Πριν από περίπου δύο χρόνια είχαμε δημοσιεύσει ένα άρθρο στη Freepen.gr καταγράφοντας ποιος πολεμά ποιον στη Συρία και τις εντυπωσιακές αντιθέσεις καθώς εχθροί είχαν κοινούς συμμάχους ή αντιπάλους.
Ο πόλεμος στη Συρία και η άγρια τροπή του οφείλεται εν πολλοίς στο δίδυμο Ερντογάν-Νταβούτογλου καθώς η Τουρκία θεώρησε πως η συριακή κυβέρνηση θα κατέρρεε σαν τραπουλόχαρτο και η Αγκυρα θα μπορούσε να πατήσει πόδι στην περιοχή.
Όμως τα όνειρα έγιναν εφιάλτες καθώς πλέον η Τουρκία βλέπει ότι κινδυνεύει να αποκτήσει ένα κουρδικό κράτος ή κάτι παρόμοιο, στο μαλακό υπογάστριό της και με ολόκληρη τη νοτιο-ανατολική της επικράτεια σε αναβρασμό.
Η Αγκυρα δεν υπολόγισε σωστά δύο παράγοντες. Ο πρώτος ήταν η αντοχή του σύριου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ ο οποίος τελικά παραμένει μια χαρά στη θέση του όταν Σαρκοζί και Νταβούτογλου αποτελούν ήδη παρελθόν ενώ απέρχεται και ο Μπάρακ Ομπάμα. Ο δεύτερος ήταν η στρατηγική επιλογή της Δαμασκού να εγκαταλείψει σκόπιμα και συντεταγμένα αρκετές περιοχές στην τύχη τους προστατεύοντας τα αστικά κέντρα όπου κατοικεί ο βασικός κορμός του πληθυσμού.
Κάπως έτσι, με εξαίρεση το Χαλέπι, τη Χάσακα και το Καμισλί, άφησε τους κούρδους μόνους τους στο βορρά προσθέτοντας έναν πονοκέφαλο στην Τουρκία ο οποίος έγινε ιδιαίτερα αισθητός στη μάχη του Κομπάνι.
«Αφού λοιπόν με πολεμάτε και θέλετε να με ρίξετε, τα μαζεύω και φεύγω από το βορρά και πάρτε τώρα τους κούρδους μαζί με τον κίνδυνο ενός κουρδικού κράτους υπό την προστασία των ΗΠΑ να δούμε τι θα κάνετε και πότε θα γυρίσετε να τα βρούμε» θα μπορούσε να είναι κάλλιστα η σκέψη του σύριου προέδρου, ο οποίος πήρε ένα πολύ γερό ρίσκο με την κίνηση αυτή ποντάροντας ότι θα ξυπνήσει τουρκικούς εφιάλτες αλλά και πως ούτε ο Πούτιν θα επιθυμούσε μια τέτοια εξέλιξη.
Κακά τα ψέματα, αλλά αυτή τη στιγμή ούτε η Συρία, ούτε η Τουρκία, ούτε ίσως ακόμη και το Ιράκ, δε θα ήθελαν την με όποιο τρόπο, έστω αυτονόμηση τμήματος της βόρειας Συρίας ως μέρος μιας συριακής ομοσπονδίας. Άποψή μου είναι πως ούτε η Μόσχα το επιθυμεί.
Η Ρωσία μπορεί να έδωσε όπλα στους κούρδους του PKK για να δημιουργήσουν προβλήματα εντός Τουρκίας αλλά δε νομίζω ότι επιθυμούν ένα κράτος - προτεκτοράτο των ΗΠΑ. Ας μην ξεχνάμε ότι οι SDF, δηλαδή οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις προέκυψαν ξαφνικά και όταν η Δύση είχε ανάγκη να στηρίξει κάποια ένοπλη ομάδα καθώς ο FSA κατέρρευσε.
Η Αγκυρα λοιπόν έχει μεγάλη ανάγκη τόσο τη Δαμασκό όσο και τη Μόσχα, ίσως και αυτή την Τεχεράνη που ούτε και αυτή καλοβλέπει τόσο ένα αμερικανοκίνητο κράτος όσο και τις πιθανές ευρύτερες ανακατατάξεις λόγω κούρδων, οι οποίοι υπάρχουν και στο βόρειο Ιράν.
Δεν είναι τυχαία η προσπάθεια αλλαγής ρητορικής της Τουρκίας όσον αφορά την κατάρριψη του Sukhoi-24 στα τέλη του 2015.
Ήδη φαίνεται πως Αγκυρα και Δαμασκός μαλακώνουν τις σχέσεις τους όπως σημειώνει ο τ. αξιωματικός του τουρκικού στρατού Ismail Hakki Pekin, επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών.
Ο Pekin δηλώνει στο Σπούτνικ πως οι δύο πλευρές εμφανίζονται περισσότερο διαλλακτικές και πρόθυμες για διάλογο σε μυστικές συνομιλίες με ενδιάμεσο την αλγερινή κυβέρνηση.
Επιπλέον αντιπροσωπεία του τουρκικού κόμματος Vatan, που πραγματοποιεί συχνά αποστολές στη Συρία, καταγράφει αυτή την αλλαγή.
Ο Pekin εκτιμά πως αν η Τουρκία κλείσει τα σύνορα και διακόψει τη στήριξη στις αντιπολιτευόμενες ένοπλες ομάδες, τότε θα σημειωθούν άλματα στο διπλωματικό πεδίο και διαπιστώνει πως η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας συνεπάγεται την αντίστοιχη της Τουρκίας. Ο π. αξιωματικός συμπληρώνει πως αν οι ΗΠΑ θέλουν να κόψουν σε κομμάτια τη Συρία, τότε η Τουρκία θα εισέλθει σε καθεστώς μεγαλύτερης αστάθειας και τρομοκρατίας.
Και καταλήγει:
"Ωστόσο, οι ΗΠΑ ηττήθηκαν στην περιοχή, και ύπο τις συνθήκες αυτές οι σχέσεις με τον Ασαντ βελτιώνονται. Ο Ταγίπ Ερντογάν θα φιλήσει το χέρι που προσπαθούσε να σπάσει".
Οι Τούρκοι έχουν πλέον αντιληφθεί πολύ καλά πως στη Συρία τα έκαναν θάλασσα και κινδυνεύουν να τιμωρηθούν πολύ αυστηρά για αυτό. Η μόνη συμμαχία που μπορεί να αποτρέψει τη δημιουργία ενός κουρδικού κράτους ή αυτονόμησης στη βόρεια Συρία είναι με τη Μόσχα και τη Δαμασκό σε πρώτο χρόνο, και αμέσως επόμενο με Βαγδάτη και Τεχεράνη.Με όσους δηλαδή σήμερα βρίσκεται απέναντι χάρη κυρίως στη δική της αυτοκαταστροφική πολιτική.
Η ιστορία έχει διδάξει πως φίλοι γίνονται εχθροί και μετά ξανά φίλοι. Σε κάθε περίπτωση όμως όλες αυτές οι διπλωματικές μεταβολές χρειάζονται χρόνο. Υπάρχει όμως αυτός στο συριακό πόλεμο;
Όταν θα τελειώσουν οι πολεμικές αναμετρήσεις με τους τρομοκράτες, τότε τι θα συμβεί στη βόρεια Συρία με τους Κούρδους; Τι θα γίνει στο Καμισλί; Τι στη Χάσακα όπου υπάρχει κυβερνητική παρουσία; Το σενάριο ότι τα έχουν βρει στο παρασκήνιο που ακουγόταν πριν λίγους μήνες, μάλλον δεν ισχύει. Μπορεί σύριοι και κούρδοι να αποφεύγονται στα μέτωπα αλλά έχουν ήδη σημειωθεί εμπλοκές στο Καμισλί και τη Χάσακα ενώ είναι σαφής η θέση της Δαμασκού πως η Συρία είναι μια, αδιαίρετη και θα ανακτηθεί έως το τελευταίο εκατοστό της.
Ας μην αποκλείουμε πως αυτή θα είναι η επόμενη πολεμική αναμέτρηση που θα δούμε μεσοπρόθεσμα. Ίσως και με την Τουρκία στο πλευρό της Συρίας. Σε αυτό τον πόλεμο, τα έχουμε δει κυριολεκτικά όλα, συνεπώς γιατί όχι και αυτό;