Του Νίκου Ιγγλέση
Ανακούφιση και χαρά επικράτησαν στο κυβερνητικό στρατόπεδο μετά την
ανακοίνωση (21 Απριλίου 2016) της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας
(Eurostat) για τα δημοσιονομικά στοιχεία του 2015. Τα κυβερνητικά
στελέχη και τα δημοσιογραφικά «παπαγαλάκια» πανηγύρισαν γιατί οι
απαισιόδοξες προβλέψεις διαψεύσθηκαν και, την προηγούμενη χρονιά,
«επιτεύχθηκε» πρωτογενές πλεόνασμα στον Προϋπολογισμό ύψους 1,1 δις ευρώ
ή 0,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ).
Το ότι τα στοιχεία αυτά δεν υπάρχουν ούτε στην ανακοίνωση της
Eurostat ούτε στο Δελτίο Τύπου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ),
αλλά προκύπτουν με αλχημίες, ουδόλως τους αποθαρρύνουν.
Η Eurostat και η ΕΛΣΤΑΤ, στις ανακοινώσεις τους, καταγράφουν για το 2015 δημοσιονομικό έλλειμμα 12.757 εκατ. ευρώ ή 7,2% του ΑΕΠ,
το μεγαλύτερο μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης και των 28 της ΕΕ. Αυτό το
δημοσιονομικό έλλειμμα είναι διπλάσιο του 2014, που ήταν 6.476 εκατ. ή
3,6% του ΑΕΠ (βλέπε πίνακα).
Για να προσδιοριστεί το πρωτογενές ισοζύγιο (έλλειμμα ή πλεόνασμα)
πρέπει να αφαιρέσουμε από το δημοσιονομικό έλλειμμα τους τόκους που
πληρώθηκαν για την εξυπηρέτηση του Δημόσιου Χρέους. Αυτή η αφαίρεση
αποτελεί, τρόπον τινά, τον ορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος ή
ελλείμματος. Οι τόκοι που πληρώθηκαν το 2015 ανήλθαν σε 6.703 εκατ. Έτσι το πρωτογενές έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 6.054 εκατ. ευρώ (12.757 – 6.703 = 6.054) ή 3,4% του ΑΕΠ, έναντι πλεονάσματος 705 εκατ. ή 0,4% του ΑΕΠ το 2014 (βλέπε πίνακα).
ΠΙΝΑΚΑΣ
Δημοσιονομικά μεγέθη Γενικής Κυβέρνησης
(εκατ. ευρώ)
Δημοσιονομικά μεγέθη Γενικής Κυβέρνησης
(εκατ. ευρώ)
Προκειμένου να μετατραπεί το πρωτογενές έλλειμμα στο επιθυμητό
πλεόνασμα έγινε το εξής τέχνασμα: από το έλλειμμα των 6.054 εκατ.
αφαιρέθηκε ποσό 7.158 εκατ. που δόθηκε το 2015 για την ανακεφαλαιοποίηση
των τραπεζών. Με τον τρόπο αυτό το έλλειμμα των 6.054 εκατ. έγινε
πλεόνασμα 1.104 εκατ. Μαγικά πράγματα!
Η αφαίρεση του ποσού της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών έγινε με τη
δικαιολογία ότι είναι μία μη επαναλαμβανόμενη δαπάνη, δηλαδή, δαπάνη που
δε θα υπάρχει φέτος, το 2016. Αλλά τα 7,1 δις είναι ένα ποσό τράνζιτ,
μπήκαν στα έσοδα του Προϋπολογισμού (με δανεισμό από τον ESM) για να
δοθούν στις τράπεζες. Αν τα αφαιρείς από τις δαπάνες, τότε πρέπει να τα
αφαιρέσεις και από τα έσοδα. Το 2016 δε θα δοθεί το ποσό αυτό στις
τράπεζες αλλά ούτε θα εισπραχθεί από τον Προϋπολογισμό ως έσοδο.
Αν τα 7,1 δις είναι μία μη επαναλαμβανόμενη δαπάνη είναι ταυτόχρονα και ένα μη επαναλαμβανόμενο έσοδο.
Άρα θα πρέπει να αφαιρεθεί και από τα δύο σκέλη του Προϋπολογισμού
(έσοδα – δαπάνες) με μηδενικό τελικό αποτέλεσμα. Έτσι το πρωτογενές
έλλειμμα παραμένει στα 6 δις. όπως ανακοίνωσε και η ΕΛΣΤΑΤ.
Πρέπει να θυμίσουμε ότι το ίδιο τέχνασμα είχε γίνει και τον Απρίλιο
του 2014. Τότε από το πρωτογενές έλλειμμα των 15,8 δις. του 2013
αφαιρέθηκαν 19,2 δις. που είχαν δοθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των
τραπεζών, με αποτέλεσμα να εμφανιστεί ένα πλεόνασμα 3,4 δις. ευρώ.
Μάλιστα, η τότε συγκυβέρνηση των Σαμαρά – Βενιζέλου, προχώρησε ακόμη
περισσότερο και άρχισε να μοιράζει ένα μικρό μέρος αυτού του
υποτιθέμενου πλεονάσματος σε κάποιες κοινωνικές ομάδες, προκειμένου να
διασωθεί στις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014, αλλά δεν τα κατάφερε.
Το πρωτογενές πλεόνασμα ή έλλειμμα έχει δευτερεύουσα σημασία για τα
δημοσιονομικά μεγέθη μιας χώρας γιατί η πληρωμή των τόκων του Δημόσιου
Χρέους είναι μια ανελαστική δαπάνη, δηλαδή, πρέπει να καταβληθεί
οπωσδήποτε. Για το λόγο αυτό και η Eurostat, προκειμένου να διατηρήσει
την αξιοπιστία της, δεν επικυρώνει στοιχεία για πρωτογενή πλεονάσματα ή
ελλείμματα σε καμιά χώρα.
Με το τρίτο Μνημόνιο η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση να πετύχει, μέχρι
το 2018, ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ή περίπου 6 δις. ευρώ,
Για το σκοπό αυτό οι δανειστές ζητούν από την κυβέρνηση πέρα από τις
αυξήσεις των φόρων και τις περικοπές δαπανών ύψους 5,4 δις. που ήδη
έχουν συμφωνηθεί και ένα εφεδρικό πρόγραμμα, «μια καβάτζα» 3,6 δις.
ευρώ. Το τελευταίο θα ενεργοποιηθεί αν το πρωτογενές πλεόνασμα δε
φτάσει το 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Το ΔΝΤ έχει εκφράσει σκεπτικισμό αν με
το αρχικό πακέτο των 5,4 δις. μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος και
υπολογίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέλθει μόλις στο 1,5% του
ΑΕΠ. Η θέση του ΔΝΤ είναι ότι πρέπει είτε να ληφθούν τώρα το σύνολο των
μέτρων (9 δις.) είτε να γίνει μία ρύθμιση στα επιτόκια του χρέους ώστε η
Ελλάδα να πληρώνει κάθε χρόνο λιγότερους τόκους.
Το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ή 6 δις. ευρώ είναι
περίπου το ετήσιο ποσό που πρέπει να καταβάλει η χώρα μας, τα προσεχή
χρόνια, στους δανειστές μόνο για τόκους. Τα χρεολύσια, δηλαδή
το κεφάλαιο του χρέους, δε θα αποπληρώνονται αλλά θα ανακυκλώνονται, θα
παίρνουμε, δηλαδή, νέα δάνεια από τον ESM ή από τις χρηματαγορές (αν
βγούμε από το Μνημόνιο) για να πληρώνουμε τα παλιά δάνεια που ωριμάζουν
(λήγουν). Αυτό συμβαίνει και με τις χώρες που βγήκαν από το Μνημόνιο και
τις οποίες οι ευρωλάγνοι θεωρούν ως παράδειγμα. Η έξοδος από το
Μνημόνιο σημαίνει ότι η ανακύκλωση του χρέους, περνάει από τον ESM και
το ΔΝΤ στις αγορές και συνήθως, όπως έδειξε η περίπτωση της Κύπρου, με
υψηλότερα επιτόκια.
Αν η Ελλάδα πετύχει, όπως απαιτούν οι δανειστές, πρωτογενές πλεόνασμα
3,5% του ΑΕΠ δε θα χρειάζεται να δανείζεται επί πλέον ποσά για να
πληρώνει το φόρο υποτέλειας, δηλαδή, τους τόκους του χρέους. Η επιτυχία αυτού του στόχου θα καταστήσει, σύμφωνα με τους δανειστές, το χρέος βιώσιμο,
δηλαδή, εξυπηρετήσιμο, ανεξάρτητα από την περαιτέρω εξαθλίωση των
πολιτών και την καταστροφή της οικονομίας. Θέλουν δηλαδή, με άλλα λόγια,
να πληρώνουμε τους τόκους του δυσθεώρητου χρέους από τους φόρους και
τη μείωση των δαπανών (συντάξεις κλπ.)
Αν η χώρα μας χρειάζεται να δανείζεται και για την πληρωμή των τόκων
τότε το χρέος θα αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς, θα καταστεί μη
εξυπηρετήσιμο, η ελληνική «αγελάδα» θα ψοφήσει και έτσι δε θα μπορούν
πιά να την αρμέγουν. Σύμφωνα με τους δανειστές η Ελλάδα θα πρέπει να
εξασφαλίσει, μέχρι το 2018 περίπου 6 δις. για να μηδενίσει το πρωτογενές
έλλειμμα και άλλα 6 δις. για να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του
ΑΕΠ, σύνολο, δηλαδή, 12 δις. ευρώ, Γι’ αυτό το λόγο επιβάλλονται οι
αυξήσεις των φόρων και οι μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, που οι
διάφοροι ευρωλάγνοι ονομάζουν μεταρρυθμίσεις». Τα μέτρα αυτά θα αυξήσουν
την ύφεση, τα φορολογικά έσοδα θα υστερούν των στόχων και πολύ σύντομα
θα απαιτούνται νέα μέτρα. Αυτό που γίνεται, τα τελευταία έξι χρόνια, δεν
είναι πρόγραμμα σωτηρίας αλλά πρόγραμμα λεηλασίας και αφανισμού της
Ελλάδας.
Απ’ όλα τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι κανένα πρωτογενές πλεόνασμα,
κανένα πακέτο μέτρων, όσο σκληρό κι αν είναι, καμιά βιωσιμότητα του
χρέους, δεν είναι σε θέση να σώσει τον ελληνικό λαό και τη χώρα από την
ολοκληρωτική καταστροφή. Μοναδική λύση, επίκαιρη όσο ποτέ, είναι η
έξοδος από την Ευρωζώνη, ώστε να μην μπορούν οι δανειστές να μας
εκβιάζουν με στέρηση της ρευστότητας και «ξαφνικό θάνατο» με το κλείσιμο
των τραπεζών. Στη συνέχεια, αφού θα έχουμε θωρακίσει την οικονομία μας
με το νέο εθνικό νόμισμα, θα καταγγείλουμε τις Δανειακές Συμβάσεις και
όποιο μέρος του χρέους αναγνωρίσουμε θα το αποπληρώσουμε σε δραχμές.
Αναλυτικώτερα για τον τρόπο μετάβασης στο εθνικό νόμισμα και την
αντιμετώπιση του χρέους βλέπε στο άρθρο του γράφοντος «Τα ερωτήματα της
δραχμής» στο http://greekattack.wordpress.com και το βιβλίο του ιδίου «Η Επανάσταση του Grexit – Το Σχέδιο» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ στις 28-4-2016.