Μία μεσογειακή NAFTA μπορεί να δημιουργήσει ένα νέο ενεργειακό και αναπτυξιακό
πόλο που θα αλλάξει τα κοινωνικο-οικονομικά δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή
του Μάκη Ανδρονόπουλου
Η εύλογη πρόταση των Ρώσων να συμμετάσχουν οι Κούρδοι στις
διαπραγματεύσεις της Γενεύης για το μέλλον της Συρίας, ανοίγει μια νέα σελίδα
στην προοπτική διευθέτησης των πολυδιάστατων θεμάτων του ευρύτερου
Μεσανατολικού ζητήματος, για το οποίο φαίνεται πως υπάρχουν νέοι σχεδιασμοί από
την πλευρά των ΗΠΑ, που στηρίζονται αφ΄ ενός στο γεγονός της ενεργειακής τους
αυτονομίας που τους επιτρέπει να αντιμετωπίσουν διαφορετικά πλέον εχθρούς
και φίλους στην περιοχή, αφ΄ ετέρου στην συνεννόηση με τους Ρώσους επί του
πραγματικού (δεν είναι τυχαίο που ο γγ. Του ΝΑΤΟ Γιεν Στόλτενμπεργκ προωθεί
συνομιλίες της συμμαχίας με τη Μόσχα). Αν προσθέσουμε σε αυτά, την συμφωνία με
το Ιράν, την αποστασιοποίηση από τον οίκο των Σαούντ και το γύρισμα στην πλάτη
στον Ερντογάν από τον πρόεδρο Ομπάμα, οι συνθήκες μοιάζουν να αλλάζουν και να
αλλάζουν βάση σχεδιασμού. Από τις μέχρι τώρα κινήσεις διαφαίνονται τα εξής:
Πρώτον, σε ότι αφορά
τη Συρία η λύση είναι σαφής: ή ομοσπονδία ή διαμελισμός
(που βεβαίως είναι και πιο επώδυνος). Οι τζιχαντιστές δεν θα έχουν κράτος, όπως
αρχικά κάποιοι εκτιμούσαν, θα υπάρξει ένα σουνιτικό καντόνι, αλλά όχι
τζιχαντιστικό. Οι εκτιμήσεις των Ρώσων είναι πως οι τζιχαντιστές είναι
συμμορίες που δεν έχουν πολιτικό, ιδεολογικό και κυρίως στρατηγικό βάρος, καθώς
δεν πέτυχαν μια κρίσιμη νίκη που να ανέτρεπε τα δεδομένα. Πρόκειται για
λαθρέμπορους πετρελαίου που προσέλκυσαν μισθοφόρους και ιδεοληπτικούς από την
Ευρώπη και σύντομα θα ξεπεραστούν από
τις συνθήκες.
Δεύτερον, σε ότι
αφορά τον ανταγωνισμό Ουαχαμπιτών με την Αίγυπτο, αυτός τελειώνει με
εμφανείς και αφανείς προειδοποιήσεις και κινήσεις τελεσιγραφικού χαρακτήρα από
την Ουάσιγκτον. Η νέα αυτή προσέγγιση
αφορά και τα Εμιράτα και όλους τους χρηματοδότες του ISIS.
Τρίτον, σε ότι αφορά
την Τουρκία του Ερντογάν, η οποία κοροϊδεύει τους Κούρδους εδώ και
δεκαπέντε χρόνια τάζοντας ισοτιμία της γλώσσας, σχολεία, πολιτισμό, θέατρο,
αλλά και η οποία το τράβηξε μακριά με τον αντικεμαλισμό της με την αποστράτευση
και φυλάκιση 10.000 στρατιωτικών, έχει δημιουργήσει μεγάλα ρήγματα στο
εσωτερικό της χώρας. Οι δυτικοί παρατηρητές εκτιμούν πως κανείς στην Τουρκία
δεν έδωσε εντολή για να μετατραπεί η χώρα σε ισλαμική δημοκρατία, και ότι
κανείς δεν θέλει το Σουλτανάτο ή την αναβίωση του Χαλιφάτου. Ως εκ τούτων, αλλά
και με δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι θεωρούν πως η Τουρκία έχει μεγάλες ευθύνες για
το μεταναστευτικό, οι σύμμαχοι αρχίζουν να αντιμετωπίζουν την Τουρκία ως πρόβλημα
για το ΝΑΤΟ. Στην Τουρκία υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, όχι μόνο με τους
Κούρδους στην Ανατολία, αλλά και με τη νεολαία, την τουρκική ελίτ, τα πανεπιστήμια.
Η κοινωνική δυναμική των πραγμάτων από τη μια, η απομόνωση του Ερντογάν από την
άλλη, και η επερχόμενη μεταφορά του κουρδικού στο τουρκικό έδαφος φαίνεται να
είναι η νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στην Τουρκία. Η εμπόλεμη κατάσταση που
δημιουργήθηκε μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο - Καραμπάχ φαίνεται ότι εντάσσεται στο ευρύτερο παίγνιο
της διευθέτησης της νέας τάξης πραγμάτων.
Τέταρτον, σε ότι
αφορά τη Λιβύη και την αστάθεια στην Αλγερία, οι Αμερικανοί δεν φαίνεται
ότι στο εξής θα αφήσουν τα πράγματα στους αυτοσχεδιασμούς του Ολάντ και των
Ευρωπαίων. Επιδιώκουν γρήγορες και τελεσίδικες ανατροπές με στήριξη των
οικονομιών των χωρών και την αποφυγή κοινωνικών εκρήξεων που μπορεί να
εκμεταλλευτούν οι ακραίοι ισλαμιστές.
Ο Ντάιζεμπλουμ, ο
Καμμένος και η Σούδα
Οι γεωπολιτικές αυτές εξελίξεις φαίνεται ότι επηρεάζουν
θετικά τις ελληνικές προοπτικές. Το βασικότερο είναι η συνειδητοποίηση από την
πλευρά των Ευρωπαίων πως τα σύνορα της ΕΕ είναι αυτά της Ελλάδας και της
Κύπρου, κάτι που θα αναγνωρίσει εν καιρώ και το ΝΑΤΟ έμμεσα αλλά θεσμικά.
Άλλωστε, οι «διευκρινήσεις» αυτές πρέπει να καταστούν τελεσίδικες και να
αναγνωριστούν από τους πάντες, γιατί υπάρχουν μεγάλοι επιχειρηματικοί
σχεδιασμοί, όπως η κατασκευή του μεγαλύτερου υποθαλάσσιου καλωδίου παγκοσμίως που
προβλέπει η ενεργειακή συμφωνία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, ή ένα άλλο
υποθαλάσσιο καλώδιο που θα διαπερνά το Αιγαίο και το οποίο αναλαμβάνουν
ολλανδικά συμφέροντα (εξ ου και τα καλά λόγια του κ. Ντάιζελμπλούμ πριν λίγες
εβδομάδες για την διαπραγμάτευση) καθώς
και άλλα σχέδια στρατηγικού χαρακτήρα που χρειάζονται ηρεμία και προστασία για
να υλοποιηθούν.
Αλλά τους σχεδιασμούς της Ουάσιγκτον τις αποκάλυψε ο
υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος κατά την πρόσφατη ομιλία του στην αμερικανο-ισραηλινή
οργάνωση AIPAC, όπου μεταξύ άλλων εκτίμησε ότι «οι Ισραηλινές οργανώσεις των
Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής θα βοηθήσουν στη δυναμική προσπάθεια της Ελλάδας,
βγαίνοντας από την κρίση, να περάσει στο αύριο, έχοντας τη δυνατότητα νέων
επενδύσεων, σε ένα περιβάλλον το οποίο θα είναι ασφαλές. Ένα περιβάλλον το
οποίο θα μπορέσει να δημιουργήσει τις συνθήκες για τη διαμόρφωση ενός τόξου
ασφάλειας που θα αρχίζει από το Ισραήλ, την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ιορδανία,
την Ελλάδα και θα επεκτείνεται στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία». Αυτό το τόξο
ασφαλείας, συμπληρώνουμε εμείς, που είναι απαραίτητο για να δημιουργηθούν
συνθήκες για μεγάλες επενδύσεις θα ενισχυθεί με την εγκατάσταση του 6ου Στόλου στη Σούδα και την
τελειοποίηση του αεροδρομίου της Καρπάθου.
Μια σημαντική ιδέα
ανάπτυξης
Η μεγάλη ιδέα πίσω από όλα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες μας,
είναι μια συμφωνία τύπου NAFTA
με ταυτόχρονη ενοποίηση των ΑΟΖ των τεσσάρων χωρών του πυρήνα
Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ-Αίγυπτος ούτως ώστε να υπάρξουν βέλτιστες συνθήκες άντλησης
του φυσικού αερίου το οποίο είναι 99% καθαρό.
Πρόκειται για ένα γεωοικονομικό πρότζεκτ τεράστιας σημασίας γεωπολιτικής
σημασίας, όχι μόνο για την αναχαίτιση των ακραίων ισλαμιστών και τον τερματισμό
της μετανάστευσης προς την Ευρώπη με την ενίσχυση των κοινωνιών της βορείου
Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, αλλά και για την απεξάρτηση της ΕΕ από το
ρωσικό αέριο (που θα στραφεί πλέον προς τις ανάγκες της Κίνας και της Ασίας).
Στο πρότζεκτ αυτό θα συμμετάσχουν και ρωσικά συμφέροντα. Σημειωτέον ότι η
επικείμενη ευρωαμερικανική συμφωνία ΤΤΙΡ φαίνεται ότι σχετίζεται και με αυτούς
τους σχεδιασμούς.
Το βασικό σοβαρό εμπόδιο σε όλα αυτά είναι ο Ερντογάν, ο
οποίος δημιουργεί συνεχώς νέες πολώσεις, όπως για παράδειγμα στο Κυπριακό, με
τις νέες προκλητικές απαιτήσεις του
κατοχικού ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί. Υπό
αυτές τις συνθήκες, το Κυπριακό στην ουσία «παγώνει» με μόνη προοπτική επίλυσής
του το ευρωπαϊκό κεκτημένο.