Ο οδοστρωτήρας του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που ψηφίστηκε χθες στη Βουλή μειώνει συντάξεις, εφάπαξ και λοιπές παροχές από φέτος σωρευτικά μέχρι και το 2019 κατά 3,5 δισ. ευρώ.Μάλιστα «πλάτη» για να εξασφαλιστούν αυτά τα ιλιγγιώδη ποσά δε βάζουν τα υψηλά εισοδήματα αλλά κυρίως οι νέοι συνταξιούχοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι που χάνουν το ΕΚΑΣ και οι δικαιούχοι επικουρικών που θα δουν τις συντάξεις τους να συρρικνώνονται έως και 70%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών. Το ύψος των επικουρικών θα βρεθεί σε ελεύθερη πτώση καθώς η θέσπιση «κόφτη» προκειμένου να μη μειωθούν οι επικουρικές πάνω από 40% δεν εγκρίθηκε από τους δανειστές.
Το 80% του συνολικού πακέτου μέτρων προέρχεται από περικοπές δαπανών ενώ μικρότερο ποσοστό θα προέλθει από την αύξηση εσόδων (π.χ. τριπλασιασμός των εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες).
Όσοι καταθέσουν στο εξής αίτηση συνταξιοδότησης εντάσσονται στο νέο τρόπο υπολογισμού, που οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις, κυρίως όσους φεύγουν με περισσότερα από 25 έτη και μέσο εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ.
Οι απώλειες στις νέες συντάξεις ανέρχονται σε 30% και μεγάλοι χαμένοι είναι οι συνταξιοδοτούμενοι με 35ετία από όλα τα Ταμεία και το Δημόσιο και κυρίως οι υψηλόμισθοι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα.
Με βάση τον πίνακα που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο εργασίας, το ύψος των νέων συντάξεων κυμαίνεται από 477 ευρώ έως 1828 ευρώ στην περίπτωση υψηλόμισθων.
Συγκεκριμένα, 477 ευρώ άθροισμα κύριας και επικουρικής προ φόρων θα λάβει χαμηλόμισθος με 500 ευρώ μισθό και 20 χρόνια ασφάλισης.
Όσοι συνταξιοδοτηθούν φέτος και εάν η σύνταξή τους υπολείπεται κατά 20% και πλέον από τον παλαιό τρόπο θα δικαιούνται το μισό της διαφοράς αυτής. Όσοι φύγουν εντός του 2017 θα πάρουν το 1/3 της διαφοράς και όσοι φύγουν το 2018 το ¼.
Καταργούνται τα κατώτατα όρια συντάξεων και θεσμοθετείται Εθνική Σύνταξη στα 384 ευρώ μετά από 20 χρόνια ασφάλισης (το ποσό της απομειώνεται 2-10% για όσους φεύγουν με 15-20 χρόνια, δηλαδή στην 15ετία είναι 345 ευρώ). Σε αυτήν προστίθεται η ανταποδοτική σύνταξη, που υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές από το 2002 και τους νέους συντελεστές αναπλήρωσης (για 40 χρόνια η αναπλήρωση φτάνει στο 40,7%).
Μεγάλη σφαγή έως και 70% αναμένεται υποστούν οι επικουρικές συντάξεις, 200.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα χάσουν το 2017 το ΕΚΑΣ ενώ χαμένοι βγαίνουν οι δικαιούχοι εφάπαξ (μείωση εφάπαξ 12%-15%), οι δικαιούχοι μερίσματος του ΜΤΠΥ ( μείωση 33%) , οι υψηλοσυνταξιούχοι (μείωση του ανώτατου πλαφόν σε 2000 ευρώ για την ατομική σύνταξη και 3000 ευρώ για τις πολλαπλές) και οι συνταξιούχοι χηρείας (θέσπιση ορίου ηλικίας 55 ετών).
Δραματική επιβάρυνση έως και 200% θα υποστούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν υψηλό εισόδημα ,λόγω της αύξησης των εισφορών. Αν μάλιστα υπολογιστούν αθροιστικά φόροι και εισφορές, η επιβάρυνση ανέρχεται στο 55% του καθαρού εισοδήματος. Για παράδειγμα, επαγγελματίας με εισόδημα 30.000 ευρώ θα πληρώσει ετησίως 8.085 από 4464 ευρώ που πληρώνει σήμερα.
Επικουρικές: Το ύψος των επικουρικών θα βρεθεί σε ελεύθερη πτώση καθώς η θέσπιση «κόφτη» προκειμένου να μη μειωθούν οι επικουρικές πάνω από 40% δεν εγκρίθηκε από τους δανειστές. Σύμφωνα με τους ειδικούς η μείωση των επικουρικών με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης θα φτάσει το 70%.
Συγκεκριμένα οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις που αφορούν 1,2 εκ συνταξιούχους θα γίνουν μέσω του επαναυπολογισμού τους με τους νέους χαμηλότερους συντελεστές αναπλήρωσης (0,45%).
Οι μειώσεις συνδυάζονται με αυξήσεις εισφορών κατά μια ποσοστιαία μονάδα (0,5% για εργοδότες και 0,5% για εργαζόμενους) από 1/6/2016 μέχρι 31/5/2019 και κατά μισή μονάδα (0,25% και 0,25%) από 1/6/2019 μέχρι 31/5/2022. Το νομοσχέδιο προβλέπει «αυτόματο μηχανισμό εξισορρόπησης» του υπερ- επικουρικού σε περίπτωση ελλειμμάτων, ο οποίος «αποκλείει κάθε αναπροσαρμογή των συντάξεων».
Οι εκκρεμείς αιτήσεις για επικουρική θα υπολογιστούν με τις παλιές διατάξεις αλλά στη συνέχεια οι συντάξεις θα αναπροσαρμοστούν όπως και οι υπόλοιπες.
Συντάξεις ΟΓΑ: Ειδικά για τους αγρότες προβλέπεται μακρά μεταβατική περίοδος μέχρι και το 2030 κατά τη διάρκεια της οποίας οι νέες αγροτικές συντάξεις θα υπολογίζονται με μεικτό σύστημα (ένα τμήμα με τον παλιό τρόπο και ένα δεύτερο τμήμα που προοδευτικά θα αυξάνεται από το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης).
Εφάπαξ: Προβλέπονται μειώσεις 12-15% στα εφάπαξ 62.000 δικαιούχων. Σε ορισμένους κλάδους οι μειώσεις είναι μεγαλύτερες, π.χ. στους δημοτικούς υπαλλήλους εκτιμάται πως ξεπερνούν το 50%. Διασώζονται οι ένστολοι.
Μέρισμα: προβλέπεται μείωση κατά 33%. (σε ακραίες περιπτώσεις ακόμη και 50% για τους «παλιούς»). Μεγάλοι χαμένοι όσοι έφυγαν πριν τις 19/4/2005. Το «μαχαίρι» υπολογίζεται αναδρομικά από τον Γενάρη.
ΕΚΑΣ: 120.000 συνταξιούχοι φέτος και 200.000 το 2017 χάνουν το επίδομα
Πλαφόν: Ορίζονται νέα πλαφόν για την μια κύρια σύνταξη στα 2.000 μεικτά (1.820 καθαρά) και για το άθροισμα συντάξεων στα 3.000 (καθαρό ποσό). Από την ψήφιση του νόμου και μέχρι 31/12/2018 «ψαλιδίζεται» κάθε παροχή που υπερβαίνει αυτά τα ποσά.
Συντάξεις χηρείας: Θεσπίζεται όριο ηλικίας για τις συντάξεις χηρείας στα 55 (όσοι είναι 52-55 θα την λαμβάνουν για τρία χρόνια και μετά δια βίου στα 67).
Απασχόληση συνταξιούχων: Μειώνεται κατά 60% η σύνταξη που θα λάβουν όσοι συνταξιούχοι ξεκινήσουν στο εξής να εργάζονται.
Αύξηση εισφορών: Το 20% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους θα πληρώνουν για κύρια σύνταξη οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες με μεταβατικές περιόδους. Σωρευτικά οι αυταπασχολούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν – χωρίς τις εκπτώσεις – το 37,95% του εισοδήματός τους για σύνταξη, επικούρηση, υγεία, εφάπαξ. Προβλέπεται μεταβατική περίοδος εκπτώσεων (2017-2020) για γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς. . Οι εκπτώσεις θα ισχύσουν και για τους νέους – κάτω της 5ετίας – αρκεί να έχουν εισόδημα άνω των 4.922 ευρώ. Το ποσό που υπολείπεται του 20% αποτελεί «ασφαλιστική οφειλή» και πρέπει να εξοφληθεί έως το έτος συνταξιοδότησης. Η εξόφληση θα γίνεται κατά 1/5 κατ έτος όταν το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα υπερβαίνει τα 18.000 ευρώ.
Από 1/1/2017 το 20% θα ισχύσει και για δημόσιους υπαλλήλους, με αποτέλεσμα να μειωθεί η καθαρή τους αμοιβή.
Το νέο σύστημα επηρεάζει και τους απασχολούμενους με μπλοκάκι καθώς για παράλληλη απασχόληση (μισθωτή και αυτοαπασχολούμενη) ο εργαζόμενος θα πληρώνει διπλές εισφορές.
Σύμφωνα με τις νομοτεχνικές βελτιώσεις που κατέθεσε ο υπουργός εργασίας , οι μειώσεις εισφορών για τα πέντε πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας των ελεύθερων επαγγελματιών επεκτείνονται και σε άλλους κλάδους εκτός από τους οικονομολόγους. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 39, οι εκπτώσεις θα ισχύσουν και για τους αυτοαπασχολούμενους αποφοίτους σχολών ανωτάτης εκπαίδευσης, που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια που έχουν τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου.