. Στα 25 χρόνια της ύπαρξης της ως κράτος, η πΓΔΜ προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις διασπαστικές δυνάμεις στο εσωτερικό της και στην πίεση που της ασκούν οι γειτονικές, μεγαλύτερες και πιο ισχυρές χώρες με τις οποίες συνορεύει.
Η ανεύθυνη πολιτική της κυβέρνησης στο προσφυγικό αναβαθμίζει την πΓΔΜ
Η Ελλάδα, αν και έχει ανοικτό το θέμα του ονόματος με την πΓΔΜ, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν ίσως η μόνη χώρα που της προσέφερε πραγματική βοήθεια μέχρι τώρα (κυρίως στηρίζοντας την οικονομία της, αλλά ακόμα και στρατιωτικά στην κρίση του Τετόβου το 2001). Η στάση μας κράτησε κατά κάποιον τρόπο ζωντανή αυτήν τη μικρή χώρα με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή, μοιραία, θα υποχωρήσει αναγκαστικά από μόνη της στο θέμα του ονόματος. Ενάμιση χρόνο πίσω, με τις ανασκαφές στην Αμφίπολη, όλα έδειχναν ότι το θέμα της ελληνικότητας της Μακεδονίας ελάμβανε τέλος σε διεθνές επίπεδο, αναγκάζοντας την πΓΔΜ σε μια αναδίπλωση στο θέμα του ονόματος, έτσι ώστε να ανοίξει από την Ελλάδα ο δρόμος για τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και γιατί όχι και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά, όπως γνωρίζουμε καλά, η επιμονή επιβραβεύεται αντιθέτως με την απάθεια και την ανυπαρξία στρατηγικής που αναμένει τα πράγματα να βρουν τον δρόμο τους από μόνα τους.
Η ανεύθυνη και αλλοπρόσαλλη στάση της ελληνικής κυβέρνησης στο προσφυγικό ανέτρεψε την όποια μέχρι σήμερα κατάσταση και έφερε το τελευταίο διάστημα την πΓΔΜ στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, όχι μόνο της Ε.Ε., αλλά και όλου του κόσμου που βλέπει το όνομα «Μακεδονία» κάθε μέρα στους τηλεοπτικούς δέκτες του να συνοδεύει τις ειδήσεις για το δράμα των προσφύγων που στοιβάζονται στα σύνορα της. Η γειτονική μας χώρα δεν έκανε κάτι ιδιαίτερο για να κερδίσει αυτήν την προβολή. Έκανε το μόνο πράγμα που πρέπει να κάνει κάθε χώρα που σέβεται τον εαυτό της και τους πολίτες της. Εφάρμοσε τους νόμους της. Απέδειξε ότι έχει κράτος που μπορεί να λειτουργήσει υπερασπίζοντας τα συμφέροντα του, αλλά και τα συμφέροντα όσων το εμπιστεύονται.
Αντιθέτως με εμάς που ακολουθούμε μια «ανθρωπιστική στρατηγική» που ορίζει ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν νόμοι για τη μετανάστευση εκτός από το «δίκιο του μετανάστη», η ΠΓΔΜ, παρότι μικρή και απείρως πιο ανίσχυρη από την Ελλάδα σε υποδομές και δυνάμεις, όρθωσε το παράστημα της και είπε ότι εκεί έχουν νόμους και κανόνες. Και για τους ίδιους, και για τους ξένους. Και πρέπει όλοι να τους σέβονται. Το αποτέλεσμα αυτής της στάσης ήταν μεγάλο μέρος των κρατών-μελών της Ε.Ε. ανοικτά (και το σύνολο τους στα κρυφά) να βλέπει σήμερα τη «Μακεδονία» (και όχι την πΓΔΜ) σαν έναν αξιόπιστο σύμμαχο που χρειάζεται και αξίζει την βοήθεια της Ε.Ε. και των μελών της σε διμερές επίπεδο. Η Ελλάδα βρίσκεται λοιπόν σήμερα απέναντί σε μια de facto και άνευ προηγουμένου αναβάθμιση της θέσης της πΓΔΜ σε ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο. Θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι όσο η Ελλάδα δεν αλλάζει στρατηγική, η αναβάθμιση αυτή θα μεγαλώνει και θα πιστώνει τη γειτονική μας χώρα με όλο και περισσότερη ευρωπαϊκή και διεθνή βοήθεια σε επίπεδο τεχνικό, οικονομικό, στρατιωτικό, πολιτικό και φυσικά διπλωματικό.
Τα Σκόπια δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι άλλο εκτός από το να καταφέρουν να κρατήσουν τα σύνορα τους κλειστά και θα έχουν στα πόδια τους όλη την Ε.Ε. και τα κράτη μέλη της να τους προσφέρουν υλικοτεχνική βοήθεια, προσωπικό και πολιτικά ανταλλάγματα. Είναι επίσης δεδομένο ότι χωρίς κόπο θα μπορέσουν να αποσπάσουν οικονομικές συμφωνίες και επενδύσεις από την Ε.Ε. ή κράτη μέλη σε διμερές επίπεδο, καθώς και μεγάλη υποστήριξη στις ενταξιακές διαδικασίες τους για το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Όλα τα παραπάνω φυσικά προσφέρουν στην πΓΔΜ κάτι ακόμα πιο σημαντικό. Την πολιτική σταθερότητα και την ενότητα που χρειάζεται για να ορθοποδήσει στο εσωτερικό και να επιδιώξει ακόμα πιο σθεναρά και συγκροτημένα τους όποιους στόχους μπορεί να έχει σαν χώρα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Να μπει στον παγκόσμιο χάρτη κανονικά (και μπράβο της).
Η ανυπαρξία του κράτους δημιουργεί νέα προβλήματα στις σχέσεις Ελλάδος - πΓΔΜ
Αν τώρα υποθέσουμε και ότι η χθεσινή προέλαση μεταναστών από τα ελληνικά σύνορα προς την πΓΔΜ ήταν σχεδιασμένη (προσωπικά το θεωρώ απίθανο μιας και η παρούσα κυβέρνηση δείχνει ανίκανη για οποιοδήποτε σχεδιασμό και …υλοποίηση του), τότε η Ελλάδα θα βρεθεί κυριολεκτικά με την πλάτη στον τοίχο. Αλλά ακόμα και αν δεν ήταν μέρος ενός κυβερνητικού σχεδίου να σπάσει τον αποκλεισμό, και μόνο το ότι κάποια άγνωστη ομάδα ή ΜΚΟ είναι ελεύθερη να δρα με αυτόν τον επικίνδυνο τρόπο εντός των συνόρων μας και οι ελληνικές αρχές δεν κάνουν τίποτα είναι αρκετό για να δημιουργήσει ένα πολύ αρνητικό κλίμα για τη χώρα μας και την ανικανότητα (ή απροθυμία της) να τηρήσει κανόνες και υποχρεώσεις.
Συμπέρασμα
Απέναντι σε αυτά τα νέα δεδομένα, και με τον τρόπο που διαμορφώνονται τα πράγμα, η Ελλάδα πολύ σύντομα θα συρθεί από τις εξελίξεις στο να αποδεχθεί θέσεις της πΓΔΜ, έχοντας η ίδια να αντιτάξει ένα και μόνο ένα χαρτί. Το βέτο. Να γίνει δηλαδή ο «κακός» γείτονας που «καταπιέζει» αυτήν τη μικρή και έντιμη χώρα των Βαλκανίων που προστάτευσε την Ευρώπη εκεί που η ίδια η Ελλάδα ήταν ανίκανη.
Αν δεν θέλουμε να βρεθούμε προ πολύ αρνητικών και μη αναστρέψιμων γεγονότων για τα εθνικά μας θέματα, πρέπει άμεσα να σοβαρευτούμε και να αποδείξουμε ότι είμαστε κράτος δικαίου που σεβόμαστε πρώτα από όλα τον εαυτό μας, τους πολίτες μας και τις συμφωνίες που μας δεσμεύουν. Η Ελλάδα οφείλει να αποδεχθεί ότι έχει, με δική της ευθύνη(!), στο έδαφος της εγκλωβισμένο και ένα μεγάλο αριθμό παράνομων μεταναστών (και όχι προσφύγων) τους οποίους οφείλει να συλλάβει και σε συνεργασία με την Ε.Ε. να διαχειριστεί την απέλαση τους βάση των διεθνών κανόνων, όπως θα έπρεπε να κάνει ένα κυρίαρχο κράτος και μέλος της Ε.Ε.
Οφείλουμε επίσης να σφραγίσουμε τα σύνορα μας, να σταματήσουμε την ανεξέλεγκτη δράση των ΜΚΟ επιβάλλοντας τη δράση τους αποκλειστικά σε συνεργασία με κρατικούς φορείς και να μην δημιουργήσουμε κέντρα κοντά στα βόρεια σύνορα μας, έτσι ώστε να μην δώσουμε το δικαίωμα σε κανέναν να ισχυριστεί ότι εσκεμμένα προωθούμε ως κράτος μετανάστες προς την Ευρώπη (πράγμα που ουσιαστικά θα εξισώσει το ελληνικό κράτος με τους Τούρκους δουλέμπορος).
Ο λαός μας λέει ότι «καλύτερα να σου βγει το μάτι, παρά το όνομα». Τα δικά μας τα μάτια δυστυχώς τα βγάλαμε ήδη μόνοι μας, το όνομα όμως μπορούμε να το σώσουμε ακόμα. Και το δικό μας, και της Μακεδονίας, της μίας και αληθινής. Το χρωστάμε και σε εμάς σαν λαό και στην Ιστορία που κουβαλάνε αυτά τα χώματα. Ας σοβαρευτούμε λοιπόν άμεσα, πριν φτάσουμε να δούμε τον κ. Τσίπρα και επίτιμο διδάκτορα Εξωτερικής Πολιτικής και Ιστορίας, αυτήν τη φορά στο πανεπιστήμιο των Σκοπίων.