Του Γιάννη Σιδέρη
Η θέση της χώρας μας έχει υποβαθμισθεί στο έπακρο. Στα μάτια των ευρωπαίων ηγετών - και σίγουρα κάποιων λαών – μοιάζει, αν όχι σαν παρίας, τουλάχιστον σαν να μην αποτελεί ενιαίο και συστατικό τμήμα της ευρωπαϊκής ολότητας. Κάπως σαν ένα ενοχλητικό παρεπόμενο…
Αρκούντως προβληματισμένος υπουργός που είναι σε θέση να γνωρίζει τις διαθέσεις των ευρωπαίων ηγετών, έλεγε στο liberal.gr ότι τους ευρωπαίους δεν τους νοιάζει αν στην Ελλάδα καταφθάσουν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και καταστεί ένα είδος Λιβάνου. Αρκεί να μείνουν εδώ».
Ουσιαστικά, αν οι ευρωπαίοι απεύχονται να γεμίσει η Ελλάδα εκατοντάδες χιλιάδες εκπατρισμένους, δεν είναι από «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη», αλλά επειδή οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, είναι σαν το νερό. Όσα φράγματα και να υψώσεις, δεν μπορείς να σφραγίσεις απόλυτα τα σύνορα. Οι πολλοί θα μείνουν εδώ, αλλά θα υπάρξουν ευμεγέθεις διαρροές.
Οι απελπισμένοι, οι αποφασισμένου, όσοι πέρασαν από σαράντα κύματα, από περιπέτειες και κινδύνους, όσοι έπαιξαν κρυφτούλι με τον θάνατο στα βουνά του Αφγανιστάν και τα κύματα του Αιγαίου, κυνηγώντας το όνειρο της Δύσης, θα βρουν τρόπο να περάσουν. Θα βρουν αφύλακτα σημεία, δυσκολοδιάβατες βουνοκορφές (το γεωγραφικό ανάγλυφο των βαλκάνιων δεν επιτρέπει την ολοκληρωτική φύλαξη των συνόρων) και θα φτάσουν πάση θυσία στις χώρες που ονειρεύονται.
Αυτός είναι ο βραχνάς της γερμανίδας καγκελαρίου, και ένα από τα θέματα που θα συζητήσει σήμερα με τον τούρκο «σουλτάνο» Ταγίπ Ερντογάν (το άλλο βασικό εκ των θεμάτων, οι πολιτικές ελευθερίες των Κούρδων). Σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο DPA, αφορμή για το ταξίδι της καγκελαρίου στην Τουρκία, και των επαφών της με τον τούρκο Πρόεδρο, είναι ο κίνδυνος αποτυχίας της ευρωπαϊκής συμφωνίας για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών.
Ανησυχεί η ελληνική κυβέρνηση
Ο έλληνας πρωθυπουργός, τώρα που αποφάσισε να προσγειωθεί στην πραγματικότητα - ανεξαρτήτως επιτυχίας, δεν αφορά το παρόν κείμενο - και να προσπαθήσει να διοικήσει τη χώρα, ένιωσε αρκετά ανήσυχος και ξαφνιασμένος, όταν ενημερώθηκε αρμοδίως και συνειδητοποίησε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε, μέσα σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, να κατακλεισθεί από εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, οι οποίοι δεν θα είχαν στην πλειοψηφία τους από πού να διαφύγουν και που την κεφαλήν κλίνη. Συνειδητοποίησε ότι η Ειδομένη, το Ελληνικό και το λιμάνι του Πειραιά, κάποια νησιά, θα ήταν παιδικό πάρκο, μπροστά στα προβλήματα που θα δημιουργούνταν σε μια τέτοια απευκταία περίπτωση εισροής εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών/προσφύγων. Σημειωτέον ότι ο κίνδυνος είναι παραπάνω από υπαρκτός και έγκειται απλώς στις διαθέσεις και τις πολιτικές σκοπιμότητες του Ερντογάν!
Ως τώρα στο σύμπαν του πρωθυπουργού δεν υπήρχαν αυτά. Υπήρχαν οι δυστυχείς συνάνθρωποι που θαλασσοπνίγονταν, διωγμένοι από τους πολέμους, τη φτώχεια και την πολιτική καταπίεση, και η Ελλάδα ανθρωπιστικώς (και κουτοπόνηρα) φερόμενη, τους δεχόταν αλλά και τους… ξαπόστελνε ελαφρά τη καρδία στην Κεντρική Ευρώπη. Ώσπου αυτό τελείωσε, τα σύνορα έκλεισαν, και πλέον η ενηλικίωση επήλθε απότομα!
Έτσι σήμερα, στο περιθώριο της Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Συνόδου του ΟΗΕ, στις 18.00 θα συναντηθεί με τον τούρκο πρόεδρο. Η Ελλάδα δεν μπορεί να διαπραγματευθεί πολλά, όντας σε θέση αδυναμίας. Αφενός δεν έχει να προσφέρει ανταλλάγματα (το μόνο που κατανοεί η διεθνής διπλωματία σε συνδυασμό με την ισχύ, και πολύ περισσότερο το μόνο που κατανοεί η τουρκική), αφετέρου η συμφωνία για τους πρόσφυγες έχει συναφθεί μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας –άρα τυπικά δεν πέφτει λόγος στην Ελλάδα.
Γι’ αυτό ο κ. Τσίπρας θα αρκεστεί να επισημάνει στον κ. Ερντογάν την αναγκαιότητα τήρησης της συμφωνίας, προκειμένου αυτή να παραμείνει λειτουργική, στο μέτρο που πλέον αποδίδει και συμβάλει στην καλή γειτονία (φυσικά στην συζήτηση των δύο θα έχουν θέση και τα άλλα προβλήματα που εμφιλοχωρούν, με βασικό την τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο μέσω των παραβιάσεων του εναέριου χώρου).
Ωστόσο, η τήρηση της Συμφωνίας θα εξαρτηθεί από την Ε.Ε. και κατά πόσο αυτή θα τηρήσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την συμφωνία που συνήψε με την Τουρκία –ειδικά το θέμα της βίζας, ο τούρκος πρόεδρος το θεωρεί ως εκ των ων ουκ άνευ.
Ως εκ τούτου, είναι η συνάντηση Μέρκελ – Ερντογάν εκείνη που θα καθορίσει την τύχη της Ελλάδας στο προσφυγικό και όχι η συνάντηση του έλληνα πρωθυπουργού με τον τούρκο πρόεδρο.