Της Δήμητρας Καδδά
Τα αναλυτικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για την πορεία των εσόδων Γενικής Κυβέρνησης των πρώτων τετραμήνων από το 2013 μέχρι σήμερα δείχνουν ότι παρά τα διαδοχικά φοροπακέτα, τα φορολογικά έσοδα μόνο οριακά αυξήθηκαν (0,3%) τη συγκεκριμένη περίοδο.
Δείχνουν επίσης μια πάρα πολύ σημαντική -και αντικοινωνική- αλλαγή: καταγράφουν μείωση 22,4% στα έσοδα από άμεσους φόρους, η οποία αντισταθμίζεται από τις (δυσανάλογα μεγάλες σε σχέση με το δημοσιονομικό τους αποτέλεσμα) διαδοχικές φοροκαταιγίδες επιβολής και αυξήσεων έμμεσων φόρων.
Τα στοιχεία στο πεδίο των έμμεσων φόρων καταγράφουν αύξηση 17,3%, εκ των οποίων 12,2% είναι η αύξηση στα έσοδα από τον ΦΠΑ και 71,5% η αύξηση σε "λοιπούς" έμμεσους φόρους.
Το "φαινόμενο" αυτό καταγράφεται στα στοιχεία του 2016, αλλά ουσιαστικά ξεκίνησε πέρυσι. Και, όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, "αποτελεί σημείο κινδύνου" αλλά και παρέχει επιχειρήματα "σε όσους ομιλούν περί φορολογικής κόπωσης". Επισημαίνουν επίσης ότι δημιουργεί ερωτήματα για το κατά πόσο το νέο πακέτο των 5,6 δισ. ευρώ που εν μέρει μόνο έχει φανεί στην αγορά, θα φέρει τουλάχιστον έσοδα στα κρατικά ταμεία…
Συνολικά τα φορολογικά έσοδα του τετραμήνου είναι υψηλότερα σε σχέση με πέρυσι, αλλά υπολείπονται κατά 207 εκατ. ευρώ ως προς τον στόχο που έχει τεθεί. Όσο για το πεντάμηνο, τα στοιχεία αναμένονται εντός των ημερών με τους αναλυτές να μην αποκλείουν η ψαλίδα να κλείσει μεν αλλά προσωρινά: λόγω των επικείμενων αυξήσεων έμμεσων φόρων –αναφέρουν– τον Μάιο πολλοί επιχειρηματίες προχώρησαν σε αποθεματοποίηση προϊόντων.
Προ ημερών, ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας προειδοποίησε για την εξάντληση της φοροδοτικής ικανότητας, αλλά και για την αυξημένη τάση για εισφοροδιαφυγή. "Δεν είναι τυχαία η συνεχής επισήμανση στο Μνημόνιο που εγκρίθηκε την Τετάρτη, αλλά και στα συνοδευτικά του κείμενα", αναφέρουν αρμόδιες πηγές.
Το μνημόνιο καταγράφει τα μέτρα 5,6 δισ. ευρώ και πληθώρα ρητρών για λήψη… νέων αν υπάρχουν αποκλίσεις. Κάνουν σαφές ότι ο "κόφτης" δεν υποκαθιστά τη μόνιμη εκ των προτέρων αποτίμηση των δημοσιονομικών κενών (δηλαδή από το φθινόπωρο), και δεσμεύουν σε συνεπή εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών για πολλά χρόνια.
Γίνεται, ακόμη, αναφορά στα συνοδευτικά κείμενα για δημοσιονομική απόδοση 300 εκατ. ευρώ από παρεμβάσεις στα ειδικά μισθολόγια, αλλά και ορίζουν μια διπλή νέα ρήτρα για την αποπληρωμή στα "φέσια" του κράτους προς τους ιδιώτες: Θα απαιτούνται σε καθαρή αξία αλλά και με ενεργοποίηση της σχετικής οδηγίας περί καθυστέρησης στις συναλλαγές, η οποία μένει στον "πάγο" παρά τη ενσωμάτωσή της στο ελληνικό δίκαιο. Πάντως, ορίζεται και ότι μια σειρά από παρεμβάσεις που δεν προσμετρώνται στον δημοσιονομικό στόχο των 5,6 δισ. ευρώ μπορούν να παρέχουν ένα "μαξιλάρι" 0,75% του ΑΕΠ ή περίπου 1,4 δισ. ευρώ για περίπτωση δημοσιονομικών αποκλίσεων (από τις παρεμβάσεις της βελτίωσης του μηχανισμού συλλογής εσόδων, από την πάταξη της φοροδιαφυγής, αλλά και από την ολοκλήρωση της ανασκόπησης των δαπανών).