Aν παρ’ ελπίδα οι Βρετανοί επιλέξουν να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα καταρρεύσει ένας παλιός μύθος: Ότι οι Άγγλοι είναι εκείνοι που εμπόδιζαν ανέκαθεν την Γαλλία και την Γερμανία να εμβαθύνουν την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την ευρωζώνη. Την επομένη ενός ενδεχόμενου Brexit, το Παρίσι και το Βερολίνο θα προτείνουν μία ευρωπαϊκή επίθεση σε όλα τα μέτωπα εκτός από το ευρώ. Οι δύο πρωτεύουσες είναι ανίκανες να συνεννοηθούν σε αυτό το μέτωπο ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων του 2017.
Από την πλευρά της Γαλλίας, θα επισημανθεί απλώς ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη δημοσιονομική λιτότητα και περισσότερες μεταρρυθμίσεις: Η ομάδα Βαλς- Ολάντ είναι αδύνατον να κάνει ένα βήμα παραπάνω. Από την πλευρά της Γερμανίας πάλι, θα αναφερθεί ότι πρέπει να επανεφευρεθεί η λέξη αλληλεγγύη: Όχι απέναντι στους Έλληνες, αλλά σε σχέση με τα εμπορικά πλεονάσματα της τάξης του 9% του ΑΕΠ που έχουν δημιουργηθεί. Το γαλλογερμανικό οικονομικό «new deal» θα περιμένει.
Οι δύο πρωτεύουσες δεν θα μιλήσουν βέβαια καθόλου γι΄ αυτές τις διαφωνίες. Σε μία καλοδουλεμένη γλώσσα, θα εξηγήσουν ότι για να αποφευχθεί το «ξήλωμα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει πρώτα απ? όλα να σταθεροποιηθεί η Ευρώπη των 27.
Ένα ενδεχόμενο Brexit θα είχε πράγματι μεγαλύτερες συνέπειες σε μη οικονομικό επίπεδο. «Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα έπληττε το 15% του ΑΕΠ της Ευρώπης, το 30% της διπλωματίας της, το 40% της στρατιωτικής της ικανότητας και το 50% της ιστορίας της» επισημαίνει ο Πασκάλ Λαμί, πρώην γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Με την προσφυγική κρίση και τις τρομοκρατικές επιθέσεις, η ΕΕ κρίνεται αυτές τις ημέρες και σε επίπεδο ασφαλείας. «Η Ευρώπη δεν οικοδομήθηκε γι΄ αυτό, αλλά εκεί κρίνεται» σημειώνει ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Αρλέμ Ντεζίρ.
Εβδομήντα χρόνια μετά την ομιλία του Τσόρτσιλ στη Ζυρίχη με θέμα την οικοδόμηση των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης», ο Φρανσουά Ολάντ ψάχνει τις σωστές λέξεις για να υπερασπιστεί την ευρωπαϊκή οικογένεια. Θα χρειαστεί να μιλήσει στους Γάλλους την Παρασκευή 24 Ιουνίου, στους σοσιαλδημοκράτες φίλους του και στον Αλέξη Τσίπρα το πρωί της 26ης Ιουνίου, στην καγκελάριο Μέρκελ το απόγευμα της ίδιας ημέρας, στο Βερολίνο. Οι δύο ηγέτες θα σχεδιάσουν εκεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της επομένης του δημοψηφίσματος.
Το πρώτο στάδιο της ευρωπαϊκής «επίθεσης» μετά το δημοψήφισμα θα είναι η επανίδρυση της Σένγκεν. Η Frontex θα πρέπει να μετατραπεί σε μία αστυνομία των ευρωπαϊκών συνόρων. Οι Αφρικανοί και Άραβες μετανάστες θα πρέπει να εφοδιαστούν με βιομετρικά διαβατήρια. Όποιος θέλει να ταξιδέψει στην Ευρώπη θα πρέπει προηγουμένως να εγγραφεί στο Διαδίκτυο, όπως απαιτούν οι Αμερικανοί με το σύστημα ESTA. Αντίθετα, οι Γάλλοι δεν θέλουν ούτε την αναθεώρηση του «Δουβλίνου» ούτε την εισαγωγή ποσοστώσεων: Κάθε χώρα δέχεται τους πρόσφυγές της. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να ζήσει σε καθεστώς διεθνούς αφέλειας» λέει ο Ντεζίρ.
Το δεύτερο στάδιο θα είναι η άμυνα. Ο γερμανικός προϋπολογισμός στο πεδίο αυτό είναι πλέον μεγαλύτερος από τον γαλλικό. Το πιο εύκολο θα ήταν η βιομηχανική συνεργασία των δύο χωρών στα άρματα μάχης και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Οι δύο χώρες δεν είναι βέβαια αναγκασμένες να ξαναπαίξουν τον αγώνα Rafale- Eurofighter, τον οποίο η Γαλλία θα κέρδιζε αν η Γερμανία δεχόταν να μην είναι πάντα η καλύτερη.
Το τρίτο στάδιο θα είναι η προώθηση μιας πολιτικής συνεργασίας με την Αφρική στους τομείς της ανάπτυξης και της μετανάστευσης. Σχετικές αποφάσεις έλαβε η σύνοδος της Μάλτας του περασμένου φθινοπώρου.
Αυτές οι μετριοπαθείς προτάσεις θα γίνονταν δεκτές στην Γαλλία και την Γερμανία; Σύμφωνα με μια έρευνα του Ερευνητικού Κέντρου Pew, που δημοσιεύτηκε στις 13 Ιουνίου, τα τρία τέταρτα των Γάλλων και των Γερμανών θα ήθελαν η ΕΕ να παίξει μεγαλύτερο ρόλο στα παγκόσμια πράγματα. Και μάλιστα για τους αντίθετους λόγους! Οι Γάλλοι, επειδή θεωρούν, σε ποσοστό 46%, ότι η χώρα τους έχει χάσει την τελευταία δεκαετία την επιρροή της. Οι Γερμανοί, επειδή πιστεύουν, σε ποσοστό 62%, ότι η χώρα τους παίζει τα τελευταία χρόνια μεγαλύτερο ρόλο στα παγκόσμια πράγματα.
Το ένα τρίτο των πληθυσμών των δύο χωρών θέλει την αύξηση των αμυντικών δαπανών. Οι Γάλλοι τείνουν βέβαια περισσότερο προς τη χρήση της στρατιωτικής ισχύος, ενώ οι Γερμανοί επιμένουν στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρόλα αυτά, όμως, η στρατιωτική τους συνεργασία φαίνεται πιο εύκολη από τον συντονισμό των οικονομιών τους.
Η απόσταση εδώ είναι πράγματι μεγάλη. Οι Γάλλοι αντιτίθενται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τους Γερμανούς στην αύξηση των εισαγωγών από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Φοβούνται επίσης πολύ περισσότερο τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στους μισθούς και την απασχόληση. Και επικρίνουν περισσότερο την οικονομική πολιτική της ΕΕ. Είναι λογικό λοιπόν οι Γάλλοι να είναι πιο εχθρικοί απέναντι στην ΕΕ (61%) από τους Γερμανούς, αλλά και τους Βρετανούς (48%).
Η αποχώρηση των Βρετανών θα διευκόλυνε έτσι, παραδόξως, την ενοποίηση της Ευρώπης σε δύο τομείς όπου η Βρετανία θεωρείται απαραίτητη – την άμυνα και την ασφάλεια – ενώ θα προκαλούσε μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου μία αντιπαράθεση στην οποία οι Αγγλοσάξονες είχαν βγει νικητές το 1980: Τη μάχη για μία Ευρώπη- φρούριο.
(Πηγή: Le Monde)
* Ο Αρνό Λεπαρμαντιέ είναι αρθρογράφος της Le Monde
militaire.gr