Πώς και γιατί έσκασε η «βόμβα» του Μαρινόπουλου

ΑΓΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΧΗ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΟΥ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Του Γιώργου Μανέττα
gmanettas@pegasus.gr

Εσκασε η βραδυφλεγής «βόμβα» που έκαιγε για πάνω από ένα χρόνο στα θεμέλια του λιανεμπορίου τροφίμων, προκαλώντας σοκ στην αγορά. Η Μαρινόπουλος, η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της χώρας κατέθεσε χθες στο Πρωτοδικείο Αθηνών αίτημα υπαγωγής στο άρθρο 99 και άρθρο 106 Β του πτωχευτικού κώδικα (νόμοι υπ’ αριθμόν 4072/2012 και 4013/2011), προκειμένου να αποφύγει το λουκέτο και να ξεκινήσει η διαδικασία εξυγίανσής της.

Όπως έγινε γνωστό, η εκδίκαση του αιτήματος θα πραγματοποιηθεί την 1η Ιουλίου, μετά την αναβολή που αποφασίστηκε. Η υπαγωγή της εταιρείας σε διαδικασία εξυγίανσης εκτιμάται ότι αποτελούσε τη μοναδική λύση για τη διατήρηση της λειτουργίας της, σε αυτή τη φάση, και τη σταδιακή μετάβαση στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που θα επιτρέψει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της.

«Στην παρούσα φάση η ένταξη της εταιρείας σε διαδικασία εξυγίανσης είναι μονόδρομος, καθώς αποτελεί τη μόνη επιλογή για τη διασφάλιση της λειτουργίας της ως μιας βιώσιμης οικονομικής μονάδας με βασικά οφέλη τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, και της διασφάλισης των οφειλών προς τους προμηθευτές που αποτελούν βασικές προτεραιότητες της διοίκηση», σημειώνεται χαρακτηριστικά σε σχετική ανακοίνωση.

Τα κύρια σημεία του σχεδίου που επεξεργάζεται η εταιρεία, αποτελούν η βελτίωση της απρόσκοπτης λειτουργίας, η αύξηση των πωλήσεων, η βέλτιστη αξιοποίηση των καναλιών διανομής και η πλήρης αναδιοργάνωση της χρηματοοικονομικής λειτουργίας και διαχείρισης.

«Ξαφνικός θάνατος» 

 
Πηγές που πρόσκεινται στη διοίκηση της «Μαρινόπουλος» αναφέρουν στην «Η» ότι με την προσφυγή στο άρθρο 99 γίνεται ένα σημαντικό βήμα για τη διάσωση της εταιρείας, καθώς εκτός του ότι αποτρέπεται ο «ξαφνικός θάνατος», εξασφαλίζεται πολύτιμος χρόνος για να επιτευχθεί συμφωνία με τους πιστωτές πάνω σε νέα βάση. Η αγωνία στην αγορά για την τύχη της «Μαρινόπουλος» είναι μεγάλη λόγω του μεγέθους αλλά και του αντίκτυπου που θα έχει ενδεχόμενη κατάρρευση στο σύνολο του λιανεμπορίου.

Παρότι η εξέλιξη αυτή δεν ήρθε ως «κεραυνός εν αιθρία», πολλοί περίμεναν μέχρι και την τελευταία στιγμή να υπάρξει λύση με τον «Σκλαβενίτη» που θα έπαιζε τον ρόλο του «λευκού ιππότη», όπως έγινε στην περίπτωση του «Βερόπουλου» με την METRO της οικογένειας Παντελιάδη. Υπενθυμίζεται πως η οικογένεια Σκλαβενίτη, ήταν μέχρι και πριν από λίγες ημέρες σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις με τις τράπεζες, προκειμένου να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο διάσωσης. Κάτι που δεν κατέστη δυνατό, καθώς οι όροι θεωρήθηκαν μη ικανοποιητικοί από την πλευρά Σκλαβενίτη, η οποία φαίνεται πως θέλει αυξημένες διασφαλίσεις για να αναλάβει ένα τέτοιο ρίσκο και μια τέτοια ευθύνη σε αυτή τη συγκυρία.

Μάλιστα, πηγές από τη διοίκηση της «Σκλαβενίτης» που μίλησαν στην «Η» ανέφεραν πως δύσκολα θα πάρει ένα τόσο μεγάλο ρίσκο τη δεδομένη στιγμή, και επανέλαβαν πως η οικογένεια Σκλαβενίτη εκτός του ότι αρέσκεται σε αργά και σταθερά βήματα ανάπτυξης, στην παρούσα φάση εστιάζει τις προσπάθειές της στην ενσωμάτωση των αλυσίδων που εξαγόρασε το τελευταίο διάστημα. Από την άλλη πλευρά, πηγές της «Μαρινόπουλος» πάντως δεν έχουν αποκλείσει εντελώς το ενδεχόμενο εισόδου στρατηγικού επενδυτή, σε επόμενη φάση και όταν αρχίσουν να συζητούνται πολύ πιο εντατικά οι λύσεις για τη διάσωση της εταιρείας.

Το εγχείρημα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι εύκολο, καθώς το ύψος των υποχρεώσεων που πρέπει να ρυθμιστούν ανέρχεται στο αστρονομικό ποσό του 1,3 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, τίποτα δεν θεωρείται τελειωμένο, ενώ βούληση να βρεθεί λύση πέραν των τραπεζών δείχνει και η κυβέρνηση, η οποία δεν θέλει να σκέφτεται πως μπορεί να σκάσει στα χέρια της ένα τέτοιου μεγέθους «λουκέτο», λίγες εβδομάδες μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης και τη στήριξη που προσφέρουν οι Ευρωπαίοι στην προσπάθεια που κάνει να επιστρέψει η χώρα στην ανάπτυξη και να καταπολεμήσει την ανεργία.

Χαριστική βολή 

 
Η βύθιση της ιστορικής αλυσίδας βέβαια ξεκίνησε πολύ νωρίτερα, με αποκορύφωμα την αποχώρηση των Γάλλων της Carrefour το 2013, οι οποίοι είχαν τον έλεγχο της εταιρείας με πλειοψηφικό ποσοστό.

Η χαριστική βολή δόθηκε το περασμένο καλοκαίρι με την επιβολή των capital controls και τη δραματική επιδείνωση της κατανάλωσης, παρά τις προσπάθειες που έγιναν για να αναστραφεί η αρνητική κατάσταση, με αποκορύφωμα το πολύκροτο deal με τον «Σκλαβενίτη» για τη σύσταση κοινής εταιρείας για τη λειτουργία υπερμάρκετ στις αρχές του 2016 και τη «συμφωνία κυρίων» που υπέγραψε με βασικούς προμηθευτές της πριν από περίπου δύο μήνες. Μάλιστα, μετά τη συμφωνία με τους προμηθευτές, κάποιοι στην αγορά πίστεψαν ότι η περιπέτεια της «Μαρινόπουλος» θα τελείωνε εκεί, και πως θα ξεκινούσε η επάνοδός της σε τροχιά ανάπτυξης. Τα ράφια άρχιζαν να γεμίζουν και πάλι με εμπορεύματα και κάποιοι καταναλωτές περνούσαν και πάλι το κατώφλι των καταστημάτων της.

Η πραγματικότητα ωστόσο τους διέψευσε με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο, με την κατάθεση χθες του αιτήματος υπαγωγής στο άρθρο 99. Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν φόβους πως η κατάρρευση της «Μαρινόπουλος» θα συμπαρασύρει με τη μορφή του ντόμινο, χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου στο κλείσιμο, ενώ παράλληλα θα αφήσει χιλιάδες εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων των 13.000 της εταιρείας στον δρόμο.

Οι εργαζόμενοι προγραμμίζουν συγκεντρώσεις την ίδια ώρα που τα ράφια των σούπερ μάρκετ έχουν αδειάσει ενώ υπήρξαν καταγγελίες για προμηθευτές που πήγαν να κατάσχουν προϊόντα για να «πληρωθούν» τα χρέη που έχει ο όμιλος. Πριν από λίγες ημέρες ο επικεφαλής της «Καραμολέγκος», Εμ. Καραμολέγκος είχε παρομοιάσει το ενδεχόμενο κατάρρευσης της «Μαρινόπουλος» με τη Lehman Brothers.

Ενας πολυσχιδής όμιλος με ιστορία… τριών αιώνων

 
Η «Μαρινόπουλος Α.Ε.» ιδρύθηκε το 1962 και αποτελεί τη μεγαλύτερη αλυσίδα λιανικού εμπορίου στην Ελλάδα. Από το 2012, κατέστη αποκλειστική δικαιοδόχος των σημάτων Carrefour στην Ελλάδα, την Κύπρο και τα Βαλκάνια. Πρόκειται για μια 100% ελληνική εταιρεία. Διατηρεί περισσότερα από 823 καταστήματα (31.3.2016) ενώ διατηρεί παρουσία στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στο δυναμικό της εντάσσονται πάνω από 12.500 εργαζόμενοι, ενώ διατηρεί και πολυετείς συνεργασίες με περισσότερους από 2.000 Έλληνες προμηθευτές και παραγωγούς, σε κάθε σημείο της Ελλάδας.

Η ιστορία της οικογένειας Μαρινόπουλου, μια από τις ιστορικότερες επιχειρηματικές οικογένειες της χώρας, ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα! Τότε, ήταν που ο Δημήτριος Μαρινόπουλος, από την Ελίκη Αιγιαλείας, ανοίγει το πρώτο φαρμακείο που έφερε το όνομά του στη Νεάπολη της Αθήνας. Μαζί με τον αδερφό του Πάνο θέτουν τα θεμέλια για τη δημιουργία του σημερινού ομίλου, ο οποίος κάτω από την ομπρέλα του έχει τη φαρμακοβιομηχανία ΦΑΜΑΡ που ιδρύθηκε το 1949, ενώ έχει συνάψει συμφωνίες αντιπροσώπευσης στην ελληνική αγορά με ορισμένες από τις μεγαλύτερες φίρμες του κόσμου, όπως της βρετανικής Marks & Spencer, και της αμερικανικής GA αλλά και την ευθύνη ανάπτυξης για τα φημισμένα Starbucks.

Χρονιές – σταθμοί του ομίλου

1962: Ιδρύεται η εταιρεία των πρώτων σούπερ μάρκετ με την επωνυμία Self Service Μαρινόπουλος.

1963: Ξεκινά συνεργασία με τον γαλλικό όμιλο Le Printems και τα καταστήματα μετονομάζονται σε Prisunic Μαρινόπουλος. Η συνεργασία διαρκεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘90.

1999: Ξεκινά η συνεργασία με τον όμιλο Carrefour. Ιδρύεται η Carrefour – Μαρινόπουλος.

2010: Η Dia Hellas περνά στα χέρια του κοινού ομίλου.

2012: Αποχωρεί από την ελληνική αγορά η γαλλική Carrefour και το μερίδιο αγοράζει η οικογένεια Μαρινόπουλου. Ομως ο μέτοχος παραμένει αποκλειστικός δικαιοδόχος του γαλλικού ομίλου στην ευρύτερη περιοχή.

2013: Ξεκινούν τα πρώτα προβλήματα με τις πληρωμές προμηθευτών και με τον εφοδιασμό των καταστημάτων

2014: Ο όμιλος προχωρεί στην εξαγορά τοπικών αλυσίδων και συνεργάζεται με εταιρείες όπως Αρβανιτίδης, Cretan Retail κ.λπ., ενώ ξεκινά δραστηριότητα στα cash and carry.

2015: Η αγορά βοά για μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές προμηθευτών, οι πελάτες δεν βρίσκουν τα προϊόντα που θέλουν.

2016: Η Μαρινόπουλος αποχωρεί από τα Σκόπια, ξεκινούν οι «σφραγίσεις» επιταγών. Στις αρχές του έτους ανακοινώνεται η συμφωνία για κοινή εταιρεία με τον Σκλαβενίτη. Ο όμιλος προχωρεί σε συμφωνία με τις τράπεζες για την αναδιάρθρωση δανείων.

Ιούνιος 2016: Παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες για deal με τον Σκλαβενίτη, ο όμιλος οδηγείται σε αίτηση προστασίας από τους πιστωτές. Τα χρέη ξεπερνούν το 1,5 δισ.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ