Η ΕΕ επέβαλε οικονομικές κυρώσεις σε τομείς των τραπεζών, του πετρελαίου και άμυνας της Ρωσίας σχετικά με την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, και την υποστήριξή της στους αυτονομιστές της ανατολικής Ουκρανίας. Σε απάντηση, η Ρωσία απαγόρευσε έναν σημαντικό αριθμό προϊόντων τροφίμων της ΕΕ από την αγορά της.
Ως αποτέλεσμα, το εμπόριο μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ μειώθηκε κατά πάνω από 180 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ των ετών 2013 και πέρυσι. Μαζί με την επιβράδυνση της κινεζικής ζήτησης, το εμπάργκο της Ρωσίας έχει επιφέρει τεράστια πίεση στις ήδη εύθραυστες γεωργικές αγορές της ΕΕ.
Ένα παιχνίδι που χάνουν όλοι
Ο εμπορικός πόλεμος ΕΕ-Ρωσίας έχει επηρεάσει σοβαρά τη ρωσική οικονομία, με τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται, και η ποιότητα να μειώνεται.
Από την άλλη πλευρά, η πανευρωπαϊκή ένωση αγροτών Copa-Cogeca, υποστηρίζει ότι μετά τη ρωσική απαγόρευση οι γεωργοί της ΕΕ και οι γεωργικοί συνεταιρισμοί έχασαν την κύρια εξαγωγική αγορά τους εν μία νυκτί αξίας € 5,5 δις.
Οι τομείς που πλήττονται περισσότερο από τη ρωσική απαγόρευση είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το χοιρινό, το βοδινό και τα φρούτα και λαχανικά. Οι τιμές του χοιρινού κρέατος είναι χαμηλότερες από ό, τι ήταν πριν από 11 χρόνια και οι τιμές του γάλακτος πάνω από 40% κάτω από τα επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί πριν από δύο χρόνια.
Εν τω μεταξύ, οι πρεσβευτές της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα συμφώνησαν να επεκτείνουν τις οικονομικές τους κυρώσεις κατά της Ρωσίας μέχρι τον Ιανουάριο του 2017, λόγω της έλλειψης προόδου στην ειρηνευτική διαδικασία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών στην ανατολική Ουκρανία.
Ωστόσο, οι γεωργοί της ΕΕ προτρέπουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει ένα τέλος στο αδιέξοδο.
Άνοιγμα της ρωσικής αγοράς
Η Copa-Cogeca πιστεύει ότι η Επιτροπή πρέπει να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για την εξεύρεση λύσης στο ζήτημα, είτε με την είσοδο σε νέες αγορές είτε με τον τερματισμό του αδιεξόδου ΕΕ-Ρωσίας.
«Για να μετριαστεί ο αντίκτυπος της απαγόρευσης, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για να ανοίξει νέες αγορές εξαγωγών, αλλά και να ενισχύσει τα μέτρα προώθησης», ο Γενικός Γραμματέας της Copa-Cogeca, Pekka Pesonen, δήλωσε στην EurActiv.com.
«Καλούμε επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειές της για να ανοίξει εκ νέου τη ρωσική αγορά», πρόσθεσε. «Η απαγόρευση πλήττει τον κλάδο μας και οι τιμές πέφτουν κατακόρυφα και πολλές τιμές δεν έχουν ακόμη ανακτηθεί».
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες ρευστότητας, τον περασμένο Σεπτέμβριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα ειδικό πακέτο ενισχύσεων για τους αγρότες της ΕΕ αξίας € 500 εκ.
«Επιπλέον, καλούμε τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η βοήθεια από το πακέτο που συμφωνήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο θα πληρωθεί και να εισαχθεί ένα νέο πακέτο το συντομότερο δυνατόν», τόνισε.
Διαιρεμένη η ΕΕ
Οι κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Μόσχας έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις εντός του μπλοκ.
Οι ΥΠΕΞ Γερμανίας και Αυστρίας δήλωσαν πρόσφατα ότι οι κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά, καθώς η ειρηνευτική διαδικασία εξελίσσεται, εγκαταλείποντας τις προηγούμενες θέσεις ότι οι κυρώσεις θα μπορούσε να αρθούν μόνο εάν εφαρμοστεί πλήρως το ειρηνευτικό σχέδιο του Μινσκ.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Μαρκ Ερό, εξέφρασε επίσης τη διαφωνία του με την αυτόματη εξάμηνη παράταση των κυρώσεων.
«Δεν είμαστε ικανοποιημένοι με τον αυτόματη επέκταση των κυρώσεων ανά έξι μήνες […] πρέπει να υπάρξει μια πραγματική συζήτηση», δήλωσε πρόσφατα.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην EurActiv, ο Έλληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Ευάγγελος Αποστόλου σημείωσε ότι κάθε προσπάθεια για την επίλυση του προβλήματος θα ήταν «απολύτως θεμιτή και αναγκαία».
Αποστόλου: Μεγάλο πλήγμα το ρωσικό εμπάργκο- «Επιβεβλημένη» η λύση με τη Μόσχα
SPECIAL REPORT: Η επιβολή του ρωσικού εμπάργκο στα αγροτικά προϊόντα των χωρών της ΕΕ δημιούργησε τεράστια προβλήματα στις εξαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων και κάθε προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος είναι «απολύτως θεμιτή και επιβεβλημένη», είπε σε αποκλειστική συνέντευξη στην EurActiv.gr o Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της Ελλάδας, κ. Ευάγγελος Αποστόλου.
Η επιβολή του ρωσικού εμπάργκο για τα γεωργικά προϊόντα από την ΕΕ έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στους Έλληνες εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων.
«Οι κωδικοί που απαγορεύει η Ρωσία αντιπροσώπευαν το 2013, το 74% των συνολικών εξαγωγών μας σε αγροτικά προϊόντα προς τη Ρωσία, η οποία αποτελούσε τον 1ο τη τάξει εξαγωγικό προορισμό παγκοσμίως για τα ακτινίδια, τα νωπά ροδάκινα, τις φράουλες, τα κεράσια, τα νωπά μπρουνιόν και νεκταρίνια καθώς και τα λαβράκια», τόνισε ο Έλληνας αξιωματούχος.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat το 2015, η Ισπανία (34,4%), η Ιταλία (32,9%) και η Ελλάδα (23,2%) παρήγαγαν από κοινού σχεδόν όλα (90%) τα ροδάκινα της ΕΕ.