ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
Η δήλωση Κάμερον στη Βουλή των Κοινοτήτων ότι το Brexit ήδη συμβαίνει και θα πρέπει να σεβαστούμε την κρίση του βρετανικού λαού... είναι λογική κι εντάσσεται στο πλαίσιο της ανάκτησης της συνοχής της βρετανικής κοινωνίας, η οποία βρίσκεται έντονα διχασμένη μετά το δημοψήφισμα. Στο ίδιο πλαίσιο, το κίνημα αντι-Brexit στην προσπάθειά του να προσελκύσει πρώην οπαδούς του Leave στο κίνημα της παραμονής στην ΕΕ, άλλαξε το όνομα του σε «Stand Together».
Αυτό που δεν έχει γίνει κατανοητό στην ελληνική κοινή γνώμη είναι ότι ο κοινοβουλευτισμός στη Μεγάλη Βρετανία δεν είναι απλά το πολίτευμα της χώρας... αλλά έχει βάθος και παράδοση πολλών αιώνων. Η πρώτη μορφή αγγλικού κοινοβουλίου ξεκίνησε το 1066, συνεχίστηκε από τη Magna Carta το 1215 και φτάνουμε στην υφιστάμενη μορφή του βρετανικού κοινοβουλίου το 1707. Στο σύγχρονο πλαίσιο, αυτό σημαίνει ότι το πρόσφατο δημοψήφισμα θα πρέπει να επικυρωθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων, δηλ. τους βουλευτές που έχουν εκλεγεί το 2015. Αυτή η έγκριση πρέπει να γίνει όχι μόνο επειδή το αναφέρει νομοσχέδιο με το οποίο διενεργήθηκε το δημοψήφισμα, αλλά κι επειδή αυτό αφορά και την ουσία του βρετανικού πολιτεύματος και την παράδοση.
Εκεί δημιουργείται το πρόβλημα. Κι αυτό γιατί οι βουλευτές του σημερινού κοινοβουλίου δηλώνουν υπέρ της παραμονής στην ΕΕ (480 κινήθηκαν υπέρ του Remain και 160 βουλευτές υπέρ του Leave). Κι αυτό δεν εμποδίζει μόνο την επικύρωση του δημοψηφίσματος από το κοινοβούλιο, αλλά και την αντικατάσταση του Κάμερον από το νέο αρχηγό που θα υλοποιήσει την έξοδο από την ΕΕ. Γιατί και στις δύο περιπτώσεις, δηλ. κοινοβούλιο και κοινοβουλευτική ομάδα των Τόρις, υπερτερούν οι φιλοευρωπαίοι.
Αλλά ακόμα κι αν προκυρηχθούν νέες εκλογές, το εκλογικό σύστημα των μονοεδρικών περιφερειών, η χαμηλή ποιότητα των στελεχών της πλευράς του Leave αλλά και η κατάρρευση της οικονομίας ή η υπαναχώρηση σε πολλές πολιτικές θέσεις της εκστρατείας του Leave δεν εξασφαλίζουν ότι και το επόμενο κοινοβούλιο θα είναι υπέρ της εξόδου από την ΕΕ. Άρα ένα σημαντικό θέμα είναι η παραμονή ή όχι της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κι ένα εξίσου σημαντικό θέμα είναι η επανασύνδεση του πολιτικού συστήματος με τους ψηφοφόρους του. Kαι κυρίως το κοινοβουλευτικό σύστημα θα πρέπει να απομονώσει με πολιτικούς όρους το κίνημα ξενοφοβίας που έχει εξαπλωθεί σε όλη την επικράτεια και απειλεί τους μετανάστες (Ευρωπαίους ή μη).
Αύριο, στη σύνοδο κορυφής, δεν βλέπω πώς ο Κάμερον θα κάνει επίσημη δήλωση έναρξης των διαπραγματεύσεων εξόδου χωρίς επικύρωση του αποτελέσματος από τη Βουλή των Κοινοτήτων. Δυστυχώς δεν βλέπω επίλυση του θέματος άμεσα γιατί το δημοψήφισμα είναι πρόσφατο... εκτιμώ όμως ότι αυτό θα γίνει περί το τέλος του καλοκαιριού κι όσο περνά ο καιρός τόσο τα πράγματα θα γίνονται δυσμενή για την πλευρά του Brexit και τη βρετανική οικονομία. Ταυτόχρονα, η δυσμενής κατάσταση που έχει περιέλθει η βρετανική οικονομία θα «μαζεύει» και το ευρωσκεπτικιστικό κίνημα στην Ευρώπη. Είναι απίστευτο το πώς επηρεάστηκε το τελικό αποτέλεσμα των ισπανικών εκλογών και η δημοφιλία του κινήματος Podemos.
Με βάση τα παραπάνω, το νησί έχει εισέλθει σε μία περίοδο έντονης αβεβαιότητας, η οποία θα επηρεάσει την ασφάλεια και την οικονομία του. Το γεγονός ότι η Μεγάλη Βρετανία αποτελεί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κέντρο, την 6η οικονομία σε μέγεθος στον κόσμο, τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργεί ζητήματα στην οικονομία και την ασφάλεια της Γηραιάς Ηπείρου.
Το δημοψήφισμα δεν αποτελεί μία εγωιστική κίνηση του πρωθυπουργού Κάμερον αλλά εκ των πραγμάτων δείχνει ότι στο νησί υπήρχαν σημαντικά προβλήματα τόσο στο επίπεδο της εσωτερικής ασφάλειας, όσο και στην οικονομία ή το πολιτικό σύστημα. Το πογκρόμ επιθέσεων εναντίον ευρωπαίων μεταναστών (κυρίως Πολωνών) δείχνει ότι είναι συμφέρον όλων των Ευρωπαίων να επιλυθεί το θέμα με πολιτικούς όρους. Σε κάθε περίπτωση, η Μεγάλη Βρετανία παραδίδει μαθήματα κοινοβουλευτισμού και διαχείρισης κρίσεων... Ας ελπίσουμε ότι σύντομα αυτές οι προσπάθειες θα επιβραβευτούν και σύντομα το νησί θα επανέλθει στην ευρωπαϊκή οικογένεια με τις μικρότερες απώλειες.