Οι συνεχιζόμενες άσχημες δημοσκοπήσεις για την κυβέρνηση και τον Συριζα πιθανόν να δυσκολέψουν αρκετά τις διαπραγματεύσεις για την τελική αξιολόγηση του φθινοπώρου. Επειδή η πτωτική τάση του Συριζα θα συνεχιστεί για τους επόμενους μήνες και θα αυξηθεί ενδεχομένως, εφόσον δεν αναμένεται βελτίωση της οικονομικής κατάστασης αλλά επιδείνωση, το πολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα γίνονται οι συζητήσεις με τους δανειστές το φθινόπωρο θα είναι πολύ βαρύ.
Αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση δεν έχει λαϊκό έρεισμα και παραμένει στη θέση της κυρίως εξαιτίας της στάσης της Γερμανίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ. Προϋπόθεση όμως αυτής της στάσης είναι η δυνατότητα της κυβέρνησης της αριστεράς να ελέγχει τα κοινωνικά μέτωπα και να διατηρεί την πολιτική ηγεμονία έναντι της ΝΔ. Εάν διαφανεί ότι πλέον το δημοσκοπικό προβάδισμα διευρύνεται και γίνεται μόνιμο, τότε θα αρχίσουν αμέσως οι συζητήσεις στο εξωτερικό για την εναλλακτική λύση.
Αλλαγή του εκλογικού νόμου;
Κάτι τέτοιο προσπαθεί να προλάβει η κυβέρνηση, ανασύροντας ζήτημα εκλογικού νόμου. Ωστόσο, όπως δείχνει η πείρα, κανένας εκλογικός νόμος δεν είναι σε θέση να αλλάξει τους πολιτικούς συσχετισμούς, ούτε να κάνει το δεύτερο κόμμα πρώτο. Εάν υιοθετηθεί η απλή αναλογική, αυτό θα είναι καταστροφικό για τον Συριζα, καθώς θα δημιουργήσει ισχυρό κίνητρο υπερψήφισης κομμάτων συγγενικών με αυτόν, που τώρα χαροπαλεύουν. Επιπλέον, εάν μειωθεί το όριο εισόδου στη Βουλή στο 2%, αυτό θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο αυτήν την τάση.
Εάν η κυβέρνηση επιλέξει την αφαίρεση του μπόνους, για να εμποδίσει τον σχηματισμό κυβέρνησης της ΝΔ, αυτό θα οδηγήσει απλώς σε συμμαχική κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία επιπλέον θα δει και τα ποσοστά της να ανεβαίνουν, εφόσον το εκλογικό σώμα θα αντιληφθεί εύκολα τη σκοπιμότητα.
Εάν, τέλος, υιοθετηθεί ένα μικτό σύστημα λίστας και σταυρού, με σκοπό να εκλέγονται βουλευτές σε μικρές περιφέρειες, με τρόπο που να προκαλείται συσπείρωση των ευρύτερων παρατάξεων, ίσως και σε δύο γύρους, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πραγματική σφαγή του Συριζα, διότι το κλίμα στην κοινωνία αυτή τη στιγμή είναι τόσο αρνητικό, που είναι πιθανόν οι πολίτες να επιλέγουν τον οποιονδήποτε, αρκεί να μην είναι Συριζα. Υπάρχει το τρανταχτό παράδειγμα του Βόλου, όπου οι εκλογείς, προκειμένου να μην εκλεγεί υποψήφιος από την κεντροαριστερά, επέλεξαν τον Αχιλλέα Μπέο!
Εν κατακλείδι, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να σωθεί, αλλάζοντας τον εκλογικό νόμο. Το μόνο που της μένει να κάνει είναι να δράσει ταχύτατα, βελτιώνοντας την καθημερινότητα των πολιτών- εγχείρημα σχεδόν αδύνατον- και μετά, γύρω στο φθινόπωρο, πριν οι εξελίξεις γίνουν ανεξέλεγκτες, να πάει σε εκλογές, με αφορμή την αξιολόγηση.
Εάν πιστεύει ότι η τετραετία μπορεί να εξαντληθεί, ότι το πρόγραμμα θα βγει και ότι η Ελλάδα θα μπει στην ανάπτυξη και θα βγει στις αγορές το 2017, επειδή υπάρχει ελατήριο εκτίναξης και όλα τότε θα ξεχαστούν, τότε δυστυχώς αυταπατάται.
Οι έλληνες ψηφίζουν κατά κύριο λόγο αρνητικά και τιμωριτικά. Ακόμη και αυτό να συμβεί- ως θαύμα εξ ουρανού- ακόμη δηλαδή και αν υπάρξει και η παραμικρή βελτίωση- που δεν πρόκειται- ακόμη και τότε οι εκλογείς θα ευχαριστήσουν τον Αλέξη Τσίπρα για το έργο του και θα καλέσουν τον επόμενο να συνεχίσει τη δουλειά.
Μια δουλειά, εξάλλου, στην οποία όλοι έχουν συμμετοχή και της οποίας όλοι πλέον είναι συνιδιοκτήτες. Το μνημόνιο πλέον ανήκει στους Έλληνες.