Σπυρίδων Στάλιας
οικονομολόγος Ph.D
Πολλοί με ρωτούν πως οι πολίτες θα βρίσκουν και θα έχουν χρήματα αν γυρίσουμε πίσω στο Εθνικό Νόμισμα, στη Δραχμή.
Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι πρώτα.
Τώρα που χώρα βρίσκεται στο ευρώ, είναι χρήστης νομίσματος που η ίδια η χώρα δεν εκδίδει. Τα ευρώ βρίσκονται είτε μέσω δανεισμού, είτε μέσω των εξαγωγών, είτε μέσω επιχορηγήσεων, που είναι ελάχιστα. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει.
Η χώρα λοιπόν βρίσκεται σε κρίση ακριβώς γιατί δεν έχει ευρώ.
Είναι σε κατάσταση πτώχευσης, άρα δεν μπορεί να δανειστεί, και σε κατάσταση πλήρους εξάρθρωσης της παραγωγής της και δεν μπορεί να παράγει και να εξάγει προϊόντα διεθνώς εμπορεύσιμα.
Οι εξαγωγές τις χώρας παρά την σκληρή εσωτερική υποτίμηση από το 2010, σημείωσαν μέση ετήσια άνοδο μόλις 1,01%, ενώ παρά την μείωση των εισαγωγών, στο ίδιο διάστημα, κατά 50,13%, το ισοζύγιο πληρωμών είναι ελλειμματικό και το 2015.
Η κατάσταση είναι φρικτή. Η χώρα δεν έχει καθόλου χρήματα για να θέσει σε τροχιά παραγωγική τους πόρους της, ανθρώπινους και φυσικούς. Κάθονται ανθρώπινοι πόροι και φυσικοί και ρημάζουν χάριν του ευρώ και του κατεστημένου που το κατέχει και για πόσο!
Ας πάμε πίσω στο ερώτημα πως οι πολίτες θα δανείζουν ή θα φορολογούνται να δίνουν στο κράτος. Από πού θα βρίσκεται αυτό το χρήμα;
Δεν υπάρχει κάποια μεταφυσική ιστορία ή κάποιο θαύμα πως το χρήμα θα βρεθεί στα χέρια των πολιτών. Ας το δούμε το θέμα απλά.
Ας υποθέσουμε ότι το κράτος εκδίδει ομόλογα και με αυτά πληρώνει όσους προσφέρουν υπηρεσίες σε αυτό και σε όσους παρέχουν υλικά προϊόντα σε αυτό. Αυτοί με τη σειρά τους δεν κάνουν τίποτα αλλά παρά να θέσουν σε κυκλοφορία αυτά τα ομόλογα για τις δίκες τους ανάγκες, αγοράζοντας αγαθά και υπηρεσίας μέχρι ότου αυτά καταλήξουν σε κάποιους, ιδιώτες ή τράπεζες ή ταμεία ή επιχειρήσεις, που θα τα κρατήσουν έως την λήξη τους, για να προσπορίζονται τους τόκους και στο τέλος να πάρουν και το κεφάλαιο. Σε κάθε στιγμή του χρόνου λοιπόν, τα κρατικά ομολόγα που είναι σε κυκλοφορία ή που κάποιος κατακρατεί, θα είναι ίσης αξίας με τα προϊόντα και υπηρεσίες που επωλήθησαν στο κράτος. Δεν μπορεί να είναι ούτε λιγότερα ούτε περισσότερα.
Έτσι λοιπόν, αυτό που δανείζει ο πολίτης στο κράτος, επί της ουσίας, είναι υπηρεσίες και προϊόντα που παρήχθησαν επειδή το κράτος τα χρηματοδότησε. Στην πραγματικότητα το κράτος πληρώνει για αγαθά και υπηρεσίες με καυτό μετρητό και όχι με ομόλογα, για να διατηρεί σε υψηλά επίπεδα την ενεργό ζήτηση και την απασχόληση, αλλά ταυτόχρονα εκδίδει ομόλογα και αποσύρει χρήματα από την αγορά για να κρατά τα επιτόκια στο επιθυμητό ύψος για να καθίστα τις επενδύσεις εφικτές.
Αυτά τα απλά πράγματα το κράτος του ευρώ δεν μπορεί να τα κάνει και η χώρα και οι πολίτες βυθίζονται στη φτώχεια, και στην ανασφάλεια.
Δεν ήρθε λοιπόν η στιγμή να στείλουμε στο διάολο το 'καθώς πρέπει’ κατεστημένο μας και την ‘πρώτη φορά αριστερά’;
Όταν μας πάρουν και τα σπίτια θα ξυπνήσουμε;
Πιο απλά δεν γίνεται.
Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι πρώτα.
Τώρα που χώρα βρίσκεται στο ευρώ, είναι χρήστης νομίσματος που η ίδια η χώρα δεν εκδίδει. Τα ευρώ βρίσκονται είτε μέσω δανεισμού, είτε μέσω των εξαγωγών, είτε μέσω επιχορηγήσεων, που είναι ελάχιστα. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει.
Η χώρα λοιπόν βρίσκεται σε κρίση ακριβώς γιατί δεν έχει ευρώ.
Είναι σε κατάσταση πτώχευσης, άρα δεν μπορεί να δανειστεί, και σε κατάσταση πλήρους εξάρθρωσης της παραγωγής της και δεν μπορεί να παράγει και να εξάγει προϊόντα διεθνώς εμπορεύσιμα.
Οι εξαγωγές τις χώρας παρά την σκληρή εσωτερική υποτίμηση από το 2010, σημείωσαν μέση ετήσια άνοδο μόλις 1,01%, ενώ παρά την μείωση των εισαγωγών, στο ίδιο διάστημα, κατά 50,13%, το ισοζύγιο πληρωμών είναι ελλειμματικό και το 2015.
Η κατάσταση είναι φρικτή. Η χώρα δεν έχει καθόλου χρήματα για να θέσει σε τροχιά παραγωγική τους πόρους της, ανθρώπινους και φυσικούς. Κάθονται ανθρώπινοι πόροι και φυσικοί και ρημάζουν χάριν του ευρώ και του κατεστημένου που το κατέχει και για πόσο!
Ας πάμε πίσω στο ερώτημα πως οι πολίτες θα δανείζουν ή θα φορολογούνται να δίνουν στο κράτος. Από πού θα βρίσκεται αυτό το χρήμα;
Δεν υπάρχει κάποια μεταφυσική ιστορία ή κάποιο θαύμα πως το χρήμα θα βρεθεί στα χέρια των πολιτών. Ας το δούμε το θέμα απλά.
Ας υποθέσουμε ότι το κράτος εκδίδει ομόλογα και με αυτά πληρώνει όσους προσφέρουν υπηρεσίες σε αυτό και σε όσους παρέχουν υλικά προϊόντα σε αυτό. Αυτοί με τη σειρά τους δεν κάνουν τίποτα αλλά παρά να θέσουν σε κυκλοφορία αυτά τα ομόλογα για τις δίκες τους ανάγκες, αγοράζοντας αγαθά και υπηρεσίας μέχρι ότου αυτά καταλήξουν σε κάποιους, ιδιώτες ή τράπεζες ή ταμεία ή επιχειρήσεις, που θα τα κρατήσουν έως την λήξη τους, για να προσπορίζονται τους τόκους και στο τέλος να πάρουν και το κεφάλαιο. Σε κάθε στιγμή του χρόνου λοιπόν, τα κρατικά ομολόγα που είναι σε κυκλοφορία ή που κάποιος κατακρατεί, θα είναι ίσης αξίας με τα προϊόντα και υπηρεσίες που επωλήθησαν στο κράτος. Δεν μπορεί να είναι ούτε λιγότερα ούτε περισσότερα.
Έτσι λοιπόν, αυτό που δανείζει ο πολίτης στο κράτος, επί της ουσίας, είναι υπηρεσίες και προϊόντα που παρήχθησαν επειδή το κράτος τα χρηματοδότησε. Στην πραγματικότητα το κράτος πληρώνει για αγαθά και υπηρεσίες με καυτό μετρητό και όχι με ομόλογα, για να διατηρεί σε υψηλά επίπεδα την ενεργό ζήτηση και την απασχόληση, αλλά ταυτόχρονα εκδίδει ομόλογα και αποσύρει χρήματα από την αγορά για να κρατά τα επιτόκια στο επιθυμητό ύψος για να καθίστα τις επενδύσεις εφικτές.
Αυτά τα απλά πράγματα το κράτος του ευρώ δεν μπορεί να τα κάνει και η χώρα και οι πολίτες βυθίζονται στη φτώχεια, και στην ανασφάλεια.
Δεν ήρθε λοιπόν η στιγμή να στείλουμε στο διάολο το 'καθώς πρέπει’ κατεστημένο μας και την ‘πρώτη φορά αριστερά’;
Όταν μας πάρουν και τα σπίτια θα ξυπνήσουμε;
Πιο απλά δεν γίνεται.