Αναγκαστική μετεγκατάσταση, βία και θάνατος: Οι γερμανικές εταιρείες Siemens και Voith εμπλέκονται σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω υδροηλεκτρικών έργων σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Ονδούρα, σύμφωνα με έκθεση της Oxfam.
Οι εταιρείες είναι υπεύθυνες για μια σειρά αμφιλεγόμενων υδροηλεκτρικών έργων στην Ονδούρα, την Βραζιλία, την Κολομβία και την Κίνα, και βρίσκονται στο στόχαστρο ενός εγγράφου της Oxfam και της γερμανικής οργάνωσης CounterCurrent.
Σύμφωνα με την έκθεση και οι δύο εταιρείες προσπαθούν να αποστασιοποιηθούν από κάθε ευθύνη σχετικά με τη δολοφονία της επιφανούς ακτιβίστριας Berta Cáceres στην Ονδούρα καθώς και των υποχρεώσεών τους βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Voith Hydro, η οποία εδρεύει στη νότια γερμανική πόλη Heidenheim, είναι ένας από τους κύριους παραγωγούς υδροστρόβιλων στον κόσμο. Στην κοινοπραξία μεταξύ των δύο εταιρειών η Voith, η μητρική εταιρεία, απολαμβάνει ένα ποσοστό 65%.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι, όταν έρχεται αντιμέτωπη με τον αντίκτυπό της στην κλιματική αλλαγή, η Voith απαντά τακτικά ότι είναι απλός προμηθευτή. Η Siemens ισχυρίζεται ότι δεν είναι υπεύθυνη, διότι δεν είναι μέρος της κοινοπραξίας και έχει μόνο ένα μερίδιο 35% της Voith Hydro.
Η Marita Wiggerthale, εμπειρογνώμονας της Oxfam, επέκρινε επίσης τη Siemens και τη Voith για το ότι “ενεργούν σαν τον Πόντιο Πιλάτο, ο οποίος περίφημα ήθελε να έχει τα χέρια του πάρα πολύ καθαρά “.
Οι κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα περιγράφουν πώς οι εταιρείες θα πρέπει να είναι υπεύθυνες και να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν πρόκειται για επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Στην περίπτωση του φράγματος Agua Zarca στην Ονδούρα, η Voith φέρεται να μην πραγματοποίησε καμία αξιολόγηση κινδύνου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και έκανε τα στραβά μάτια στις μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Με την αδράνειά τους η Siemens και η Voith περιφρόνησαν ευρέως αναγνωρισμένα διεθνή πρότυπα για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε ο Christian Russau από την CounterCurrent.
Το φράγμα Agua Zarca στην Ονδούρα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που παραθέτει η Oxfam, όπου οι εταιρείες έχουν αποτύχει να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους. Η αυτόχθονη οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων COPINH έχει αντισταθεί στο έργο από την αρχή, καθώς το φράγμα θα περιορίσει την πρόσβαση στον ποταμό Gualcarque.
Τον Μάρτιο, η ακτιβίστρια Berta Cáceres δολοφονήθηκε μαζί με ένα άλλο ενεργό μέλος της οργάνωσης. Η Cáceres είχε λάβει απειλές μόλις μία εβδομάδα πριν από τη δολοφονία της.
Local police initially told media that she had been killed during a robbery, but family members and associates believe that she was murdered just after a violent eviction was carried out by Honduran security forces nearby.
Η τοπική αστυνομία ανέφερε αρχικά στα μέσα ενημέρωσης ότι σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια μιας ληστείας, αλλά τα μέλη της οικογένειας και οι συνεργάτες πιστεύουν ότι δολοφονήθηκε ακριβώς μετά από μια βίαιη έξωση που πραγματοποιήθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας Ονδούρας.
Άλλα παραδείγματα περιλαμβάνουν το φράγμα Sogamoso στη βόρεια Κολομβία, όπου, μεταξύ του 2009 και του 2014, έξι ακτιβιστές έχουν σκοτωθεί και πολλοί περισσότεροι εξαφανίστηκαν χωρίς κανένα ίχνος. Επιπλέον, το έργο Belo Monte στη Βραζιλία έχει αρνηθεί στον τοπικό πληθυσμό κάθε λόγο για το θέμα και δεν έγινε καμία διαβούλευση.
Αναμένεται ότι πάνω από 20.000 άνθρωποι άνθρωποι θα εκτοπιστούν. Η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη στην Κίνα, όπου το φράγμα των Τριών Φαραγγιών, το μεγαλύτερο στον κόσμο, κατέστησε αναγκαία τη μετεγκατάσταση 1,3 εκ ανθρώπων. Η Siemens και η Voith συμμετείχαν στην παροχή των ανεμογεννητριών ηλεκτρικής ενέργειας.
Nicole Sagener | EurActiv.de