Και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Μ. Βρετανία απέδειξε ότι λαοί με ιστορικό παρελθόν, ανεξάρτητα των όποιων αμεσοπρόθεσμων ή βραχυπρόθεσμων συνεπειών της απόφασής τους και σε "μετωπική" σύγκρουση με τα όποια πρόσκαιρα συμφέροντα, δίνουν το "στίγμα" της ιστορικής τους αλήθειας. Χωρίς η αντίδρασή τους να μένει σε θεωρητικό επίπεδο, είτε από αδράνεια της σκέψης, είτε από αδιαφορία προς τη γόνιμη συνέχεια του λογισμού.
Οι Βρετανοί απεφάσισαν την έξοδο από την Ευρωπαική Ενωση, καταρρίπτοντας όλα τα "προγνωστικά" και τις πολιτικές αναλύσεις μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, προβάλλοντας με την απόφασή τους μια "αντίληψη" που μπορεί να γίνει αφετηρία όχι απλώς ραγδαίων εξελίξεων για τη χώρα τους, αλλά και μιας νέας προοπτικής για την Ευρώπη.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος κατέδειξε ότι το πολιτικό εγχείρημα της Ε.Ε. έχει αρχίσει προ πολλού να μην ανταποκρίνεται σε μια αδήριτη ιστορική αναγκαιότητα. Με τον δαιδαλώδη γραφειοκρατικό μηχανισμό της, αλλά και τις "ηγεμονικές" βλέψεις της Γερμανίας κι όχι μόνο, να προσδιορίζουν τη λειτουργία της Ε.Ε. και να διαμορφώνουν τις διαδοχικές κρίσεις της.
Κι ένας λαός, με το "αυτοκρατορικό" παρελθόν του και την "κοινοπολιτειακή" του δομή, ένας λαός που συνέβαλε αποφασιστικά στην ήττα της Γερμανίας στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους, δεν θα μπορούσε επί μακρόν να ανεχθεί τον "παραλογισμό" των γραφειοκρατών των Βρυξελλών. Δεν θα μπορούσε να αγνοεί την "ηγεμονική" παρουσία της Γερμανίας, ανταποκρινόμενος στην ιστορική του αποστολή, που εκφράζεται στην ανάγκη αποφασιστικών βημάτων προς την κατεύθυνση νέων διαδικασιών κυριαρχίας του στο διεθνές περιβάλλον, ανεξάρτητα των άμεσων επιπτώσεων, ίσως και οδυνηρών, της απόφασής του...
Τα στοιχεία της ιστορικής πορείας είναι κατά κύριο λόγο οι βουλήσεις των ανθρώπων, που ενώ συχνά τις θεωρούμε σαν εξαρτημένες και λειτουργούσες σε περιορισμένα πλαίσια, τελικά καθορίζονται από άλλες δυνάμεις κι άλλες προοπτικές.
Οπως συμβαίνει στη θεωρία της εξέλιξης, όμοια παρατηρούμε ότι σε δύσκολες περιόδους που διέρχονται οι κοινωνίες, αναφαίνονται αναπάντεχες αποφάσεις με την εικόνα των ανθρώπων να οδηγούνται σε "λύσεις" αδιανόητες για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Το Brexit αποδεικνύει ότι, καθώς τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη το πεδίο της τυχοδιωκτικής πολιτικής διευρύνεται ανεπανόρθωτα, ο Βρετανός πολίτης δεν οικειώθηκε την ιδέα της ανοχής, που σε συνδυασμό με τη φόβο που ενσπείρουν τα διάφορα κέντρα εξουσίας, άλλοτε έντεχνα κι άλλοτε "άγαρμπα", δεν έγιναν η προσωπική του μοίρα. Μια προσωπική μοίρα που δεν μπορεί να την ελέγξει...
Αντίθετα με τον Ελληνα, μόνιμο θύμα των πολιτικών της ντεκαντέτσιας του τόπου τούτου, από τη στιγμή της ψυχολογικής επανεγκατάστασής του στη φοβία του για την απώλεια των όσων απέμειναν υπό τον έλεγχό του, αλλά της "αγωνίας" του μη χάσει τις συνήθειές του, έγινε λίγο ή πολύ δούλος της ιστορικής σχετικότητας. Αν και αρκετοί Ελληνες έχουν συναισθανθεί τον παραλογισμό του θεωρήματος ότι ο άνθρωπος είναι μια αξία καθ'εαυτήν, δηλαδή χωρίς το κοινωνικό υπόβαθρο που στηρίζει την αξία αυτή και την αξιοποιεί.
Ωστόσο η συνείδηση της αλήθειας αυτής σ' ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα, έμεινε σε θεωρητικό επίπεδο. Δεν προχώρησε προς τις λογικές και τις γόνιμες συνέπειες. Οπότε συνεχίζουμε να έχουμε το "ξεζούμισμα" των αγροτοδίαιτων" χελωνών, των πολιτών της ανοχής και της σιωπής, προς τέρψιν των πανταχού παρόντων τυχοδιωκτών της πολιτικής.
Αυτή είναι η ασθένεια του πολιτικού οπορτουνισμού, κόμπλεξ με επάλληλα συμπτώματα "αυτοκαταστροφής" της ατομικής ψυχής του Ελληνα και του πολιτεύματος, δια του κράτους και της παιδείας. Από εδώ και το πελώριο εθνικό και πολιτικό λάθος. Η εσκεμμένη συγκάλυψη της αλήθειας, η οποία οδήγησε με απροσδόκητη ταχύτητα στην "πολιτική απομώρανση".
Και στην πραγματικότητα η μωρία αυτή πολιτικών και πολιτικών, επαλήθευσε τους λόγους του Φάουστ, όταν ο Μεφιστοφελής χρησμοδοτεί με το αμίμητον: "Πιστεύεις ότι σπρώχνεις, αλλά σε σπρώχνουν".