Τι ακριβώς συμβαίνει με τις αποκαλύψεις για τις «ιδιωτικές συνομιλίες» των αξιωματούχων του ΔΝΤ;
Αυτά που λένε μεταξύ τους ο κ. Τόμσεν και η κα. Βελκουλέσκου δεν τα ακούμε για πρώτη φορά. Είναι η μόνιμη «επωδός» των δημόσιων δηλώσεών τους. Τα έχουν πει δημόσια, και τα έχουν γράψει πολλές φορές ως τώρα…
Τι λένε ακριβώς;
--Ότι το τωρινό Πρόγραμμα (το Τρίτο Μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ) δεν βγαίνει!
--Είτε χρειάζονται κι άλλη μέτρα λιτότητας, οπότε θα προκληθεί ακόμα πιο βαθιά ύφεση και τότε θα είναι ακόμα πιο δύσκολο να πιαστούν οι «στόχοι»…
--Είτε πρέπει να αλλάξουν οι στόχοι (πλεόνασμα για το 2018 μέχρι 1,5% του ΑΕΠ κι όχι 3,5% του ΑΕΠ που προβλέπει το Πρόγραμμα), οπότε οι Ευρωπαίοι εταίροι θα χρειαστεί να δανείσουν στην Ελλάδα κι άλλα χρήματα στο μεταξύ…
Ή, ακόμα, θα χρειαστεί να της κόψουν χρέος.
Ή, ακόμα καλύτερα, θα χρειαστεί και να της κόψουν χρέος και να της αλλάξουν και το πρόγραμμα με λιγότερο φιλόδοξους στόχους.
Αυτό το τελευταίο φαίνεται να υποστηρίζει το ΔΝΤ…
Ποια είναι η «ουσία» της υπόθεσης;
Ότι από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε, έβαλε την Ελλάδα σε ύφεση και σε πρωτογενή ελλείμματα ξανά! Και – το σπουδαιότερο – ματαίωσε την ανάπτυξη που προεξοφλούσαν οι πάντες για το 2015 και το 2016! Άλλωστε η ανάπτυξη είχε ήδη αρχίσει το 2014.
Μη ξεχνάμε πως όλοι οι υπολογισμοί για «δημοσιονομικά κενά», «χρηματοδοτικά κενά» κλπ. στηρίζονται στις υποθέσεις για ανάπτυξη ή ύφεση τα επόμενα χρόνια. Από τη ματαίωση της ανάπτυξης που προκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ χάθηκαν πρόσθετα 5-6 δισεκατομμύρια γιατί το δημόσιο.
Χάθηκε λοιπόν, η ανάπτυξη που είχε ξεκινήσει. Όπως χάθηκε και η ανάπτυξη των επομένων ετών. Χρονιά ύφεσης το 2015 και χρονιά στασιμότητας προβλέπεται το 2016. Αυτό σημαίνει απώλεια εσόδων και για τους πολίτες, αλλά και για το κράτος.
Αυτή την απώλεια την καλύπτουν τα μέτρα που μας ζήτησαν πέρσι τον Ιούλιο, τα υπογράψαμε και ακόμα δεν τα έχουμε ψηφίσει…
Μαζί, όμως, χάθηκαν και τα πλεονάσματα που έφταναν ως το 3% του ΑΕΠ για το 2015, και τότε «έβγαιναν» (κατά το ΔΝΤ πάντα)! Η απώλεια των πλεονασμάτων για την τριετία ως το 2017 κοστίζει στο κράτος 9,5 δισεκατομμύρια!
Αυτά είναι τα μέτρα που ζητά το ΔΝΤ να ληφθούν από δω και στο εξής…
Και η καμπύλη του χρέους (δηλαδή η πορεία του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ) για τα επόμενα χρόνια, εκτροχιάστηκε:
--Χαμηλότερο ΑΕΠ και χαμηλότερη ανάπτυξη μειώνουν τον παρανομαστή Χρέους/ΑΕΠ.
--Ταυτόχρονα, μικρότερα πλεονάσματα ή νέα ελλείμματα, αυξάνουν και τον αριθμητή. Και το νέο χρέος από τους εταίρους αυξάνει ακόμα περισσότερο τον αριθμητή.
Όταν ο αριθμητής αυξάνεται και ο παρανομαστής μειώνεται, τότε το «κλάσμα» - το Χρέος προς ΑΕΠ – αυξάνεται ταχύτατα! Κι εκεί που ήταν «βιώσιμο το φθινόπωρο του 2014, είναι πια, προ πολλού, ΜΗ βιώσιμο!
Όλα αυτά τα έχουν πει στελέχη του ΔΝΤ δημόσια πολλές φορές…
Τι καινούργιο μάθαμε σήμερα;
Τίποτε!
Και το σπουδαιότερο:
Τι προτείνει τώρα το ΔΝΤ;
Επειδή η Ελληνική Οικονομία δεν μπορεί πια – έτσι που την κατάντησε ο ΣΥΡΙΖΑ, με τα capital controls κλπ – να δημιουργήσει πλεονάσματα, το ΔΝΤ προτείνει χαμηλότερους δημοσιονομικούς στόχους και «κούρεμα χρέους».
Δηλαδή… «Ωσαννά»!
Αυτό ακριβώς που λέει ότι επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ!
Οπότε προς τι… «το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός», αδέλφια;
Αν το ΔΝΤ πιέζει για χαμηλότερα πλεονάσματα (δηλαδή πιο ήπια προσαρμογή από δω και μπρός) και «κούρεμα χρέους», τότε γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα;
Χωρίς το ΔΝΤ όλα αυτά δεν έχουν καμία ελπίδα να γίνουν, διότι απλούστατα οι εταίροι μας δεν μπορούν να βάλουν κι άλλο το χέρι στην τσέπη και να μας δανείσουν κι άλλα, την ώρα μάλιστα που τους ζητείται να μας… χαρίσουν και μερικά απ’ όσα μας δάνεισαν ήδη.
Τέτοια συμφωνία δεν πρόκειται ποτέ να περάσει από τα κοινοβούλιά τους!
Άρα τι ακριβώς κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Προσπαθεί να «διώξει» τη μόνη «συνιστώσα» της Τρόικας που υποστηρίζει τις δικές του επιδιώξεις; Και να μείνει μετά μόνο με τους Ευρωπαίους δανειστές που δεν θέλουν να ακούσουν τίποτε ούτε για «κούρεμα χρέους» ούτε για μετρίαση των στόχων; Τι ακριβώς συμβαίνει εδώ;
Κάτι δεν μας λένε!
Δεν μας λένε δύο πράγματα:
* Πρώτον: Ακόμα και για να πιάσουμε «ηπιότερους» στόχους (μικρότερα πλεονάσματα) θα χρειαστούν τελικά πρόσθετα μέτρα λιτότητας. «Πρόσθετα» από τα ήδη συμφωνηθέντα, εννοείται…
Άρα δεν τη γλιτώνει η κυβέρνηση: Εδώ δεν έχει ψηφίσει ούτε τα ήδη «συμφωνηθέντα» και τώρα προεξοφλούνται και πρόσθετα…
* Δεύτερον (και πιο σημαντικό: Αν οι ευρωπαίοι εταίροι δεν δέχονται ονομαστικό κούρεμα του χρέους και το ΔΝΤ δεν μπαίνει στη νέα Συμφωνία (το Τρίτο Μνημόνιο) χωρίς κούρεμα του χρέους, τότε θεωρητικά δύο πράγματα μπορούν να συμβούν:
--Θα μπορούσε, πρώτον, να συνεχιστεί το Πρόγραμμα χωρίς το ΔΝΤ.
Αλλά κάτι τέτοιο θεωρητική αξία έχει μόνο, γιατί στην πράξη δεν μπορεί να γίνει! Ο λόγος απλός: Στη συμφωνία για το Τρίτο Μνημόνιο που ψήφισαν τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια εμπεριέχεται σαφώς η συμμετοχή του ΔΝΤ. Αν αυτό αλλάξει, καταρρέει η συμφωνία! Αυτή την «νομική» ερμηνεία θα τη δώσουν πολλοί. Και είναι εξαιρετικά ισχυρή. Δεν ανατρέπεται…
Οπότε δεν μένει παρά μόνο ή άλλη δυνατότητα:
--Δεύτερον, λοιπόν, να συμφωνήσουν το ΔΝΤ και οι Ευρωπαίοι δανειστές μας, ότι η Ελλάδα θα απομειώσει μόνη της το χρέος της, προσφέροντας, ας πούμε, δέσμευση ενός μέρους των περιουσιακών της στοιχείων από τώρα.
Κάτι τέτοιο, άλλωστε, είχε γίνει με το δεύτερο Μνημόνιο, όταν η Ελλάδα είχε αναλάβει να συνεισφέρει από ιδιωτικοποιήσεις μέχρι 20 δισεκατομμύρια για τα επόμενα 5 χρόνια. Αλλά εδώ δεν μιλάμε γι’ αυτά. Μιλάμε για πρόσθετα! Και πρόσθετα δεν υπάρχουν με τις σημερινές τιμές…
Στο μεταξύ τα χρήματα που είχε επενδύσει το Ελληνικό Δημόσιο το 2012 στην ανακεφαλαίωση των Τραπεζών (κι είχαν ήδη φτάσει τα 20 δισεκατομμύρια το καλοκαίρι του 2014) έχουν πλέον χαθεί. Εκμηδενίστηκαν από τη ολέθρια «διαπραγμάτευση» του ΣΥΡΙΖΑ και τα capital controls που μπήκαν τον Ιούλιο του 2015. Πάνε αυτά! Χρειάστηκε το κράτος να δανειστεί κι άλλα 6 περίπου για τη νέα κεφαλαιοποίηση. Και με την κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών στις αρχές του 2016 πάνε κι αυτά σε μεγάλο βαθμό…
Ακόμα, από ιδιωτικοποιήσεις η προηγούμενη κυβέρνηση μάζεψε μερικά δισεκατομμύρια (ΔΕΣΦΑ, Ελληνικό, περιφερειακά αεροδρόμια ακίνητα του Δημοσίου κλπ.). Χοντρικά ήταν μέσα στους στόχους της ως το Δεκέμβριο του 2015. Αλλά δεν μιλάμε πια γι’ αυτά. Μιλάμε για πρόσθετα. Κι όπως είπαμε, πρόσθετα με τις σημερινές αποτιμήσεις δεν υπάρχουν…
Τι μένει;
Δεν μένει τίποτε άλλο, παρά μόνο αυτό που τώρα άρχισαν κάποιοι να υποπτεύονται, αλλά δεν τολμά να το πει καθαρά κανείς:
Κούρεμα καταθέσεων! Όπως έγινε και στην Κύπρο…
Όχι από τις 100 χιλιάδες, γιατί δεν υπάρχουν παρά ελάχιστοι τέτοιοι λογαριασμοί, κυρίως εταιρικοί, κι αν αυτές μόνο τις καταθέσεις κουρέψουν θα βγάλουν ελάχιστα.
Για να βγάλουν, ας πούμε, 20 δισεκατομμύρια, πρέπει να κουρέψουν σχεδόν όλους πάνω από 2 χιλιάδες!
Κι αυτό δεν το αντέχει ούτε η κυβέρνηση, ούτε άλλος κανείς…
Μακάρι ποτέ να μη γίνει κάτι τέτοιο.
Μακάρι όλοι να βοηθήσουν για να αποτραπεί.
Και ίσως μπορεί να αποτραπεί ακόμα…
Αλλά αυτό φοβάται η κυβέρνηση.
Αυτό αρχίζει να διαβλέπει πίσω από την επιμονή του ΔΝΤ.
Αυτό προσπαθεί να αποφύγει.
Γιατί αλλιώς, δεν εξηγείται πώς τα βάζει με το μόνο μέλος της Τρόϊκας που ζητάει και «κούρεμα χρέους» και «ηπιότερους» δημοσιονομικούς στόχους.
Δεν μας λένε, όμως, ότι η επιμονή του είναι «δηλητηριασμένο χάπι»:
Φέρνει ταυτόχρονα και κούρεμα καταθέσεων…
Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μάλλον δεν το είχε καταλάβει αυτό τον Ιούλιο όταν υπέγραφε τη τρίτο Πρόγραμμα…
Άρχισε να το υποπτεύεται γύρω στο Δεκέμβριο, όταν ξεκίνησαν, αν θυμάστε, και οι «γκρίνιες» για το ΔΝΤ…
Στο μεταξύ, όμως, έλπιζε να το αποφύγει επί του παρόντος. Να κλείσει την πρώτη αξιολόγηση (με σύμφωνη γνώμη μόνο των Ευρωπαίων εταίρων, αφού η προηγούμενη Συμφωνία με το ΔΝΤ έληξε τέλη Φεβρουαρίου) κι ύστερα να πάει για μείωση χρέους ως τον Ιούλιο, οπότε το ΔΝΤ θα «μαλάκωνε», υποτίθεται…
Αλλά αυτός ο σχεδιασμός δύσκολα βγαίνει πια...
Το ΔΝΤ από τώρα τα θέτει όλα: Πιέζοντας και τους Ευρωπαίους να δώσουν λύση με το χρέος, και την Ελλάδα να δεχθεί πρόσθετα μέτρα, που κατά τη γνώμη τους, έτσι κι αλλιώς, τα χρειάζεται…
Το πράγμα δεν έχει τελειώσει ακόμα. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι θα καταφέρει να αποφύγει τα δύσκολα. Και, μεταξύ μας, έχει ακόμα ελπίδες να κερδίσει κάποια πίστωση χρόνου. Μερικών μηνών, έστω, αλλά έτσι κι αλλιώς δεν σχεδιάζουν για περισσότερο…
Περιμένουν, άλλωστε, να τους δοθούν τα κέρδη των Κεντρικών Τραπεζών από τα παλαιά ελληνικά ομόλογα, πράγμα που, εφ’ όσον συμβεί, θα δώσει μιαν ανάσα στην Ελληνική οικονομία.
Το πρόβλημα είναι, όμως, ότι ακόμα κι αυτός ο «σχεδιασμός» τους έχει αρχίσει να «τραυματίζεται».
Ακόμα κι αν όλα πάνε ομαλά από δω και μπρός (πράγμα όχι βέβαιο, ούτε και ιδιαίτερα πιθανό) η «ώρα της αλήθειας» έρχεται τον Σεπτέμβριο. Όταν θα χρειαστεί να υπογράψουν και με το ΔΝΤ. Το οποίο από τώρα ξεκαθαρίζει τι θα ζητήσει απ’ όλους.
Κι όλοι γνωρίζουν πως, αν επαληθευθούν οι προβλέψεις του ΔΝΤ (πράγμα που θεωρείται πιθανότατο, ακόμα κι απ’ όσους τις απορρίπτουν σήμερα) η ώρα της αλήθειας θα είναι πολύ πικρή για την Ελλάδα…
Στην καλύτερη περίπτωση θα της ζητηθούν, πέραν όλων των άλλων, πολύ σκληρά νέα δημοσιονομικά μέτρα.
Και στη χειρότερη θα της ζητηθεί, επιπρόσθετα, και κούρεμα καταθέσεων.
Χώρια που, στο μεταξύ, πολλοί μπορούν να παίξουν τα δικά τους παιγνίδια στις πλάτες μιας «παραπαίουσας Ελλάδας». Και να λύσουν «στην καμπούρα μας» δικές τους διαφορές μέσα στις χώρες τους, ανάμεσα στις χώρες τους ή ανάμεσα στην Ευρώπη και το ΔΝΤ.
Χώρια που μπορούν να έλθουν απρόοπτες διεθνείς εξελίξεις (νέα χτυπήματα στην Ευρώπη κλπ.) που θα ανατρέψουν τα πάντα και θα επισπεύσουν τα χειρότερα…
Συμπέρασμα: από τώρα ως το Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, θα τελειώσουν τα ψέματα. Αλλά η αλήθεια, όταν αποκαλύπτεται, δεν είναι μόνο «λυτρωτική».
Κάποιες φορές είναι και τραγικά πικρή.
Ακόμα πιο πικρή, για κοινωνίες που είναι μαθημένες να καταναλώνουν περισσότερα ψέματα απ’ όσα παράγουν…