Σε λίγες μέρες, στις 29 του μήνα, θα συμπληρωθεί ένας χρόνος από τότε που μπήκαν στη ζωή μας τα capital controls. Και από τότε δεν λένε να φύγουν... Με τεράστιες συνέπειες για την οικονομία, τις εισαγωγές, την κατανάλωση. Πότε θα αρθούν; Τελείως, ίσως και ποτέ... Η πορεία των καταθέσεων είναι ενδεικτική...
Βεβαίως, τόσο ο κ. Σταθάκης, όσο και ο κ. Τσακαλώτος, ως αρμόδιοι υπουργοί εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι η κατάσταση σύντομα -το αργότερο έως το φθινόπωρο- θα αρχίσει να ομαλοποιείται. Και ο διοικητής της ΤτΕ, ο κ. Στουρνάρας από την πλευρά του έχει συνδέσει την συμφωνία για τη δόση στο Eurogroup και την επαναφορά του waiver με την χαλάρωση των περιορισμών. Οπότε μπορεί πράγματι να έχουμε εξελίξεις συντομότερα. Σε ποιο βαθμό όμως;
Το πιθανότερο σενάριο είναι να γίνει επιτέλους ο διαχωρισμός "παλιού" και "νέου" χρήματος. Ο οποίος εντελώς απαράδεκτα και αρκετά περίεργα είχε παραμείνει στο συρτάρι, τη στιγμή μάλιστα που υπήρχε και προηγούμενο επιτυχούς λειτουργίας του split αυτού, στην Κύπρο. Όμως στην Ελλάδα παρέμεινε "ταμπού". Ίσως λοιπόν μετά από ένα χρόνο να φτάνει η ώρα για κάτι το εντελώς αυτονόητο που η καθυστέρησή του δεν μπορεί να εξηγηθεί. Δόλος; Ιδεοληψία; Ανικανότητα; Ίσως λίγο από όλα...
Το εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι τα capital controls δεν κατάφεραν να ανατρέψουν την κατάσταση στον τραπεζικό τομέα. Δεν έφεραν αύξηση των καταθέσεων. Περιόρισαν βέβαια τις εκροές αλλά δεν τις σταμάτησαν. Πώς να το κάνουμε, για να μην φύγουν, ή για να επιστρέψουν οι καταθέσεις, χρειάζεται πάνω από όλα εμπιστοσύνη. Γι αυτό και δεν πρόκειται στο άμεσο μέλλον να αυξηθούν. Γιατί δεν μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη με φορομπηχτική πολιτική, με διωγμό της αστικής τάξης, με δαιμονοποίηση της παραγωγής πλούτου, με αιφνιδιασμό μέσω αναδρομικών χαρατσιών, με αντιεπενδυτική στρατηγική, με πολιτική εθνικού διχασμού. Η Ελλάδα δυστυχώς δεν θα καταφέρει επί ΣΥΡΙΖΑ να γίνει Κύπρος...
Άλλωστε, τα capital controls έστω και πιο χαλαρά αποτέλεσαν και αποτελούν ένα σημαντικό "όπλο" για αυτή την κυβέρνηση. Αφενός ελέγχουν πλήρως τη ροή κεφαλαίων επιβάλλοντας περιβάλλον αυστηρής επιτήρησης στην οικονομία -μέσω και των ηλεκτρονικών συναλλαγών που λειτουργούν και ως "κερκόπορτα" για υπερφορολόγηση- και αφετέρου απέτρεψαν την πτώση της κυβέρνησης από ένα τραπεζικό κραχ το οποίο δεν θα απέφευγαν αν ζητούσε ο κόσμος να σηκώσει τα λεφτά του. Δεν θα επιβίωναν πολιτικά από τα κύματα οργής στα τραπεζικά γκισέ... Γι αυτό και υιοθέτησαν τους περιορισμούς τόσο εύκολα μετακυλύοντας δήθεν την ευθύνη στους δανειστές. Τρίχες... Αν ήταν απόλυτα στο χέρι τους θα επέβαλλαν ακόμα πιο σκληρούς περιορισμούς. Δεν θέλουν να άρουν, τουλάχιστον εντελώς, τα capital controls. Δεν τους βολεύει.
Με δεδομένες όμως τις πιέσεις από τους εταίρους, είναι υποχρεωμένοι να κάνουν κάποια βήματα. Όσο όμως και να χαλαρώσουν τώρα τα capital controls, η παραμονή τους, έστω -επαναλαμβάνουμε- και πιο χαλαρά, δεν θα παύει να συνιστά μία μεγάλη ντροπή για τη χώρα, ένας κόλαφος για την "αριστερή" κυβέρνηση που έφτασε στο σημείο να κλείσει τις τράπεζες. Και μία ανοιχτή πληγή για την ελληνική οικονομία. Ποιος αλήθεια θα αναλάβει την ευθύνη γα τα λουκέτα που έφερε στην αγορά ο περιορισμός στην κίνηση των κεφαλαίων;