«Το Eurogroup καλεί τους θεσμούς και τις ελληνικές αρχές να ολοκληρώσουν τις επόμενες μέρες την τεχνική εργασία σε επίπεδο συμφωνίας εμπειρογνωμόνων για την πρώτη αξιολόγηση, συμπεριλαμβανόμενου του προληπτικού μηχανισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, το Eurogroup ανυπομονεί να λάβει γρήγορα το προσχέδιο του συμπληρωματικού Μνημονίου, συμπεριλαμβανόμενης της πλήρους λίστας των προαπαιτούμενων μέτρων, όπως και της έκθεσης συμμόρφωσης για την πρώτη αξιολόγηση».
Δεν νομίζουμε να χωρούν δεύτερες αναγνώσεις αυτού του αποσπάσματος από την ανακοίνωση του έκτακτου Eurogroup της 9ης Μάη. Γίνεται ευθέως λόγος για συμπληρωματικό Μνημόνιο, που θα περιλαμβάνει και τα επόμενα προαπαιτούμενα και την έκθεση συμμόρφωσης της ελληνικής κυβέρνησης προς τις απαιτήσεις της πρώτης αξιολόγησης και το πλαίσιο του νέου μηχανισμού προληπτικής αυτόματης δημοσιονομικής παρέμβασης, που έχει ήδη πολιτογραφηθεί ως «κόφτης» στην πολιτικοδημοσιογραφική αργκό.
Το αν αυτό το συμπληρωματικό Μνημόνιο θα ονομαστεί τέταρτο ή 3Α, καμιά σημασία δεν έχει. Σημασία έχει πως στο τρίτο Μνημόνιο του περασμένου καλοκαιριού θα προστεθεί «κάτι ακόμα». Καθώς δε η συζήτηση για τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους μεταφέρεται στο 2018, όταν θα λήγει το τρίτο Μνημόνιο, μπορούμε από τώρα να μιλήσουμε για ένα ακόμα Μνημόνιο, αμέσως μόλις λήξει το τρέχον (για το ζήτημα του χρέους γράφουμε αναλυτικά στη σελίδα 11).
Μιλάμε, λοιπόν, για Μνημόνιο διαρκείας. Κι αυτό δε θα έπρεπε να εκπλήττει κανέναν. Οχι μόνο γιατί αυτή είναι η λογική των ιμπεριαλιστών δανειστών και της ελληνικής αστικής τάξης, αλλά και γιατί αυτό είχε αποτυπωθεί με σαφήνεια στο τρίτο Μνημόνιο: «Για την επιτυχία θα απαιτηθεί η συνεχής εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών επί πολλά έτη». Πριν καν περάσει χρόνος από τότε που υπογράφτηκε το τρίτο Μνημόνιο, η συγκυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων ετοιμάζεται να υπογράψει το πρώτο συμπληρωματικό Μνημόνιο (θα δούμε τι ακριβώς θα περιλαμβάνει, πέρα από τον περιβόητο «κόφτη»), ενώ μεταθέτοντας τη συζήτηση για το χρέος μετά το τέλος του τρέχοντος «προγράμματος», έβαλε τις βάσεις για το επόμενο Μνημόνιο. Δεν νομίζουμε να φαντάζεται κανείς πως το 2018, όταν θα συζητήσουν για την επιμήκυνση των λήξεων του χρέους, δε θα έχουμε την υπογραφή ενός ακόμα Μνημόνιου (όποια κι αν θα είναι τότε η κυβέρνηση).
Το προπαγανδιστικό επιτελείο του Μαξίμου εξαπέλυσε μια εκκωφαντική προπαγανδιστική εκστρατεία, προσπαθώντας να κάνει το μαύρο άσπρο. Αποκρύπτοντας ντροπαλά το γεγονός ότι ακόμα και η νέα ρύθμιση για το χρέος αναβλήθηκε για το 2018, επικεντρώνεται σε μια προσπάθεια να παρουσιάσει τον «κόφτη» σαν κάτι το ασήμαντο, που μάλιστα δεν πρόκειται να εφαρμοστεί, αλλά θεσπίζεται για να ικανοποιηθεί η… ιδεοληπτική εμμονή του ΔΝΤ. «Κλείνει το πακέτο της αξιολόγησης, χωρίς τη νομοθέτηση επιπρόσθετων μέτρων, επιπρόσθετων από όσα είχαμε συμφωνήσει τον περασμένο Αύγουστο», είπε ο Τσίπρας στη φιέστα του υπουργικού συμβούλιου. Αν υποθέσουμε ότι το ΔΝΤ ζητούσε όντως ψήφιση προληπτικών μέτρων (που δεν μπορεί να σταθεί συνταγματικά) και δεν έπαιζε απλά το ρόλο του κακού μπάτσου, και με την επιφύλαξη των όσων θα προβλέπει τελικά το συμπληρωματικό Μνημόνιο και όσα θα νομοθετηθούν (με διαδικασίες εξπρές) τις επόμενες μέρες, πρέπει να σημειώσουμε ότι ο περιβόητος «κόφτης» είναι ο μηχανισμός του Μνημόνιου διαρκείας.
Δεν πρόκειται για κάτι που υπάρχει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως υποστηρίζουν οι επαγγελματίες ψεύτες της συγκυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Αυτό που υπάρχει σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης έχει ήδη θεσπιστεί το 2014, με το νόμο 4270. Αυτός ο νόμος εισήγαγε στην ελληνική έννομη τάξη την Οδηγία 85 του 2011 της ΕΕ (πρόκειται για το πακέτο πέντε Κανονισμών και μιας Οδηγίας που έχει κωδικοποιηθεί ως six pack στο ευρωενωσιακό λεξιλόγιο). Ιδρυσε το Δημοσιονομικό Συμβούλιο και θέσπισε το διορθωτικό μηχανισμό (άρθρο 38), που «ενεργοποιείται όταν παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις από το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο ή από την πορεία προσαρμογής προς αυτόν». Η ενεργοποίηση του διορθωτικού μηχανισμού είναι δυνητική για τον υπουργό Οικονομικών. Αν όμως η χώρα βρίσκεται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και έχει δεχτεί σύσταση από το Συμβούλιο (όπως ισχύει για την Ελλάδα) «ο διορθωτικός μηχανισμός ενεργοποιείται αυτομάτως».
Αν, λοιπόν, επρόκειτο γι' αυτόν τον μηχανισμό, δε θα χρειαζόταν καμιά καινούργια θέσπιση. Αυτός ο μηχανισμός, όμως, είναι αρκούντως γραφειοκρατικός και δίνει περιθώρια ελιγμών στις χώρες μέλη. Οπως προβλέπει το άρθρο 39 του Ν. 4270/2014, «αν ενεργοποιηθεί ο διορθωτικός μηχανισμός, ο υπουργός Οικονομικών εντός δύο μηνών από την ενεργοποίηση αυτού, καταρτίζει σχέδιο διορθωτικών ενεργειών, το οποίο υποβάλλει στη Βουλή προς ψήφιση, μετά από έγκριση του υπουργικού συμβουλίου». Αυτή η διαδικασία θα παρακαμφθεί με αυτό που θα θεσπίσει η συγκυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου. Θα παρακάμπτουν όλη αυτή τη γραφειοκρατική διαδικασία και κυρίως τη Βουλή, όπου κάποια μέτρα θα μπορούσαν να μπλοκαριστούν. Τώρα, η θέσπιση των μέτρων θα γίνεται με άλλη διαδικασία. Γίνεται λόγος για Προεδρικά Διατάγματα, τα οποία απλώς θα υφίστανται έλεγχο συνταγματικότητας από το ΣτΕ.
Παρουσιάζοντας τις αποφάσεις του Eurogroup της περασμένης Δευτέρας ο Ντεϊσελμπλούμ μίλησε για ένα «στιβαρό πρόγραμμα μέτρων», προσανατολισμένο σε μέτρα περικοπής δαπανών (εννοεί μισθούς-συντάξεις, για να συνεννοούμαστε). Οπως εξήγησε, πήραν την τελευταία πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης και την επέκτειναν, ώστε να εξασφαλίζεται ότι αυτά τα μέτρα δε θα είναι στη διακριτική ευχέρεια της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά θα συμφωνούνται με την τρόικα και θα εφαρμόζονται άμεσα. Δηλαδή, η ελληνική κυβέρνηση δε θα έχει ούτε τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξει ποιες δαπάνες θα κόψει. «Αυτό είναι μια προσθήκη, μια τροποποίηση στην ελληνική πρόταση», τόνισε με νόημα ο πρόεδρος του Eurogroup.
Περιττεύει να πούμε ότι ο προϋπολογισμός που θα ψηφίζει η ελληνική Βουλή καθίσταται εξ ορισμού ένα κωλόχαρτο. Αυτό βέβαια ίσχυε και τώρα (οι επιθεωρήσεις από την τρόικα οδηγούσαν σε αναθεωρήσεις των βασικών μεγεθών του προϋπολογισμού), όμως πλέον η τρόικα θα μπορεί να αλλάζει με όλους τους τύπους τον προϋπολογισμό, χρησιμοποιώντας τον υπουργό των Οικονομικών ως υπάλληλο διεκπεραίωσης! Πρόκειται για ένα ακόμα κατόρθωμα της… εθνικά περήφανης συγκυβέρνησης των Τσιπροκαμμένων.
Περιττεύει επίσης να πούμε πως οι κύριες συντάξεις θα είναι οι πρώτες που θα μπουν στην προκρούστεια κλίνη του «κόφτη». Οπως μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά στις σελίδες 8-9 αυτού του φύλλου, ο λογαριασμός του ΕΦΚΑ «δε βγαίνει», οπότε οι «προσωπικές διαφορές» στις συντάξεις θα πετσοκοπούν ήδη από το 2017.