Κωστής Χ. Πλάντζος
Δεσμεύτηκαν για μέτρα «ρεζέρβα» αν δεν πιάσουν τους στόχους - Έσκασε το «ροζ συννεφάκι» με τις... κόκκινες γραμμές - Σήμερα επιστρέφει Αθήνα το κουαρτέτο
Σοκ προκαλεί η ομολογία της κυβέρνησης ότι, ενώ παίρνει εισπρακτικά μέτρα 5,4 δισ. ευρώ από τώρα ως το 2018 (για να αποφύγει περικοπές 3,6 δισ. ευρώ) συζητά και επιπλέον νέα μέτρα ύψους έως και 3,5 δισ. ευρώ, αν δεν... (εισ-)πράξει όσα υπόσχεται! Η κατάληξη των πολύμηνων διαπραγματεύσεων σε Αθήνα και Ουάσιγκτον οδηγεί σε πακέτο «όλα μέσα», δηλαδή και μέτρα 5,4 δισ. από τώρα όπως τα έχει προτείνει η κυβέρνηση, αλλά και «μέτρα ρεζέρβα» που θα ληφθούν μετά, ενδεχομένως και αυτόματα, όπως τα θέλουν οι δανειστές.
Πρόκειται ουσιαστικά για μία «ρήτρα μηδενικής απόκλισης» από τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα, με βάση την οποία, αν σε πχ 6 ή 12 μήνες φανεί ότι το "μείγμα" μέτρων που φέρνει τώρα η κυβέρνηση (δηλαδή 2,6 δισ. από νέους άμεσους και έμμεσους φόρους + 1,8 δισ. από αυξήσεις κρατήσεων για τους ασφαλισμένους) πέσει έξω και δεν αποδώσει όσα έλεγαν οι προβλέψεις της, η ίδια η κυβέρνηση (ή κάποια επόμενη ως το 2018) θα παίρνει αμέσως πρόσθετα "μέτρα-ρεζέρβα" για να πιάσει το στόχο. Δηλαδή, αν και επιμένει πως δεν χρειάζονται περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, συζητά να βάλει την υπογραφή της ώστε, μετά τις αυξήσεις φόρων και εισφορών, να μπούνε και άλλοι φόροι ή να γίνουν και περικοπές που τώρα απεύχεται!
Δεν τους έπεισε...
Μετά τις επαφές Τσακαλώτου-Σταθάκη στην Ουάσιγκτον, κυβερνητικές πηγές επιβεβαίωναν τα σχέδια αυτά. Έλεγαν δηλαδή ότι προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση και να ανοίξει η συζήτηση το χρέος, υπήρξε συζήτηση να μπει στη συμφωνία και ο όρος ότι, εκτός από τις αυξήσεις φόρων και τη λύση για δέσμευση σε πρόσθετα νέα μέτρα. Όπως έλεγαν η κυβέρνηση "δεν το αποδέχτηκε" αλλά και δεν το απέρριψε, αλλά "εξαρτάται"...
Και καθώς σχετικές οι πληροφορίες (τις οποίες ουσιαστικά επιβεβαιώνει η κυβέρνηση) μιλούσαν αρχικά για περίπου 3-3,5 δισ. επιπλέον μέτρα, ο τελικός «λογαριασμός» για τους πολίτες ανεβαίνει πλέον και στα 8-9 δισ. ευρώ (αντί στα 5,4 δισ. που ήταν ήδη γνωστά, ή και έως 1 δισ. περισσότερα από τα 7,2-8,1 δισ. ευρώ για τα οποία μιλούσε ο Πόουλ Τόμσεν το τελευταίο διάστημα).
Η "φόρμουλα" αυτή φέρεται να είναι γερμανικής εμπνεύσεως και, σύμφωνα με πληροφορίες, όταν παρουσιάστηκε στο περιθώριο της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον μόνο ο Επίτροπος Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί εξέφρασε ενστάσεις.
Η ελληνική κυβέρνηση επιβεβαίωσε όμως χθες το βράδυ ότι υπάρχει τέτοια πρόταση και φάνηκε διατεθειμένη να την αποδεχθεί, εφόσον συνοδευθεί από κάποια δέσμευση για ελάφρυνση του χρέους. Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, «η ελληνική πλευρά δεν έχει αποδεχθεί αυτή την πρόταση και η τελική της θέση θα εξαρτηθεί από ολόκληρο το 'πακέτο' που θα είναι στο τραπέζι και που, προφανώς, θα συμπεριλαμβάνει και την ελάφρυνση του χρέους».
Οι ίδιες πηγές εξηγούσαν ότι η πρόταση προβλέπει ολοκλήρωση της αξιολόγησης «με τα μέτρα που υπολογίζουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και συμφωνούν και οι ελληνικές αρχές και, μόνο αν το 2018 δεν πιάσουμε τον στόχο, να είμαστε υποχρεωμένοι τότε να εφαρμόσουμε και κάποια από τα μέτρα που προτείνει το ΔΝΤ».
Μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει πως η κυβέρνηση μπορεί να υποστηρίξει ότι υπογράφει για «αχρείαστα μέτρα» 3-3,6 δισ. ευρώ, ενώ η ίδια δεν θα πάρει κανέναν μέτρο από όσα της έχουν ζητηθεί, αλλά ταυτόχρονα να ψηφίσει η Βουλή και ότι δεν τα πρώτα μέτρα δεν αποδώσουν, θα έρθουν και τα επόμενα, για τα οποία η σημερινή κυβέρνηση «θα νίπτει τα χείρας της», αν και εφόσον τελικώς κριθεί αναγκαία η λήψη τους.
Παρότι η κυβέρνηση δεν προσδιόρισε το ύψος των μέτρων που υπολογίζουν οι Ευρωπαίοι (μιλούσαν με θεωρητικά παραδείγματα για αποκλίσεις π.χ. της τάξεως του 0,3% του ΑΕΠ ή περίπου 500-600 εκατ. ευρώ, ενώ πριν από την κυβερνητική διαρροή η Wall StreetJournal είχε αποκαλύψει σχέδιο για πρόσθετα προληπτικά μέτρα 3 δισ. ευρώ) το μεγάλο «αγκάθι» είναι αν θα απαιτηθεί να ψηφιστούν «προληπτικά από τώρα και συγκεκριμένα μέτρα, όπως:
- μεγάλο «κούρεμα» του αφορολογήτου ορίου,
- αύξηση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα και την ύδρευση
- περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων, κλπ.
Για να λύσει τα θέματα αυτά, το κουαρτέτο των δανειστών επιστρέφει την Δευτέρα αι αναμένεται να ξαναρχίσει αύριο, Τρίτη τις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση στην Αθήνα, σε έναν αγώνα δρόμου για συμφωνία στο άτυπο Eurogroup της 22ας Απριλίου, ή σε έκτακτο έως τις 26 ή 29 του μηνός.