Αποκαρδιωτική η εικόνα σε μια από τις παραλίες που μέχρι μερικά χρόνια πριν φιλοξενούσε χιλιάδες λουόμενους
Από τον
Στάθη Βασιλόπουλο
Φωτό: Χρήστος Ζήνας
Μια παραλία-φάντασμα, έρμαιο της εγκληματικής αδιαφορίας του κράτους, που ρημάζει αναξιοποίητη, στοιχειώνει εδώ και πολλά χρόνια το ωραιότερο κομμάτι της «αθηναϊκής Ριβιέρας». Η Β΄ Πλαζ Βούλας, που γνώρισε μεγάλες δόξες τις δεκαετίες του '70, του '80 και του '90, φιλοξενώντας στον ήρεμο κόλπο της και τα γαλανά νερά της χιλιάδες λουομένους, διεκδικεί σήμερα τον τίτλο της πιο βρόμικης ακτής της Αττικής.
Σκουριασμένα σίδερα κρέμονται από τα ταβάνια των ετοιμόρροπων κτιριακών εγκαταστάσεων, κλαδιά δέντρων έχουν καλύψει τους πλακόστρωτους διαδρόμους, τα μονοπάτια που οδηγούν στη θάλασσα είναι χορταριασμένα και το γρασίδι, που στόλιζε την πάλαι ποτέ κοσμική πλαζ, έχει γίνει κατακίτρινο και τσιμπά σαν βελόνα. Σε κάθε βήμα ξεπροβάλλουν άδεια πλαστικά και γυάλινα μπουκάλια, χαρτιά, σακούλες, σαγιονάρες, μαγιό, πεταμένα φαγητά και σάπια φρούτα. Η δυσοσμία από τις ακαθαρσίες είναι ανυπόφορη. Δίπλα από την παραλιακή λεωφόρο ξεδιπλώνεται ένας απέραντος σκουπιδότοπος που καταλήγει σε μια θλιβερή αμμουδιά, γεμάτη απορρίμματα. Κάτω από τα γερασμένα πεύκα και τα αρμυρίκια, που προσφέρουν ακόμα απλόχερα τη σκιά τους στους ελάχιστους πια επισκέπτες, κουλουριάζονται πλέον άστεγοι.
[Οι ετοιμόρροπες εγκαταστάσεις της πλαζ. 2. Η δυσοσμία από τις ακαθαρσίες είναι ανυπόφορη. 3. Σε κάθε γωνιά σχηματίζονται βουνά από σκουπίδια. 4. Στα κουφάρια των κτιρίων βρίσκουν καταφύγιο άστεγοι.]
«Η εικόνα που παρουσιάζει η συγκεκριμένη παραλία είναι αποκαρδιωτική. Οι υπεύθυνοι την έχουν παρατήσει στο έλεος του Θεού. Πέρασα από εδώ περισσότερο για να δω τι γίνεται και δεν πρόκειται να έρθω ξανά να κάνω μπάνιο. Είχα ακούσει ότι είναι παρατημένη, αλλά δεν περίμενα να αντικρίσω τέτοιο χάλι. Τα πάντα εδώ έχουν σαπίσει. Αν είχε αξιοποιηθεί η πλαζ, θα ήταν τώρα ένα διαμάντι. Αδιαφορία, εγκατάλειψη, αδράνεια» δηλώνει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο 33χρονος Θωμάς, ένας από τους ελάχιστους λουομένους που βρέθηκαν το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης στη Β΄ Πλαζ Βούλας. Ο ήλιος καίει και την ώρα που η διπλανή παραλία στο Καβούρι βομβαρδίζεται από ανθρώπους κάθε ηλικίας, οι οποίοι αναζητούν μια ανάσα δροσιάς στο καμίνι της πρωτεύουσας, στη Β΄ Πλαζ Βούλας ακούγονται μόνο τα τζιτζίκια και ο παφλασμός των κυμάτων. Μια εξαθλιωμένη παραλία στην πανέμορφη και γεμάτη δυνατότητες ακτογραμμή των νοτίων προαστίων.
Οι ιδιώτες που θεώρησαν ασύμφορη την επένδυση και η εγκατάλειψη από τον κρατικό μηχανισμό!
[Σε πολλά σημεία η παραλία κρύβει παγίδες. 6. Η κλειστή είσοδος της Β’ Πλαζ Βούλας. Η περίφραξη της παραλίας είναι γεμάτη τρύπες. 9. Ενας απέραντος σκουπιδότοπος δίπλα από την παραλιακή λεωφόρο. 10. Οι ελάχιστοι επισκέπτες αντικρίζουν κάθε λογής άχρηστα αντικείμενα]
Η Β' Πλαζ Βούλας άρχισε να διαμορφώνεται τη δεκαετία του '60, οπότε και πέρασαν στα χέρια του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού τα τρία «φιλέτα» της περιοχής (Α΄ και Β΄ Πλαζ, κάμπινγκ), που τα μετέτρεψε σε ολοκληρωμένες τουριστικές εγκαταστάσεις με αναψυκτήρια, αποδυτήρια, ντουσιέρες και ξαπλώστρες. Το 1971 η πλαζ επεκτάθηκε σε μια έκταση 74 στρμ., που καταλαμβάνει ως σήμερα. Στο πέρασμα των χρόνων η παραλία απέκτησε αίγλη και έγινε πόλος έλξης χιλιάδων κατοίκων της Αττικής και τουριστών. Με μεγάλο ατού την κοντινή απόστασή της από το κέντρο της Αθήνας (απέχει μόλις 18 χλμ.), η παραλία γέμιζε τα καλοκαίρια με λουομένους και υποδεχόταν την αφρόκρεμα της αθηναϊκής κοινωνίας, τραγουδιστές και κινηματογραφικούς αστέρες της εποχής.
Τα πράγματα άρχιζαν να αλλάζουν απότομα το 2001, όταν οι οργανωμένες ακτές της Αττικής (Πλαζ Αλίμου, Βουλιαγμένης, Α΄ και Β΄ Βούλας και Βάρκιζας) πέρασαν σε ιδιώτες μετά την υπογραφή των σχετικών σχεδίων συμβάσεων μίσθωσης χώρων και παραχώρησης δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Οι παραλίες αυτές είχαν εκχωρηθεί στην ανώνυμη εταιρία Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα (ΕΤΑ Α.Ε.), που ανέλαβε την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας του ΕΟΤ. Ωστόσο, οι μισθωτές υποστήριξαν ότι το επενδυτικό πρόγραμμα δεν έβγαινε και προχώρησαν στη δημιουργία εγκαταστάσεων, πυροδοτώντας την αντίδραση των κατοίκων και του Δήμου Βούλας, που επέβαλε πρόστιμα για πολεοδομικές παραβάσεις. «Η πλαζ λειτούργησε για δυόμισι σεζόν και το 2007 οι μισθωτές έκριναν ασύμφορη την επένδυση και εγκατέλειψαν την παραλία, με αποτέλεσμα να μετατραπεί σε άντρο εγκληματικότητας και παρανομίας» αναφέρει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο δήμαρχος Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος. Υστερα από πολλές περιπέτειες η Β΄ Πλαζ Βούλας επέστρεψε το 2013 στο Δημόσιο και συγκεκριμένα στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ).
Η αδυναμία διαχείρισης και η κρατική αδιαφορία καταδίκασαν την πλαζ, που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να γίνει ένας δεύτερος Αστέρας Βουλιαγμένης, σε βασανιστικό θάνατο. «Εκεί μέσα έχουν γίνει βιασμοί, έχουν στηθεί καταυλισμοί Ρομά, υπάρχει βρομιά και περιφέρονται άστεγοι και ναρκομανείς. Είναι ένα ξέφραγο αμπέλι» προσθέτει ο κ. Κωνσταντέλος. Ο δήμος, όπως εξηγεί, δεν έχει καμία αρμοδιότητα στην παραλία, καθώς ανήκει στην ΕΤΑΔ. «Παρ' όλ' αυτά προσπαθούμε να την καθαρίζουμε. Οταν ανέλαβα τη δημαρχία, τον Σεπτέμβριο του 2014, τα μπάζα, οι βρομιές και τα σκουπίδια γέμισαν 13 τριαξονικά φορτηγά» σημειώνει.
Οι σιδερένιες πόρτες στην είσοδο της Β΄ Πλαζ Βούλας είναι κλειστές, αλλά ακριβώς δίπλα υπάρχει ένα μεγάλο άνοιγμα στο συρματόπλεγμα από όπου μπορεί κανείς να μπει άνετα στην παραλία. Αλλωστε η περίφραξη έχει γίνει «σουρωτήρι». Εως πρόπερσι οι λουόμενοι μπορούσαν να βάλουν μέσα στην πλαζ ακόμα και το αυτοκίνητό τους.
Στα κουφάρια των κτιρίων, όπου παλιά υπήρχαν αποδυτήρια, τουαλέτες, μπαρ, χώροι εστίασης και δωμάτια, κάνουν πάρτι τα ποντίκια και οι κατσαρίδες. Ελάχιστα είναι αυτά που έχουν απομείνει μετά τις απανωτές επιδρομές των πλιατσικολόγων, οι οποίοι έχουν ξηλώσει οροφές, πόρτες, υδραυλικά και σωλήνες. Σε πολλά σημεία της η παραλία κρύβει παγίδες, καθώς υπάρχουν ανοιχτά φρεάτια, που έχουν καλυφθεί μερικώς από σάπια ξύλα, ενώ πάνω από τους τοίχους των εγκαταστάσεων προεξέχουν σκουριασμένα σίδερα. Δραματική είναι και η εικόνα που παρουσιάζει η θάλασσα, καθώς πνίγεται στα φύκια και ο βυθός της δεν έχει ανανεωθεί ποτέ. Σύμφωνα με τη μέτρηση που πραγματοποίησε φέτος το Πανελλήνιο Κέντρο Οικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ), στη θαλάσσια περιοχή βρέθηκε υψηλός αριθμός από κολοβακτηρίδια (258 ανά 100 ml νερού, με όριο τα 250) και εντερόκοκκους (136 ανά 100 ml νερού, με όριο τους 100).
«Πρέπει να απομακρυνθούν επειγόντως τα τσιμεντένια βάθρα που βρίσκονται μέσα στη θάλασσα σε απόσταση 50-60 μέτρα από την ακτή και να μπουν ειδικά μηχανήματα για να αφαιρέσουν τα σάπια φύκια που έχουν συσσωρευτεί στον πυθμένα με το πέρασμα των χρόνων» τονίζει ο κ. Κωνσταντέλλος. Τελευταία φορά που μπήκαν συνεργεία του δήμου για τον καθαρισμό της πλαζ και το κλάδεμα των δέντρων ήταν πριν από περίπου δύο μήνες. Τον Μάρτιο του 2014 με πρωτοβουλία εξωραϊστικών συλλόγων της περιοχής και τη στήριξη της τότε δημοτικής Αρχής έγινε δεντροφύτευση.
Συμφωνία με ΕΤΑΔ να δοθεί η διαχείριση 25 χρόνια στον δήμο!
Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντέλλο, ο Δήμος Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με την ΕΤΑΔ προκειμένου να επικυρωθεί η καταρχήν συμφωνία των δύο πλευρών για την παραχώρηση πέντε εγκαταλελειμμένων λουτρικών εγκαταστάσεων, κλειστών και ανοιχτών, που βρίσκονται στα όρια του δήμου. Το προσεχές διάστημα -ίσως και τις επόμενες ημέρες- το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΑΔ αναμένεται να συνεδριάσει για να δώσει τη διαχείριση στον δήμο. «Πρόκειται για ένα πιλοτικό πρόγραμμα στο οποίο αναμένεται να συμμετάσχει πρώτος ο δήμος μας. Οι παραχωρήσεις θα έχουν διάρκεια 25 ετών και αφορούν μια έκταση περίπου 580 στρεμμάτων» υπογραμμίζει ο κ. Κωνσταντέλλος. Στην έκταση αυτή περιλαμβάνονται το πρώην κάμπινγκ της Βούλας, η (πολύπαθη) Β΄ Πλαζ Βούλας, η ανατολική και η δυτική παραλία της Βάρκιζας, καθώς και μεμονωμένα κομμάτια της ακτογραμμής στον όρμο της Βουλιαγμένης.
Το μοντέλο συνεργασίας στηρίζεται στην από κοινού διαχείριση των εκτάσεων από τον δήμο (θα αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της αξιοποίησης σε ποσοστό 80%) και το κράτος. Ο δήμαρχος Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης υποστηρίζει ότι οι δήμοι θα πρέπει να έχουν τον πρώτο και κυρίαρχο λόγο στον σχεδιασμό του παραλιακού μετώπου, αφού οι τοπικοί άρχοντες είναι οι μόνοι που γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής και τις πραγματικές ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
«Οι όποιες παρεμβάσεις, αξιοποιήσεις γίνουν θα είναι ήπιας μορφής και θα έχουν ένα κοινωνικό πρόσημο για τους δημότες. Δεν θα φτιάξουμε ντισκοτέκ, μπαρ ή ξενοδοχεία. Θα παράσχουμε κάποιες υπηρεσίες με μικρό αντίτιμο, ώστε να μπορέσει αυτό το σύστημα να είναι οικονομικά βιώσιμο και αυτάρκες» ξεκαθαρίζει ο δήμαρχος, συμπληρώνοντας πως ο δήμος έχει αναπτύξει ένα πλήρες masterplan για τη διαχείριση του παραλιακού μετώπου, που βασίζεται στο Προεδρικό Διάταγμα του 2004, σύμφωνα με το οποίο επιτρέπεται η ήπια πολεοδόμηση στην ακτογραμμή του Σαρωνικού. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το Δημόσιο θα εισπράττει μέρος των χρημάτων από την εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων που θα δημιουργηθούν στις παραχωρούμενες εκτάσεις.