Προκλητικά στημένο το παιχνίδι της «σκληρής» διαπραγμάτευσης
Του Παύλου Δερμενάκη*
Στην αποικία χρέους που λέγεται Ελλάδα, η εθελόδουλη κυβέρνηση παρουσιάζει σταδιακά τα αποτελέσματα της «διαπραγμάτευσής» της με τους δανειστές σε βάρος του λαού, όχι μόνο για το τώρα αλλά και για τις επόμενες γενιές. Επί της ουσίας, αφού ικανοποιεί σε όλα τις ορέξεις των δανειστών πανηγυρίζει για τις συνεχείς «επιτυχίες» της σε όλα τα μέτωπα, τόσο στα αποτελέσματα της εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής όσο και της διαπραγμάτευσης.
Η πρόσφατη «επιτυχία» της είναι τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν προχθές από την Eurostat και σύμφωνα με τα οποία το πρωτογενές πλεόνασμα (έσοδα μείον έξοδα Δημοσίου χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν τα τοκοχρεολύσια) έκλεισε στο +0,7% του ΑΕΠ για το 2015, σε όρους μνημονίου με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, όταν η πρόβλεψη του Προϋπολογισμού 2016 ήταν για πρωτογενές έλλειμμα -0,25% του ΑΕΠ το 2015.
Επί της ουσίας, δηλαδή, υπήρξε ένα θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα της τάξης των 2,3 δισ. ευρώ. Και εδώ δημιουργείται το ερώτημα αφού η ύφεση συνεχίστηκε από που προέκυψε αυτό το θετικό ποσό; Η απάντηση είναι απλή και την «ψιθυρίζουν» τα κυβερνητικά στελέχη στους δημοσιογράφους, αλλά χωρίς να γίνεται πολύς ντόρος. Το υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, αποδίδεται στην υπεραπόδοση των μέτρων που ελήφθησαν το 2015, κυρίως στην πλευρά των εσόδων. Δηλαδή, με άλλα λόγια, στην υπέρμετρη φορολόγηση με έμμεσους φόρους, αύξηση εισφορών και μείωση συντάξεων με ημερομηνίες εφαρμογής για τα φορολογικά την 1/7/2015 και τα περισσότερα ασφαλιστικά την 1/1/2015. Να θυμηθούμε ότι σύμφωνα με το 3ο Μνημόνιο, προβλέπονταν νέες επιβαρύνσεις για το λαό ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Προφανώς υπήρξε υπεραπόδοση σε κάποια από αυτά, αν βεβαίως επιβεβαιωθούν στην πορεία οι αριθμοί από την Eurostat, σε συνδυασμό με μια σειρά παράγοντες που εμφανίζονται ως συγκυριακοί, όπως λένε οι γνωρίζοντες, καθώς και πάλι έχουν σημειωθεί αλλαγές στον τρόπο που η Eurostat υπολογίζει τα ελλείμματα.
Αποτέλεσμα σκληρής επίθεσης
Σε κάθε περίπτωση, η οποιαδήποτε… επιτυχία βελτίωσης των δημόσιων οικονομικών δεν συνδέεται με καμία επιτυχία της κυβέρνησης, αλλά με την σκληρή εκ μέρους της εφαρμογή των εντολών των δανειστών στο πλαίσιο του 3ου Μνημονίου.
Αλλά για να φανεί το μέγεθος της υποκρισίας της κυβέρνησης τόσο στην επιτυχία της βελτίωσης των δημοσιονομικών όσο και στη διαπραγμάτευση τίθεται το ακόλουθο ερώτημα: Ναι, δεχόμαστε ότι πετύχατε τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών καλύτερα από τις προβλέψεις του 3ου Μνημονίου και συνεπώς έχει δημιουργηθεί ένα πλεόνασμα για το 2015 ύψους 2,3 δισ. ευρώ. Γιατί, αφού το λέει η Eurostat: α) δεν απαιτείτε ως κυβέρνηση (αν είστε φυσικά και έχετε τα κότσια) να συμψηφιστεί το ποσό αυτό της θετικής υπέρβασης με τα 5,7 δισ. αυξήσεων που προβλέπει το 3ο Μνημόνιο για το 2016, τα οποία οφείλουν να μειωθούν αναλόγως, και β) δεν σταματάτε τη διαπραγμάτευση για τις νέες απαιτήσεις του ΔΝΤ για πρόσθετα μέτρα 3 και πλέον δισ. ευρώ, αφού είναι προφανές με όσα λέτε ότι δεν χρειάζεται κάτι και έχετε όλα τα επιχειρήματα να τους πείσετε;
Δυστυχώς, η απάντηση εκ των πραγμάτων είναι ότι όχι μόνο είναι προσχηματική η εκ μέρους της κυβέρνησης διαπραγμάτευση, αλλά πλέον έχει προσχωρήσει «με την ψυχή και το σώμα της» στη λογική του εχθρού. Στη νεοφιλελεύθερη πολιτική.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, της διαπραγμάτευσης για την αναζήτηση των νέων μέτρων που θα φέρουν τα επιπλέον 5,7 δισ. ευρώ το 2016 η κυβέρνηση σαν ένα πρώτο βήμα κατέθεσε προχθές ένα νομοσχέδιο δύο σε ένα. Φορολογικό και Ασφαλιστικό μαζί. Δεν θα απασχοληθούμε εδώ με την ανάλυση του τι ειδικότερα προβλέπονται από αυτά τα νέα μέτρα και πόσο θα επιβαρύνουν το λαό. Είναι εκ των προτέρων γνωστό ότι ζητούνται 1,8 δισ. από το ασφαλιστικό σύστημα, τουλάχιστον 3,6 δισ. από νέα φορολογικά έσοδα καθώς και 130 εκατ. ευρώ μειώσεις κοινωνικών επιδομάτων και δαπανών νοσοκομειακής περίθαλψης.
* Ο Παύλος Δερμενάκης είναι M.Sc. οικονομολόγος-ερευνητής