Έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις, σχετικά με τις αιτίες που οδήγησαν τους Βρετανούς να οδηγηθούν στην έξοδο από την ΕΕ – εάν φυσικά αυτό επιδιώκουν και όχι να αποκομίσουν διαπραγματευτικά οφέλη, όπως οι Ιρλανδοί στο παρελθόν (ανάλυση).
Οι αναφορές όμως στη γεωπολιτική πλευρά του θέματος δεν είναι αρκετές,
οπότε θεωρήσαμε εύλογη την παρουσία της παρακάτω (πηγή: T. Meyssan), η
οποία είναι από τις πλέον ενδιαφέρουσες:
.
(α) Ποια είναι τα συμφέροντα πίσω από το BREXIT;
Αντίθετα με τις συνθηματολογίες, δεν
είναι το UKIP αυτό που προκάλεσε το δημοψήφισμα που μόλις κέρδισε. Η
απόφαση αυτή επιβλήθηκε στον D. Cameron από μέλη του Συντηρητικού Κόμματος. Για τους τελευταίους, η πολιτική του Λονδίνου πρέπει να είναι μια ρεαλιστική προσαρμογή στο μεταβαλλόμενο κόσμο.
Αυτό το «έθνος παντοπωλών», όπως το χαρακτήριζε ο Ναπολέων παρατήρησε
ότι, οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον ούτε η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ούτε
η πρώτη στρατιωτική δύναμη. Δεν έχουν επομένως πια λόγο να είναι
προνομιακοί εταίροι τους.
Ως εκ τούτου, ακριβώς όπως η M. Thatcher
δεν δίστασε να καταστρέψει την βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου, για
να μετατρέψει τη χώρα της σε ένα παγκόσμιο οικονομικό κέντρο,
έτσι και οι σημερινοί συντηρητικοί δεν δίστασαν να ανοίξουν το δρόμο
για την ανεξαρτησία της Σκωτίας και της Βόρειας Ιρλανδίας – ρισκάροντας
την απώλεια του πετρελαίου της Βόρειας Θάλασσας, για να κάνουν το City το πρώτο χρηματοπιστωτικό offshore κέντρο του κινεζικού νομίσματος.
Η εκστρατεία για το BREXIT υποστηρίχτηκε
ευρέως από την αγγλική ελίτ και από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ – από τις
δύο αυτές «ομάδες» που κινητοποίησαν τον λαϊκό Τύπο, για να επιτευχθεί η
επιστροφή στην ανεξαρτησία. Αντίθετα δε με όσα εξηγεί ο ευρωπαϊκός Τύπος, η αποχώρηση των Βρετανών από την ΕΕ δεν θα γίνει με αργό ρυθμό – επειδή η ΕΕ θα καταρρεύσει γρηγορότερα από τον χρόνο που απαιτείται για τις γραφειοκρατικές διαπραγματεύσεις, όσον αφορά την έξοδο τους.
Για παράδειγμα, τα κράτη της σοβιετικής ΚΟΜΕΚΟΝ δεν είχαν χρόνο για να διαπραγματευτούν την έξοδο τους – επειδή η ΚΟΜΕΚΟΝ σταμάτησε να λειτουργεί μόλις αναπτύχθηκαν οι φυγόκεντρες δυνάμεις.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ που παραμένουν προσκολλημένα στην ένωση,
επιμένοντας να διασώσουν ότι έχει απομείνει, θα αποτύχουν να
προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση – κινδυνεύοντας να αντιμετωπίσουν τις
ίδιες επώδυνες «συσπάσεις» που γνώρισε τα πρώτα χρόνια η νέα Ρωσία: την
ιλιγγιώδη πτώση του επίπεδου ζωής και του προσδόκιμου ζωής.
Το BREXIT δεν
είναι παρά μια απάντηση, στην καθοδική πορεία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Δυστυχώς ούτε το Πεντάγωνο, το οποίο προετοιμάζει τη σύνοδο κορυφής του
ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία, δεν κατάλαβε ότι, δεν είναι πλέον σε θέση να επιβάλει στους συμμάχους του την αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών τους
(με εξαίρεση την υποτελή Γερμανία), για να υποστηρίξουν τις
στρατιωτικές περιπέτειες του. Η κυριαρχία της Ουάσιγκτον στον πλανήτη
τελείωσε. Αλλάζουμε εποχή.
(β) Τι πρόκειται να αλλάξει;
Η πτώση του σοβιετικού μπλοκ ήταν καταρχήν ο θάνατος μιας κοσμοθεωρίας. Οι Σοβιετικοί και οι σύμμαχοί τους ήθελαν να χτίσουν μια συνεκτική κοινωνία, όπου όλοι θα συμμετείχαν όσο το δυνατόν περισσότερο, από κοινού. Κατέληξαν σε μια γιγαντιαία γραφειοκρατία, με «νεκρωτικούς ηγέτες».
Το BREXIT
τώρα σηματοδοτεί το τέλος της ιδεολογικής κυριαρχίας των Ηνωμένων
Πολιτειών – της δήθεν δημοκρατίας των «τεσσάρων ελευθεριών». Εάν η
Άγγλοι πρόκειται να γυρίσουν πίσω στις παραδόσεις τους, οι
ηπειρωτικοί Ευρωπαίοι θα βρεθούν ξανά αντιμέτωποι με τα ερωτήματα των
γαλλικών και των ρωσικών επαναστάσεων, σχετικά με τη νομιμότητα της
εξουσίας – οπότε θα ανατρέψουν τους Θεσμούς τους, με κίνδυνο αναβίωσης της γαλλογερμανικής σύγκρουσης.
Το BREXIT
σηματοδοτεί επίσης το τέλος της αμερικανικής στρατιωτικής και
οικονομικής κυριαρχίας – επειδή το ΝΑΤΟ και η ΕΕ είναι οι δύο όψεις του
ίδιου νομίσματος.
(γ) Πρώτες συνέπειες εντός της ΕΕ
Είναι πιθανό το ότι οι Γάλλοι, οι Ολλανδοί, οι Δανοί και άλλοι λαοί θα προσπαθήσουν να «αποκολληθούν» από την ΕΕ. Για να τα καταφέρουν, θα πρέπει να συγκρουστούν με την άρχουσα τάξη τους.
Αν και η διάρκεια αυτής της μάχης δεν μπορεί να υπολογισθεί, η κατάληξη
της είναι αναμφίβολη: η διάλυση της ΕΕ και τις Ευρωζώνης.
(δ) Πρώτες συνέπειες για το Ηνωμένο Βασίλειο
Ο πρωθυπουργός D. Cameron επικαλέστηκε τις καλοκαιρινές διακοπές, για να παραιτηθεί έως τον Οκτώβριο. Ο καταρχήν διάδοχός του, ο B. Johnson, μπορεί να προετοιμάσει την αλλαγή για να την εφαρμόσει αμέσως μετά την εγκατάσταση του στη Downing Street. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα περιμένει την οριστική έξοδο του από την ΕΕ για να εφαρμόσει τη δική του πολιτική – ξεκινώντας με το διαχωρισμό του από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και της Συρίας.
Σε αντίθεση τώρα με ότι γράφει ο ευρωπαϊκός Τύπος, το City του Λονδίνου δεν επηρεάζεται άμεσα από το BREXIT.
Λαμβάνοντας υπόψη το ειδικό καθεστώς του, ως ανεξάρτητο κράτος υπό την
εξουσία του Στέμματος, δεν ήταν ποτέ μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βέβαια, δεν θα μπορεί πλέον να
στεγάσει τις έδρες ορισμένων εταιρειών που θα μεταναστεύσουν στο
εσωτερικό της ΕΕ αλλά, αντίθετα, θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει την κυριαρχία του Λονδίνου για την ανάπτυξη της αγοράς του κινεζικού νομίσματος.
Ήδη από τον Απρίλιο απέκτησε τα απαραίτητα προνομιακά δικαιώματα – με
την υπογραφή συμφωνίας με την Κεντρική Τράπεζα της Κίνας. Περεταίρω,
αναμένεται ότι θα αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό τις δραστηριότητές του, ως
φορολογικός παράδεισος για τους Ευρωπαίους.
Αν και το BREXIT
θα αποδιοργανώσει προσωρινά τη βρετανική οικονομία εν αναμονή των νέων
κανόνων, είναι πιθανό ότι το Ηνωμένο Βασίλειο (ή τουλάχιστον η Αγγλία)
θα αναδιοργανωθεί γρήγορα, προς όφελος του. Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν οι σχεδιαστές αυτού του σεισμού θα έχουν τη σοφία να μοιράσουν τα οφέλη με τον λαό τους. Το BREXIT θα είναι μεν η επιστροφή στην εθνική κυριαρχία, αλλά δεν εγγυάται τη λαϊκή κυριαρχία.
Ολοκληρώνοντας, το διεθνές τοπίο
μπορεί να εξελιχθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τις
αντιδράσεις που θα ακολουθήσουν. Ακόμη και αν αυτό αποδειχθεί οδυνηρό
για ορισμένους λαούς, είναι πάντοτε καλύτερο να αντιμετωπίζει
κανείς την πραγματικότητα, όπως οι Βρετανοί, παρά να επιμένει σε ένα
ουτοπικό όνειρο, έως ότου καταστραφεί εντελώς.
.
Αυτή είναι η γεωπολιτική πλευρά του θέματος σύμφωνα με την οποία, καλύτερα να προσέχουμε την ισοτιμία του ευρώ παρά αυτήν της στερλίνας – ενώ οι αγορές μάλλον βιάζονται να πανηγυρίσουν.