Ποτέ δεν ήταν μυστικό ότι η Ρωσία θεωρεί ως κύρια απειλή εθνικής ασφαλείας την Ατλαντική Συμμαχία, υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Κατά συνέπεια, το κλίμα αυτό, συνεπικουρούμενο από την «παρακαταθήκη» του Ψυχρού Πολέμου τον οποίο ολοένα και περισσότεροι θυμούνται τον τελευταίο καιρό, προσφέρει «πεδίον δόξης λαμπρόν» για τις υπηρεσίες πληροφοριών.
Εξίσου γνωστό – και στην Ελλάδα – είναι το ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας, η στρατιωτική GRU και η υπηρεσία εξωτερικής κατασκοπείας SVR, έχουν ως κύριους στόχους τις χώρες της αποκαλούμενης ως «ΝΑΤΟϊκής περιφέρειας», στην προσπάθεια να αποσπάσουν όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούν για τα σχέδια του μεγάλου της αντιπάλου.
Τούτων λεχθέντων εισαγωγικά, μας βοηθούν να κατανοήσουμε την είδηση που μεταδίδεται και αφορά στη σύλληψη δύο στελεχών των μυστικών υπηρεσιών της πατρίδας τους, ενός Πορτογάλου διπλού πράκτορα και ενός Ρώσου, στη Ρώμη της Ιταλίας, σε συνδυασμένη επιχείρηση της πορτογαλικής αντικατασκοπείας με τις ιταλικές αρχές ασφαλείας.
Η σύλληψη δεν είναι σαφές πότε έγινε, αφού ορισμένες πηγές αναφέρουν το περασμένο Σάββατο και άλλες τη Δευτέρα, όταν ο Πορτογάλος και ο Ρώσος καταγράφηκαν να ανταλλάσσουν διαβαθμισμένες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ σε μίνι φορητούς δίσκους αποθήκευσης δεδομένων (USB) έναντι χρημάτων.
Ο Πορτογάλος πράκτορας ονομάζεται Φρεντερίκο Καρβάλιο και είναι ανώτατο στέλεχος της πορτογαλικής εσωτερικής ασφάλειας και αντικατασκοπείας (Ameixoeira). Φέρεται να αποτελούσε από το 2015 το αντικείμενο έρευνας της υπηρεσίας του που είχε εντοπίσει ενδείξεις τις δράσης του, ίσως από τη χρήση του USB που απαγορεύεται και τον ακολούθησε στην Ιταλία όπου ταξίδεψε για να συναντήσει τον Ρώσο χειριστή του.
Η δε σύλληψη του Ρώσου πράκτορα, υποδεικνύει ότι δεν είχε διπλωματική κάλυψη (non official cover agent), το οποίο πρακτικά σημαίνει αυτομάτως μεγαλύτερο ρίσκο, αλλά και μεγαλύτερη πιθανότητα αποφυγής εντοπισμού της δράσης του.
Η χρήση μάλιστα τέτοιου πράκτορα που ανήκουν στην ελίτ των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών γνωστοί με το προσωνύμιο «illegals» (παράνομοι), οδηγεί με ασφάλεια στο συμπέρασμα ότι οι Ρώσοι θεωρούσαν τον Πορτογάλο που είχαν στρατολογήσει ως πράκτορα μεγάλης αξίας και αξιοπιστίας.
Όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα, οι πορτογαλικές μυστικές υπηρεσίες έχουν εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό για τον εντοπισμό και τη σύλληψη συνεργών. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Πορτογάλος παρέδιδε την ώρα της σύλληψής του έξι έγγραφα χαρακτηρισμένα ως «άκρως απόρρητα»στον Ρώσο, τα οποία αφορούσαν το σύστημα άμυνας του ΝΑΤΟ, την υποδομή στον τομέα των επικοινωνιών, αλλά και πληροφορίες για στρατιωτικές βάσεις της Συμμαχίας.
Το σκηνικό που περιγράφει η βρετανική «The Telegraph» θυμίζει τα σενάρια κινηματογραφικών ταινιών για θέματα κατασκοπείας. Ο Πορτογάλος μπαίνει και βγαίνει σε πολλά καταστήματα στην περιοχή της Ρώμης, μέχρι να μπει στο εστιατόριο και να συναντήσει τον χειριστή του. Αυτό που δεν διευκρινίζεται είναι αν κάθισαν σαν… παλιόφιλοι να φάνε μια πίτσα και να τα πουν, ή έγινε… στο όρθιο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ανταλλαγή φακέλων, για να ακολουθήσει αμέσως μετά η σύλληψη και των δύο.
Οι ιταλικές αρχές είχαν αναπτύξει στην ευρύτερη περιοχή δεκάδες πράκτορες με πολιτικά που κινούνταν αμέριμνοι στο σημείο ώστε να μπορούν να παρακολουθούν κάθε βήμα του Πορτογάλου, ενώ η εκτίμηση ότι η ρωσική πλευρά πιθανότατα είχε πράξει ακριβώς το ίδιο με τους δικούς της αμέριμνους περιπατητές στην περιοχή, επέβαλε αυξημένα μέτρα ασφαλείας…