Η αποχή των συμβολαιογράφων φαίνεται ότι τελειώνει και ο εφιάλτης των πλειστηριασμών ξεκινά. Ποιες είναι πλέον οι επιλογές για τους δανειολήπτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια και στεγαστικά δάνεια που δεν ακόμη έχουν ρυθμιστεί
Τάσος Δασόπουλος
Το πάγωμα που επιβλήθηκε στους πλειστηριασμούς λόγω της πολύμηνης αποχής δικηγόρων και συμβολαιογράφων με αιτία το ασφαλιστικό φαίνεται ότι τελειώνει και μαζί του επανέρχεται και ο εφιάλτης των αναγκαστικών μέτρων.
Με βάση το σχετικό νόμο που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο Οι κόκκινοι δανειολήπτες κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες με βάση περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια . Τους οικονομικά ασθενέστερους και την «μεσαία τάξη». Σε σχέση με τις αρχικές ανακοινώσεις το πολυνομοσχέδιο υιοθετεί κλιμακωτή αύξηση εκτός από το μέγιστο εισόδημα ανά κατηγορία και κλιμακωτή αύξηση της προστατευόμενης αξίας ακίνητης περιουσίας
Στην πρώτη κατηγορία στην οποία υπάρχει a priori προστασία από πλειστηριασμούς μετά από δικαστική απόφαση τα εισοδηματικά κριτήρια που θα ισχύουν είναι
*Για τον άγαμο: ετήσιο εισόδημα 8. 180 ευρώ και αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας 120.000 ευρώ
*Για το ζευγάρι: ετήσιο εισόδημα 13.917 ευρώ και αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας 160.000 ευρώ
*Για οικογένεια με ένα παιδί : Ετήσιο εισόδημα 17.278 ευρώ και αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας 180.000 ευρώ
*Για οικογένεια με δύο παιδιά : Ετήσιο εισόδημα 20.639 ευρώ και αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας 200.000 ευρώ
*Για οικογένεια με τρία παιδιά : Ετήσιο εισόδημα 24.000 ευρώ και αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας 220.000 ευρώ
Στα όρια του νομοσχεδίου το αρχικό προέβλεπε όριο εισοδήματος το οποίο αντιστοιχεί στις εύλογες δαπάνες διαβίωσης έφτανε μέχρι τα 20.639 για οικογένειες με δύο παιδιά, ενώ το κριτήριο της αντικειμενικής αξίας είχε προσδιοριστεί στα 170.000 ευρώ, με το ν/σ γίνεται σαφές ότι επιμερίζεται σε πέντε υποκατηγορίες που ξεκινούν από τις 120.000 ευρώ και φτάνουν ως τις 220.000 ευρώ.
Στην κατηγορία αυτή των δανειοληπτών προβλέπεται και κρατική επιδότηση αν το νοικοκυριό δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ακόμη και την ελάχιστη καταβολή δόσης που θα αποφασίσει το δικαστήριο . Ωστόσο στο πολυνομοσχέδιο δεν διευκρινίζονται οι όροι παροχής και το ύψος της δημόσιας συνδρομής παραπέμποντας τις τελικές αποφάσεις σε υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί μεταγενέστερα .
Η μεσαία τάξη
Στο νομοσχέδιο τίθενται ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις για την προστασία της κύριας ή μοναδικής κατοικίας του οφειλέτη κατά τη διαδικασία ρύθμισης με απαλλαγή από τις οφειλές του για όσους έχουν μεν κόκκινο στεγαστικό δάνειο αλλά ανήκουν στις αμέσως επόμενες εισοδηματικές κλίμακες .
Προβλέπεται ότι ακόμη και αν το διαθέσιμο οικογενειακό του εισόδημα ενός κόκκινου δανειολήπτη υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες αλλά και η αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του είναι προσαυξημένες έως 70% σε σύγκριση με την πρώτη κατηγορία μπορεί να ζητήσει εξαίρεση της από την περιουσία η οποία ρευστοποιείται
Το εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια της κατηγορίας αυτής είναι:
*Για τον άγαμο ετήσιο εισόδημα 13.906 ευρώ και αντικειμενική αξία 180.000 ευρώ
*Για το ζευγάρι ετήσιο εισόδημα 23.659 ευρώ και αντικειμενική αξία 220.000 ευρώ
*Για την οικογένεια με ένα παιδί ετήσιο εισόδημα 23.973 ευρώ και αντικειμενική αξία 240.000 ευρώ
*Για οικογένεια με δύο παιδιά ετήσιο εισόδημα 35.087 ευρώ και αντικειμενική αξία 260.000 ευρώ
*Για οικογένεια με τρία παιδιά ετήσιο εισόδημα 40.800 ευρώ και αντικειμενική αξία 280.000 ευρώ υπό
Σε ότι αφορά τις δανειακές οφειλές, ο δανειολήπτης της δεύτερης κατηγορίας πρέπει να υπήρξε συνεργάσιμος, κατά την έννοια του Κώδικα Δεοντολογίας, κατά το χρόνο της αρχικής καθυστέρησης του δανείου.
Σε διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπεται ειδική μέριμνα ώστε «να μην βλάπτονται τα συμφέροντα των πιστωτών» καθώς τίθεται ως βάση του ποσού που θα λάβουν δυνάμει του σχεδίου ρύθμισης ( δηλαδή το δάνειο που κληθεί να αποπληρώσει ο δανειολήπτης) το ποσό το οποίο θα ελάμβαναν σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης της κύριας κατοικίας του οφειλέτη. Η εκτίμηση του ποσού αυτού θα πραγματοποιείται από ειδικό εμπειρογνώμονα , ο οποίος θα ορίζεται από το Δικαστήριο. Για το σκοπό αυτό θα συσταθεί σε κατά τόπους Ειρηνοδικεία Ειδικό Μητρώο Εμπειρογμωμόνων
Στις εύλογες δαπάνες διαβίωσης βάσει των οποίων θα υπολογίζεται από το δικαστή η δυνατότητα καταβολών του οφειλέτη, παρεκτός των βασικών δαπανών που είναι απαραίτητες για τη διαβίωση ενός νοικοκυριού και στις οποίες περιλαμβάνονται οι δαπάνες για διατροφή, ένδυση και υπόδηση, λειτουργικά έξοδα κατοικίας, μετακίνηση, επισκευή και συντήρηση επίπλων και οικιακού εξοπλισμού, είδη οικιακής κατανάλωσης και ατομικής φροντίδας, ενημέρωση και μόρφωση, υπηρεσίες τηλεφωνίας και ταχυδρομείων, αγαθά και υπηρεσίες υγείας, υπηρεσίες εκπαίδευσης, υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και οικονομικές υπηρεσίες, θα περιλαμβάνονται επιπλέον οι δαπάνες εστίασης, οι δαπάνες για διαρκή αγαθά και συσκευές και οι επιπλέον δαπάνες για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού, αεροπορικές μετακινήσεις, τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής και πολιτισμού και αθλητισμού (ήτοι η τέταρτη από τέσσερις ομάδες δαπανών, όπως αυτές καταγράφονται από τα επίσημα στοιχεία της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ).