Τρεις, τουλάχιστον, "νάρκες" με στόχο τις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις είναι ριγμένες στη… θάλασσα του ασφαλιστικού νομοσχεδίου των 174 σελίδων και 110 άρθρων, το οποίο ενέκρινε πριν το Πάσχα η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.
Σύμφωνα, με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, οι ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις "προστατεύονται" μέχρι την 1.1.2019, οπότε επίκειται ο επαναϋπολογισμός τους με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.
Ωστόσο, αυτός ο επαναϋπολογισμός που αναλογικά για τις περισσότερες σημερινές συντάξεις θα σημαίνει μείωση, δεν αποκλείεται να έλθει πολύ… απότομα το 2019 ή να έλθει και νωρίτερα από τις αρχές του 2019, δηλαδή το 2017 (πιθανόν, χωρίς τη μεσολάβηση του "επαναϋπολογισμού) ή το 2018 μιας και τότε θα υπάρχει η τεχνική προετοιμασία.
Και αυτό γιατί:
* Το ίδιο το νομοσχέδιο προβλέπει πως η κυβέρνηση μπορεί να αναπροσαρμόσει από την 1.1.2017 τις συντάξεις ανάλογα με τις εξελίξεις στο ΑΕΠ και τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Εξάλλου την ίδια χρονική στιγμή, αναμένονται και οι προβολές της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού, οι οποίες –αφού περάσουν από το test της Κομισιόν- θα "κρίνουν" αν θα χρειαστεί ειδικός νόμος για την αναπροσαρμογή των συντάξεων.
* Σε κάθε περίπτωση, από 1.1.2018 θα υπάρχουν όλα τα τεχνικά δεδομένα στη διάθεση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, ο οποίος θα συστεγάσει από 1.1.2018 όλα τα ταμεία κύριας ασφάλισης, για τον επαναϋπολογισμό των συντάξεων που είχαν καταβληθεί μέχρι και την έναρξη ισχύος του επικείμενου ασφαλιστικού νόμου. Έτσι από την 1.1.2018 και έπειτα θα είναι δυνατός ο επαναϋπολογισμός των σημερινών συντάξεων.
* Ακόμα, όμως, και τίποτα από τα παραπάνω και αν δεν γίνει, το ασφαλιστικό νομοσχέδιο δεν ξεκαθαρίζει αν η ζημιά την οποία θα υποστούν οι συνταξιούχοι των οποίων οι αποδοχές θα μειωθούν λόγω του υπολογισμού των συντάξεων με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης θα επέλθει μία και… έξω ή σταδιακά.
Πιο αναλυτικά:
" Νάρκη " πρώτη : Η χρονική διάρκεια του "συμψηφισμού"
Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο αναφέρει πως "μέχρι την 31.12.2018, οι συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί κατά την 31.12.2014.
Από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων".
Έτσι το ασφαλιστικό νομοσχέδιο δεν προσδιορίζει, εάν αυτός ο "συμψηφισμός" θα γίνει μόνο το 2019 ή θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
Ωστόσο, το ίδιο νομοσχέδιο προσδιορίζει ότι η προσαύξηση τις οποία θα έχουν οι ορισμένες συντάξεις, οι οποίες θα καταστούν υψηλότερες με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης σε σχέση με το επίπεδο που ήταν με βάση τα σημερινά ποσοστά αναπλήρωσης, θα γίνει "εντός πέντε ετών ", δηλαδή μεταξύ 2019 -2023.
"Νάρκη" δεύτερη: Ο επαναϋπολογισμός θα είναι τεχνικά δυνατός από την 1.1.2018
Η διαδικασία του "συμψηφισμού" και της "προσαύξησης" θα μπορεί να γίνει, από τεχνικής άποψης, από την 1.1.2018, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι το ασφαλιστικό νομοσχέδιο προβλέπει ότι ο επαναϋπολογισμός θα γίνει από την 1.1.2019.
Συγκεκριμένα, το εν λόγω νομοσχέδιο αναφέρει χαρακτηριστικά πως "τα ανωτέρω στοιχεία (δηλαδή αυτά που αναφέρονται περί επαναϋπολογισμού των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων) αποτυπώνονται από την 1.1.2018 για κάθε ασφαλισμένο στο οικείο πληροφοριακό σύστημα".
"Νάρκη" τρίτη: Με "ειδικό νόμο" η αναπροσαρμογή των συντάξεων από την 1.1.2017
Η χρονική στιγμή του επαναϋπολογισμού των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων θα καθοριστεί από τις οικονομικές αντοχές του ασφαλιστικού –συνταξιοδοτικού συστήματος. Οι αντοχές του ασφαλιστικού θα εκτιμηθούν από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και την Κομισιόν, ενώ η κυβέρνηση θα προσαρμόσει τις συνταξιοδοτικές δαπάνες με "ειδικό νόμο".
Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο προβλέπει πως "από την 1.1.2017 και ανά τριετία η Εθνική Αναλογιστική Αρχή εκπονεί υποχρεωτικά αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης.
Με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος.
Το ύψος των ανωτέρω δαπανών για την εθνική, την αναλογική και την επικουρική σύνταξη, προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009".
Και όχι μόνο αυτό, αλλά στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο προβλέπεται ότι "το συνολικό ποσό της σύνταξης που εκδίδεται μετά την θέση σε ισχύ του νόμου, αυξάνεται από την 1.1.2017 κατ' έτος με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στη βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Προφανώς, στο σημείο αυτό το Υπ. Εργασίας κάνει μία, αντικειμενικά, αυθαίρετη πρόβλεψη σύμφωνα με την οποία το ποσό της σύνταξης θα "αυξηθεί" επειδή θα "μεταβληθεί" το ΑΕΠ -χωρίς να αναφέρεται αν αυτή η μεταβολή θα είναι "θετική".