Η φωτογραφία που συνοδεύει το σημερινό κείμενο είναι από τη χθεσινή δεξίωση που παρέθεσε η Προεδρία της Δημοκρατίας στο Μουσείο της Ακρόπολης προς τιμήν του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι-Μουν, όπου, μεταξύ των άλλων, παρέστη η πολιτική και πολιτειακή ηγεσία του τόπου.
Ενα φωτογραφικό στιγμιότυπο, ωστόσο, που διατηρεί το ύφος του διαπλασμένου συμβολισμού της ελαφρότητας και της αντιαισθητικής στην εγχώρια πολιτική πραγματικότητα, στις παρυφές μάλιστα της αγένειας, με τον πρωθυπουργό της χώρας να επιβεβαιώνει με τα χέρια του στις τσέπες και την ανάλογη στάση του σώματος, ότι η "κουλτούρα" της αγένειας διαμορφώνει και τους όρους δημοσιότητας των δημοσίων προσώπων.
Για πολλούς, βέβαια, που έχουν εθιστεί στην ισοπεδωτική αντίληψη περί αισθητικής και ευγένειας, η επισήμανσή μου έχει να κάνει με στερεότυπα και με προκαταλήψεις. Για όλους αυτούς και αναμφίβολα για τον Αλέξη Τσίπρα, η ευγένεια είναι "ντεμοντέ" και σχετίζεται με τη διατήρηση των κοινωνικών αποστάσεων.
Φτάσαμε, δηλαδή, να θεωρείται "κανονικότητα" η επίδειξη αγένειας και μάλιστα από τον πρωθυπουργό της χώρας. Και να μη γίνεται στοιχειωδώς αντιληπτό ως παρέκκλιση από έναν κανόνα αστικής ευγένειας, παρά να θεωρείται κανονικότητα. Και οπωσδήποτε παραγνωρίζεται ότι ευγένεια σημαίνει εκτίμηση και σεβασμός προς τους άλλους, ότι εμπεριέχει και το στοιχείο της προσφοράς, του αλτρουισμού και της αλληλεγγύης, ιδιαίτερα όταν είναι έμφυτη.
Η αγένεια, ιδίως όταν εκφράζεται από δημόσια πρόσωπα, ανεξάρτητα αν μεταφράζεται από κάποιους αβέλτερους ως "μαγκιά" και η "ξερολίαση" ως γνώση, προδίδει κρετινισμό και έλλειψη αυτοεκτίμησης, μια νοσούσα ανθρωπολογική και πολιτική στάση.
Γιατί η ευγένεια εκπηγάζει από τη σεμνότητα και την έλλειψη αλαζονείας, από την ουσιαστική γνώση και την κοινωνική μόρφωση, από την αυτογνωσία και τον αυτοσεβασμό.
Γι' αυτό και το πρόβλημα της σωστής λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών στην Ελλάδα είναι και ζήτημα αισθητικής, σοβαρότητας, πολιτικού ήθους και λιγότερης "εξυπνάδας". Κι όχι μόνο θέμα διαπαιδαγώγησης των πολιτών και ιστορικής εμπειρίας. Η πολιτική πρέπει να είναι επίσης έργο ολοκληρωμένο σε τρεις διαστάσεις: Πρόσωπα-Καταστάσεις-Θέσεις.
Απέφυγα τη λέξη μέρη, γιατί η πολιτική δεν μερίζεται. Πρέπει να αγκαλιάζει από τον κόσμο της οικονομίας, της ανάλυσης και της μελέτης, τις διαστάσεις του ίδιου κόσμου στα πρόσωπα που δημιουργού τις καταστάσεις, για να απομείνουν οι θέσεις και των ανθρώπων και το έργο της ασκούμενης πολιτικής.
Τι παρατηρούμε ωστόσο; Την αισθητική του μηδενισμού στην πολιτική. Την πολιτική με "φτιασίδια" και "καμώματα", μόνιμα απογυμνωμένη από το ήθος,την ειλικρίνεια και την ευγένεια, με ελάχιστες εξαιρέσεις που τελικά περιθωριοποιούνται. Μια πολιτική κιτς, πληθωρική στο ψέμα και στην υποκρισία. Με τον αντιαισθητικό ρεαλισμό της να βρίσκει "καταφύγιο" με τρόπο ξεδιάντροπο στη μηδενιστική λογική. Να καταδείχνει το ανόητο και το ανάλαφρο σ' όλη την κλίμακα που δεν τη μηδενίζει η ευγένεια, η ευπρέπεια και η σοβαρότητα.
Τι διαπιστώνουμε άραγε; Την πολιτική να μετατρέπεται σε μια σωρεία λέξεων και σε μια ερημία ιδεών. και τα πολιτικά πρόσωπα να χάνουν το βάρος τους ως αυτόνομες προσωπικότητες, να γίνονται αθύρματα των παθών τους,να γίνονται λιπόσαρκα στην καρδιά και παχύδερμα στα αισθήματά τους.
Και να στροβιλίζονται στο τέντωμα της ύπαρξής τους, για να "ξεκάνουν" από κάθε μέτρο, από κάθε ενοχή και κοσμιότητα. Και είναι τα ίδια πρόσωπα, που αφού αναρριχηθούν σε θώκους εξουσίας, αφομοιώνονται μέσα στα γεγονότα που πλαταίνουν και δημιουργούν τις καταστάσεις-πλαίσια, που μας κρατούν το πέρασμα στην καθολική στάση ζωής μέσα στις βιωμένες πραγματικότητες.
Είναι περιττό να επισημάνω και την τέλεια αλλοτρίωση που έγινε κατάσταση στην πολιτική. Η ισοπέδωση στοιχειωδών κανόνων πολιτικής συμπεριφοράς και ευγένειας συνοδεύεται από ίση αδιαφορία. Τα ποσά παραμένουν "ευθέως ανάλογα" πάντα. Υπάρχουν εντούτοις στιγμές που το ποσόν της αγένειας και της αδιαφορίας ξεπερνάει την αναλογία του όγκου της ισοπέδωσης θεσμών και ιδεών.
Τότε η ανισότητα προσλαμβάνει άλλες διαστάσεις στην κοινωνική συνείδηση και μας συντρίβει ανεπανόρθωτα. Το μόνο αντίδοτο που κρατάμε και σ' αυτή τη συντριβή, είναι πάλι η ισόποση αδιαφορία μας για μας πια προσωπικά.
Από τον ανέλεο κόσμο, περνάμε στον ανέλεο εαυτό μας!..
Καθώς παρατηρώ τη φωτογραφία και το "θλιβερό" της περιεχόμενο, αισθητικά και πολιτικά, σκέφτομαι πόσοι ήχοι φαιδροί συνοδεύουν την πολιτική υποκρισία και παχυδερμία...
Γιατί δεν είναι μόνο η επίπλαστη ευδαιμονία με τα "καλημερούδια" και "καληνυχτούδια" των διαφόρων ορνιθόμυαλων του facebook, με τις φωτογραφίες από τις παραλίες και το "διαγκωνισμό" για την εξασφάλιση της ξαπλώστρας, ούτε η καταγεγραμμένη αδημονία τους για απόδραση σε νησιά και "ονειρικές" διακοπές.
Είναι και οι άλλοι Ρωμιοί, οι εκατοντάδες χιλιάδες Ρωμιοί, των οποίων η στέγη στάζει θλίψη και αιμορραγούν τα όνειρά τους. Οι "άλλοι" Ρωμιοί, που δεν διανοούνται τον ωχαδερφισμό του facebook και του Instagram, οι οποίοι χόρτασαν κοινωνικό θάνατο. Και αμήχανοι βλέπουν τους "φονιάδες" τους να βγαίνουν αμέριμνοι και "χορτασμένοι" για περίπατο μετά των συζύγων τους και την ανάλογη ενδυματολογική εμφάνιση, συνήθως με στοιχεία κιτς, επιδεικνύοντας την αγένεια τους σε επίσημες δεξιώσεις, ακριβοπληρωμένες ωστόσο από τους "ηττημένους" αυτής της κοινωνίας.