Ενδεχόμενο νέας κρίσης φέτος για την Ελλάδα, με τους ίδιους πρωταγωνιστές σε διαφορετικούς ρόλους, "βλέπει" το Stratfor. Η διχογνωμία Γερμανίας-ΔΝΤ για την ελάφρυνση χρέους και η στάση των ευρωπαϊκών χωρών του Νότου.
Μπορεί να μην έχει τα ίδια «πυροτεχνήματα» όπως πέρυσι, όμως το καλοκαίρι του 2016 θα μπορούσε να φέρει και αυτό τη δική του κρίση Grexit. Στην κρίση αυτή θα πρωταγωνιστούν πολλοί από τους ίδιους «παίκτες» με την προηγούμενη, όμως σε ορισμένες περιπτώσεις θα έχουν αλλάξει οι ρόλοι τους.
Το 2015, η Γερμανία, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ένωσαν τις δυνάμεις τους για να πιέσουν μια απείθαρχη (και υπερχρεωμένη) Ελλάδα. Το διακύβευμα ήταν οι όροι υπό τους οποίους η Αθήνα θα λάμβανε χρήματα για να αποπληρώσει τα δάνεια που έλαβε για να διασώσει την καταρρέουσα οικονομία της. Η κρίση εκτυλίσσονταν την ώρα που Γαλλία, Ιταλία και Κομισιόν συνιστούσαν από το περιθώριο επιείκεια. Έναν χρόνο αργότερα, η Ελλάδα δεν επαναστατεί πλέον. Μάλιστα, η ίδια ακριβώς κυβέρνηση που αντιστέκονταν στα μέτρα λιτότητας, τώρα είναι πρόθυμη να «καταπιεί το φάρμακο» που έχει την μορφή αυστηρών μεταρρυθμίσεων. Όμως, όπως συμβαίνει συχνά μετά τη νίκη, οι πρώην σύμμαχοι τώρα γίνονται αντίπαλοι.
Το ΔΝΤ, το οποίο, μαζί με τη Γερμανία, κάποτε τάσσονταν υπέρ της διαρθρωτικής οικονομικής μεταρρύθμισης της Ελλάδας, τώρα συγκρούεται με τους Γερμανούς εταίρους του καθώς προσπαθεί να ελαφρύνει το βάρος του ελληνικού χρέους. Οι δυο πρώην σύμμαχοι έχουν διαφορετικές προτεραιότητες. Εν όψει των ομοσπονδιακών εκλογών του 2017, οι ηγέτες της Γερμανίας νοιώθουν την πίεση των χρημάτων που χρωστά η Ελλάδα στους φορολογούμενούς τους. Εν τω μεταξύ, το ΔΝΤ κινείται λιγότερο με βάση πολιτικά κίνητρα και περισσότερο με βάση την εντολή του να δανείζει σε προβληματικές χώρες με όρους που δεν τις «σακατεύουν» οικονομικά. Έχοντας κάνει τους υπολογισμούς του, θεωρεί ότι η τρέχουσα συμφωνία αποπληρωμής του χρέους δεν είναι διαχειρίσιμη για μια χώρα που βρίσκεται στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα.
Τώρα οι πρώην σύμμαχοι βρίσκονται «στα μαχαίρια» για τη χώρα εκείνη που κάποτε τους ένωνε. Η Ελλάδα ξεμένει από κεφάλαια και έχει να καταβάλει μια μεγάλη δόση τον Ιούλιο –όπως και το 2015- η οποία θα απαιτήσει οι πιστωτές να διαμορφώσουν ένα πακέτο διάσωσης αν θέλουν να αποφύγουν μια έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Ο ευκολότερος τρόπος για να γίνει αυτό, δεδομένης της αμήχανης θέσης του ΔΝΤ σε ότι αφορά την ελάφρυνση χρέους, θα ήταν οι ευρωπαϊκές χώρες να προχωρήσουν τις διαπραγματεύσεις για την αποπληρωμή χωρίς την εμπλοκή του Ταμείου. Όμως αυτό είναι κάτι που δεν είναι πρόθυμη να δεχθεί η Γερμανία.
Αν και το ΔΝΤ προωθεί την επιείκεια σε ότι αφορά την αποπληρωμή χρέους, ταυτόχρονα τάσσεται υπέρ της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης. Η Ελλάδα ακολουθεί τώρα αυτόν τον δρόμο, έναν δρόμο που τόσο οι Γερμανοί όσο και το ΔΝΤ πιστεύουν πως θα επαναφέρει την αυτάρκεια στην ελληνική οικονομία. Μια συμφωνία χωρίς το ΔΝΤ θα άφηνε τη Γερμανία μόνη μεταξύ των εταίρων της στην ευρωζώνη, πολλοί από τους οποίους δεν συμμερίζονται τον ζήλο της για μεταρρυθμίσεις. Ακόμα και πέρυσι το καλοκαίρι, μεγάλο μέρος της Νότιας Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής –προτεραιότητα της οποίας είναι να τα πηγαίνουν όλοι καλά μεταξύ τους- ζήτησαν να τηρηθεί ηπιότερη γραμμή έναντι της Ελλάδας.
Σαν να περίμεναν το σύνθημα, οι αντίπαλοι της Γερμανίας στη Μεσόγειο επέλεξαν αυτή τη στιγμή για να δηλώσουν δημοσίως την ενότητά τους κατά της Γερμανίας. Πέρυσι τον Δεκέμβριο, σε συνάντηση των ευρωπαίων σοσιαλιστών, ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι απηύθυνε έκκληση στους σοσιαλιστές συναδέλφους του να ενωθούν κατά της γερμανικής κυριαρχίας στην Ευρώπη. Το θέμα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και οι όροι της διάσωσης της χώρας μοιάζουν με κατάλληλο πεδίο για να εκδηλωθεί η συλλογική τους αντίσταση.
Συνεπώς, η Γερμανία θέλει το ΔΝΤ να κάνει πίσω και να συμφωνήσει με το πρόγραμμα διάσωσης χωρίς να θέτει ως όρο την μεγάλη ελάφρυνση του χρέους. Οι πρόσφατες δηλώσεις του γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δείχνουν πως μπορεί να εξεταστεί η ελάφρυνση χρέους, μόνο όμως το 2018 –μετά τις εθνικές εκλογές στη Γερμανία- και πως το ΔΝΤ θα πρέπει να υπογράψει τώρα για το χρονοδιάγραμμα, έχοντας κατά νου έναν μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Μέχρι στιγμής όμως, το ΔΝΤ εμμένει στη θέση του και, για διάφορους λόγους, θα είναι λιγότερο δεκτικό στην ευρωπαϊκή πειθώ απ' όσο ήταν κατά το παρελθόν. Ορισμένοι από τους λόγους αυτούς εντοπίζονται στο πρώτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας το 2010, όταν το ΔΝΤ παραβίασε τους ίδιους τους κανόνες του, συμφωνώντας να συνεισφέρει στο πακέτο διάσωσης της χώρας παρά το ότι οι προτεινόμενοι όροι δεν ανταποκρίνονταν στις κανονικές προδιαγραφές δανεισμού του. Αυτό ενίσχυσε το ευρέως διαδεδομένο αίσθημα πως οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν υπερβολικά μεγάλη επιρροή στο ΔΝΤ, το οποίο υποτίθεται ότι είναι ένας παγκόσμιος θεσμός. Τον Δεκέμβριο του 2015, οι ΗΠΑ επιτέλους επικύρωσαν την μεταρρύθμιση του 2010 για το ΔΝΤ, που σχεδιάστηκε εν μέρει για να επανορθώσει αυτή την ανισορροπία. Ως αποτέλεσμα, το ΔΝΤ του 2016 πρέπει να λογοδοτεί σε ένα πιο διαφοροποιημένο σύνολο ψηφοφόρων σε σχέση με το ΔΝΤ του 2015. Επιπλέον, η επιρροή της Γερμανίας και της ΕΕ εντός του θεσμού έχει μειωθεί σημαντικά.
Έτσι, το καλοκαίρι θα φέρει μαζί του την πιθανότητα μιας νέας αντιπαράθεσης για την Ελλάδα. Χωρίς τους γραφικούς χαρακτήρες του περασμένου έτους (όπως πχ του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη), το θέαμα δεν θα είναι τόσο δραματικό. Αφού καμία πλευρά δεν απειλεί με αυτοκτονία –όπως έκανε πέρυσι η Ελλάδα- η ρητορική πιθανότατα δεν θα είναι τόσο συναισθηματικά φορτισμένη. Πράγματι, πιθανότατα θα υπάρξουν λιγότερες στιγμές έντασης απ' όσο πέρυσι, αφού αυτή τη φορά καμία πλευρά δεν είναι πρόθυμη να αφήσει να υπάρξει καταστροφή. Ωστόσο, θα συνεχιστεί η ίδια πολιτική των άκρων. Όμως αυτή τη φορά, η Ελλάδα δεν θα παίζει τον ρόλο του πυγμάχου, αλλά του θύματος που βρίσκεται στη μέση.