Του Son Ofeon
Σύμφωνα με τους Financial Times, η κα Kριστίν Λαγκάρντ έστειλε την Πέμπτη 5.5.2016 το παρακάτω γράμμα και στους 19 υπουργούς οικονομικών της ευρωζώνης:
“Αγαπητέ υπουργέ,
Οι συζητήσεις για το πρόγραμμα ανάμεσα στην Ελλάδα και τα θεσμικά όργανα έχουν σημειώσει πρόοδο τις τελευταίες εβδομάδες, αλλά σημαντικά κενά παραμένουν να γεφυρωθούν πριν να μπορέσει να επιτευχθεί μια συμφωνία, που θα περιλαμβάνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο , βασισμένη σε ένα από χρηματοδοτικά εργαλεία του προγράμματός μας.
Νομίζω ότι είναι καιρός για μένα να διευκρινίσω τη θέση μας και να εξηγήσω τους λόγους , για τους οποίους πιστεύουμε ότι συγκεκριμένα μέτρα, η αναδιάρθρωση του χρέους και η χρηματοδότηση θα πρέπει τώρα να συζητηθούν ταυτόχρονα.
Συγκεκριμένα, μια διευκρίνιση είναι απαραίτητη για να ξεκαθαρισθούν αβάσιμοι ισχυρισμοί ότι το ΔΝΤ είναι ανελαστικό, ζητώντας περιττά νέα φορολογικά μέτρα και κατά συνέπεια , προκαλώντας μια καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις και την εκταμίευση των κεφαλαίων , που χρειάζονται επειγόντως.
Κατ 'αρχάς, από κοινού με τα άλλα θεσμικά όργανα έχουμε διαπραγματευθεί με καλή πίστη με τους Έλληνες εταίρους μας μια δέσμη δημοσιονομικών μέτρων , που θα αποδίδει 2,5 τοις εκατό του ΑΕΠ , που βρίσκεται κοντά στο να συμφωνηθεί , που θα είναι επαρκής κατά τη γνώμη μας για να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,5 τοις εκατό του ΑΕΠ μέχρι το 2018. Η εκτίμησή μας αυτή βασίζεται σε ρεαλιστικές υποθέσεις , σε ενημερωμένα κατεγραμμένα στοιχεία για την Ελλάδα , για το διεθνές περιβάλλον και στα τελευταία στοιχεία, που δημοσιεύθηκαν από την Eurostat.
Δεύτερο , ο στόχος αυτός υπολείπεται αυτού , που η Ελλάδα υποσχέθηκε στους Ευρωπαίους εταίρους της τον Ιούλιο του περασμένου έτους , δηλαδή ότι θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5 τοις εκατό του ΑΕΠ το 2018. Αν το Eurogroup αποφασίσει να κρατήσει την Ελλάδα σε αυτό το στόχο, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε μια πρόσθετη προσπάθεια για να φτάσει προσωρινά αυτό το επίπεδο, αν και είναι υψηλότερο από ό, τι θεωρούμε οικονομικά και κοινωνικά βιώσιμο σε μακροπρόθεσμη βάση (βλέπε παρακάτω).
Ωστόσο, ας μην υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η επίτευξη αυτού του υψηλότερου στόχου θα είναι όχι μόνο πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, αλλά πιθανώς αντιπαραγωγικό. Η δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα υπολειπόταν και στο παρελθόν από ό, τι χρειαζόταν, λόγω της έλλειψης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, στις οποίες να βασίζεται η προσπάθεια προσαρμογής. Εμείς δεν πιστεύουμε ότι θα είναι δυνατό να επιτευχθεί ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5 τοις εκατό του ΑΕΠ, που θα βασίζεται σε αύξηση των ήδη υψηλών φόρων , που επιβάλλονται σε μια στενή βάση, στην υπερβολική περικοπή έκτακτων δαπανών και βασιζόμενο σε έκτακτα μέτρα, όπως έχει προταθεί την πρόσφατη εβδομάδα.
Η επιπρόσθετη προσπάθεια προσαρμογής για το 2 τοις εκατό του ΑΕΠ θα είναι μόνο αξιόπιστη , αν βασισθεί σε μεταρρυθμίσεις του δημόσιου τομέα, που έχουν καθυστερήσει υπερβολικά , κυρίως στο συνταξιοδοτικό και το φορολογικό σύστημα.
Δυστυχώς, ο μηχανισμός έκτακτης ανάγκης , που η Ελλάδα έχει προτείνει δεν περιλαμβάνει αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Αντ 'αυτού, οι αρχές πρότειναν να κάνουν βραχυπρόθεσμες οριζόντιες περικοπές σε συγκεκριμένες δαπάνες , που έχουν ήδη συμπιεστεί σε σημείο , που η παροχή της δημόσιας υπηρεσίας βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο ή σε παροδικές μειώσεις στις συντάξεις και τους μισθούς , που δεν υποστηρίζονται από θεμελιώδεις παραμετρικές μεταρρυθμίσεις. Με βάση τις επιδόσεις κατά το παρελθόν, τα εν λόγω μέτρα , που αποφασίζονται για το σκοπό αυτό , δεν είναι πολύ αξιόπιστα, αλλά είναι επίσης και ανεπιθύμητα, καθώς προσθέτουν στην αβεβαιότητα και αδυνατούν να επιλύσουν τις υποκείμενες ανισορροπίες. Θα ήθελα επίσης να προσθέσω ότι η Ελλάδα έχει νομοθετήσει μία δωδεκάδα έκτακτους μηχανισμούς στο παρελθόν, που σε μεγάλο βαθμό δεν λειτούργησαν.
Τρίτον, στο μέλλον, δεν περιμένουμε η Ελλάδα να είναι σε θέση να διατηρήσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5 τοις εκατό του ΑΕΠ για τις επόμενες δεκαετίες. Μόνο λίγες ευρωπαϊκές χώρες έχουν καταφέρει να το κάνουν , πραγματοποιώντας το με μια ισχυρή κοινωνική συναίνεση , που δεν αποδεικνύεται να υπάρχει στην Αθήνα. Θα ήταν ουτοπικό να αναμένουμε από τις μελλοντικές κυβερνήσεις να αντισταθούν στις πιέσεις για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής κατά την διάρκεια πολιτικών κύκλων ,που εκτείνονται μακριά στο μέλλον. Η πρόσφατη εμπειρία , όταν για πρώτη φορά μία κεντροδεξιά και στη συνέχεια μια κεντροαριστερή κυβέρνηση γρήγορα υπέκυψαν στην άμβλυνση των πιέσεων , όταν για πρώτη φορά επιτεύχθηκε ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα , θα πρέπει να μας ενημερώσει ενάντια στο να κάνουμε τέτοιες εξαιρετικές παραδοχές για την περίπτωση της Ελλάδας. Κατά την άποψή μας, η διατήρηση ενός πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξης του 1,5 τοις εκατό του ΑΕΠ για το προβλέψιμο μέλλον μπορεί να επιτευχθεί στο πλαίσιο ενός επιτυχούς προγράμματος και μίας ισχυρής ευρωπαϊκής επιτήρησης του προϋπολογισμού για πολλά μεταγενέστερα χρόνια .
Έχουμε κατανοήσει τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης στην περίπτωση της Ελλάδας και της Ευρώπης στο σύνολό της και κοινός μας στόχος είναι να συμφωνήσουμε γρήγορα σε μια πορεία προς τα εμπρός. Αυτό απαιτεί συμβιβασμούς από όλες τις πλευρές και έχουμε συνεισφέρει εκ μέρους μας, εστιάζοντας στις απόλυτα ελάχιστες προϋποθέσεις , αφήνοντας σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για μεταγενέστερο στάδιο. Ωστόσο, για να στηρίξουμε την Ελλάδα με μια νέα συμφωνία με το ΔΝΤ, είναι σημαντικό ότι η χρηματοδότηση και η ελάφρυνση του χρέους από τους Ευρωπαίους εταίρους στην Ελλάδα να βασίζονται σε δημοσιονομικούς στόχους που είναι ρεαλιστικοί, επειδή υποστηρίζονται από αξιόπιστα μέτρα για την επίτευξή τους. Επιμένουμε σε τέτοιες διαβεβαιώσεις σε όλα τα προγράμματά μας, και δεν μπορεί να παρεκκλίνουμε από αυτή τη βασική αρχή στην περίπτωση της Ελλάδας. Το ΔΝΤ πρέπει να εφαρμόσει το ίδιο πρότυπο για την Ελλάδα, όπως και σε άλλα μέλη του οργανισμού μας.
Ειλικρινά,
Κριστίν Λαγκάρντ “
Το αποτέλεσμα:
O κος Τσίπρας με “δική” του πρωτοβουλία έσπευσε να φέρει στη Βουλή το ασφαλιστικό και φορολογικό νομοσχέδιο, για τις μεταρρυθμίσεις, που αποδέχθηκε με το γράμμα της η κα Λαγκάρντ ότι μπορούν να καθυστερήσουν:
“ ...έχουμε συνεισφέρει εκ μέρους μας, εστιάζοντας στις απόλυτα ελάχιστες προϋποθέσεις , αφήνοντας σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για μεταγενέστερο στάδιο.”
H κα Λαγκάρντ κατέβασε τον πήχυ σε πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,5% ως το 2018, ισχυριζόμενη ότι το 3,5% δεν μπορεί να επιτευχθεί για πολλά χρόνια και είναι αντιπαραγωγικό.
Η Ελληνική κυβέρνηση όμως έχει προφανώς άλλη γνώμη και σπεύδει με τα μέτρα στη Βουλή, αγνοώντας την προειδοποίηση:
“ ...Θα ήταν ουτοπικό να αναμένουμε από τις μελλοντικές κυβερνήσεις να αντισταθούν στις πιέσεις για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής κατά την διάρκεια πολιτικών κύκλων ,που εκτείνονται μακριά στο μέλλον. “
To ΔΝΤ “βλέπει” την πτώση της κυβέρνησης πριν το 2018, ενώ ο κος Τσίπρας κάνει ότι δεν καταλαβαίνει τη μπηχτή?
H κα Λαγκάρντ λέει κυνικά για τα μέχρι σήμερα πειράματα:
“--Η πρόσφατη εμπειρία , όταν για πρώτη φορά μία κεντροδεξιά και στη συνέχεια μια κεντροαριστερή κυβέρνηση γρήγορα υπέκυψαν στην άμβλυνση των πιέσεων , όταν για πρώτη φορά επιτεύχθηκε ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα , θα πρέπει να μας ενημερώσει ενάντια στο να κάνουμε τέτοιες εξαιρετικές παραδοχές για την περίπτωση της Ελλάδας.”
Μιλάει για τις κυβερνήσεις Παπανδρέου και Σαμαρά, για το είδος των κυβερνήσεων, που αναμένει να διαδεχθούν τον κο Τσίπρα στο μέλλον ή αποκαλεί κεντροαριστερή την “αριστερή” κυβέρνηση του κου Τσίπρα?
Σε κάθε περίπτωση το ΔΝΤ έχει δίκιο.
Αν το πρωτογενές πλεόνασμα παραμείνει στο 3,5% του ΑΕΠ, θα πρέπει να επιλεγούν πολιτικές, που θα κάνουν την Ελλάδα ακατάλληλη για επενδύσεις ξένων.
Επιπλέον ο πληθυσμός της Ελλάδας θα κουρασθεί και θα ανατρέψει την κατάσταση με μία γνήσια δεξιά ή αριστερή κυβέρνηση, που δεν θα δεσμεύεται από τις συμφωνίες του κου Τσίπρα.
Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει μία αποκάλυψη:
To ΔΝΤ μας δανείζει με επιτόκιο 3,5%, οπότε αποδεχόμενο ως στόχο πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ αυτό σημαίνει δύο πράγματα: ‘H το ΔΝΤ αποδέχεται ότι δεν θα εξοφληθεί ποτέ το δάνειο του , αυξανόμενο κατά 2% κάθε έτος ή ότι αναμένει ότι οι Ευρωπαίοι θα το εξοφλήσουν για λογαριασμό της Ελλάδας και στη συνέχεια θα δεχθούν να εισπράττουν μόνο τους τόκους του από την Ελλάδα.
Αυτό όμως θα σημαίνει ότι το χρέος ή θα αυξάνει (περίπτωση χορήγησης νέων πρόσθετων δανείων) ή θα παραμένει σταθερό σε μη αποδεκτά υψηλά επίπεδα σε σχέση με το ΑΕΠ για τα προβλεπόμενα σε σχέση με την ευρωζώνη.
Όποτε ο μηχανισμός διαγραφής χρέους είναι απαραίτητος για να τηρηθούν τα προσχήματα ή και η βιωσιμότητα του χρέους.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα ομόλογα , που λήγουν τον Ιούλιο φέτος, θα πρέπει είτε να πληρωθούν από την Ελλάδα με έκδοση νέου χρέους, είτε θα πρέπει να διαγραφούν ως πρώτη δόση ενός παρόμοιου μηχανισμού διαγραφής.
Το ΔΝΤ δεν πρόκειται στο μέλλον να χορηγήσει νέα δάνεια προς την Ελλάδα και ο μηχανισμός του θα είναι απλά διακοσμητικός ή συμβουλευτικός.
Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι προβλεπόμενες δόσεις της Ελλάδας μέχρι το 2042.
Αν η Ελλάδα δεν μπορεί να πληρώσει φέτος 7,23 δις ευρώ, πώς θα πληρώσει 9,64 δις ευρώ το 2017 και 13,62 δις ευρώ το 2019 (προεκλογική χρονιά)?
Για να γίνει μία σύγκριση , τα προβλεπόμενα έσοδα του προυπολογισμού το 2016 θα είναι 53,52 δις ευρώ, δηλαδή το 2019 έχουν συμφωνήσει να πληρώσουν στους δανειστές το 25,44% των φετεινών προβλεπόμενων εσόδων (!)
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι η μόνη πραγματική σωτηρία των Ελλήνων είναι η χρεοκοπία της Ελλάδας τον Ιούλιο του 2016 και η άμεση πτώση της σημερινής παντελώς ανίκανης κυβέρνησης.
Η χρεοκοπία της Ελλάδας δεν οδηγεί αυτόματα σε Grexit και σε αποχώρηση από το ευρώ, όπως υποστηρίζουν διάφοροι ανόητοι παπαγάλοι.
Γιατί απλά, αν συμβεί κάτι τέτοιο, σε ποιόν θα οφείλεται κυρίως το τεράστιο ελληνικό χρέος?
Στον EFSF, στον ESM και στην EKT, που όμως δεν θα μπορούν να επηρεάσουν το εσωτερικό νομισματικό σύστημα της Ελλάδας.
Μετά τα capital controls δεν εκδίδουν νέο νόμισμα και μετά την χρεοκοπία δεν θα μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη νομισματική κυκλοφορία στην Ελλάδα, καθώς η πληρωμή δόσεων ή θα διακοπεί εντελώς ή θα περιορισθεί με βάση τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητες της Ελλάδας.
Επιπλέον σε μία παρόμοια περίπτωση, το EFSF και το ESM θα χρειασθούν νομισματική στήριξη από τα 18 υπόλοιπα κράτη της ευρωζώνης.
Αν δεν δοθεί νομισματική στήριξη, θα χρεοκοπήσουν οι μηχανισμοί αυτοί (μικρό το κακό για μας), ενώ αν δοθεί θα στενάξουν οικονομικά οι προυπολογισμοί των 18 κρατών και οι φορολογούμενοι τους θα βρεθούν στη σημερινή θέση των κατοίκων της Ελλάδας...
Στο Eurogroup της Δευτέρας θα παιχθούν όλα για την Ελλάδα.
Αν ο κος Τσίπρας παραδώσει ψηφισμένα μέτρα σύμφωνα με την πρόταση των Γερμανών, θα είναι τελειωμένος πολιτικά.
Απλά το πρόγραμμα δεν βγαίνει είτε ψηφισθεί το ασφαλιστικό και το φορολογικό, είτε όχι.
Μόνο μπουμπούνας δεν το καταλαβαίνει αυτό.
Σήμερα θα αποδειχθεί μόνο πόσοι μπουμπούνες υπάρχουν ανάμεσα στους 300...