Του Χρήστου Κολώνα
Τη δεινή θέση των χιλιάδων μικρομεσαίων μέσα από την αποκρυπτογράφηση των 7 δισ. ευρώ που τους οφείλει το Δημόσιο περιγράφει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο του Πειραιά, ενώ το τραγικό αδιέξοδο των επιχειρήσεων έρχεται να αποτυπώσει το ΓΕΜΗ με τα διαχρονικά στοιχεία για τις διαγραφές και τις νέες εταιρείες, από το 2012 έως και σήμερα.
Ειδικότερα, το Επιμελητήριο προχώρησε σε μία αναλυτικά καταγραφή των ληξιπρόθεσμων οφειλών με τα στοιχεία του Απριλίου, τα οποία ήταν στα 6,69 δισ. ευρώ, με τον πρόεδρο του Βασίλη Κορκίδη να κάνει λόγο για «ασφυκτική θηλιά στις επιχειρήσεις με ορατά τα χιλιάδες λουκέτα».
Οι απλήρωτοι λογαριασμοί του Δημοσίου σε ιδιώτες και προμηθευτές στα τέλη Απριλίου του τρέχοντος έτους, όπως προαναφέρθηκε ανήλθαν στα 6,69 δισ. ευρώ, εκ των οποίων:
• Τα 2,8 δισ. ευρώ αποτελούν χρέη των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, εκ των οποίων το 1,6 δισ. ευρώ ανήκει στον ΕΟΠΥΥ.
• Το 1,18 δισ. ευρώ αποτελεί μη καταβληθείσες επιστροφές φόρων σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα.
• Το 1,1 δισ. ευρώ είναι οφειλές των νοσοκομείων.
• Τα 665 εκατ. ευρώ είναι χρέη υπουργείων και των εποπτευόμενων φορέων τους.
• Τα 519 εκατ. ευρώ προέρχονται από οφειλές των νομικών προσώπων.
• Τα 326 εκατ. ευρώ είναι χρέη των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.
Από τα 6,69 δισ. ευρώ τα 5,51 δισ. ευρώ είναι οφειλές του κράτους σε προμηθευτές, ενώ τα υπόλοιπα 1,18 δισ. ευρώ είναι μη καταβληθείσες επιστροφές ΦΠΑ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι εκτιμήσεις είναι πιο δυσοίωνες, καθώς υπολογίζεται ότι τον Ιούνιο οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς προμηθευτές/ιδιώτες ανέρχονται σε περίπου 9,2 δισ. ευρώ
Οι επιχειρήσεις που συνδιαλέγονται με το Δημόσιο βρίσκονται σε δεινή θέση. Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με το ΕΒΕΠ, ο μέσος χρόνος αναμονής για την επιστροφή ΦΠΑ στις 28 από τις 113 εφορίες της χώρας κυμαίνεται από ένα έως και πάνω από τέσσερα χρόνια. Αν και ο χρόνος επιστροφής του ΦΠΑ έχει βελτιωθεί αισθητά σε σχέση με το παρελθόν, το πρόβλημα συνεχίζει να υφίσταται, με τον μέσο χρόνο αναμονής, συνολικά, να εκτιμάται στις 239 ημέρες.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων στις αρχές Ιουνίου, οι συνολικές αιτήσεις προς πληρωμή ανέρχονται σε 9.985, συνολικού ύψους 986,7 εκατ. ευρώ. Από το σύνολο όμως των παραπάνω αιτήσεων επιστροφής ΦΠΑ, οι 5.271 παραμένουν σε αναμονή, άνω των 90 ημερών, με το αιτούμενο προς επιστροφή ποσό να ξεπερνά τα 792 εκατ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά επίσης το σύνολο των υποχρεώσεων του Δημοσίου προς ιδιώτες, όπως προκύπτει από την έκθεση «European Payment Report 2016» της Intrum Justitia μιας από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες στην είσπραξη οφειλών και στη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο χρόνος αποπληρωμής είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με πέρυσι. Για την ακρίβεια το διάστημα Φεβρουαρίου • Απριλίου 2016 ανήλθε στις 115 μέρες από τις 49 πέρυσι, το αντίστοιχο διάστημα.
Έτσι, αυτές οι καθυστερήσεις έχουν ως αποτέλεσμα την πρόκληση ενός ντόμινου αρνητικών επιπτώσεων στις επιχειρήσεις αυτές, οι οποίες με τη σειρά τους καθυστερούν κι άλλες υποχρεώσεις τους. Όπως μισθούς εργαζομένων, εφορία και σε εταιρείες προμηθευτών τους.
Επιπλέον μεγάλος είναι ο αριθμός των επιχειρήσεων που δεν αντέχει αυτήν την κατάσταση και κλείνει. Μάλιστα ο κ. Κορκίδης σημειώνει ότι μία στις τέσσερις πτωχεύσεις οφείλεται σε καθυστερήσεις πληρωμών και οφειλές.
Ως απόρροια κι αυτής της κατάστασης έρχεται και η επανεμφάνιση του αυξητικού ρυθμού των «λουκέτων» στις επιχειρήσεις με την ταυτόχρονη μείωση του όγκου των νέων συστάσεων εταιρειών.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΓΕΜΗ, το διάστημα 1η Ιανουαρίου του 2016 με 11 Ιουλίου ο αριθμός των διαγραφών από το Μητρώο των επιχειρήσεων ήταν 18.608 εταιρείες και των συστάσεων νέων εταιρειών 16.073. Δηλαδή τα κλεισίματα των επιχειρήσεων ήταν περισσότερα από τα ανοίγματα.
Λιγότερες εταιρείες
Επιπλέον από το 2012 μέχρι και το 2015, χρόνο με το χρόνο, λιγοστεύει ο αριθμός των νέων εταιρειών. Από 44.410 που ήταν πριν από το 2012, πέρυσι έπεσαν στις 30.975.
Και αν και για την ίδια περίοδο μειωνόταν ο αριθμός των «λουκέτων» - από 38.127 το 2012 σε 26.820 το 2015, εντούτοις όπως προαναφέρθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2016 αυτή η τάση αντιστρέφεται.
Με δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ Βασίλης Κορκίδης τονίζει: «Η παράθεση των παραπάνω στοιχείων καταδεικνύει την ετήσια ανοδική πορεία των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και προμηθευτές του, παράμετρος η οποία δυσχεραίνει περαιτέρω την ελλειμματική ρευστότητα της αγοράς.
Δυστυχώς, οι επιπτώσεις με «λουκέτα» και «κανόνια» είναι άμεσα ορατές στην πραγματική οικονομία, καθώς σφίγγει ασφυκτικά πλέον η θηλιά στο λαιμό χιλιάδων επιχειρήσεων, οι οποίες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις διαρκώς αυξανόμενες υποχρεώσεις τους», σημειώνει και συνεχίζει: «Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συχνά βρίσκονται σε αδύναμη θέση, γιατί στην πραγματικότητα υποχρεώνονται να περιμένουν πάνω από 100 ημέρες, κατά μέσο όρο, για να εισπράξουν τα τιμολόγιά τους, με αποτέλεσμα μία στις τέσσερις πτωχεύσεις να οφείλεται σε καθυστερήσεις πληρωμών και επισφάλειες.
Αυτό, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οδηγεί σε αλλοίωση του επιχειρηματικού χάρτη, σε απώλεια 450.000 θέσεων εργασίας και τζίρου 25 δισ. ευρώ, κάθε χρόνο. Αντί, να ψάχνουμε, επομένως, για εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, σωστότερο θα ήταν ιδιαίτερα στη χώρα μας, να τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα για την έγκαιρη αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου στον εγχώριο ιδιωτικό τομέα, αντίστοιχα με αυτά του εξωτερικού χρέους», καταλήγει ο κ. Κορκίδης.
Αναμονή έως και 4 έτη
Ο μέσος χρόνος αναμονής για την επιστροφή ΦΠΑ στις 28 από τις 113 εφορίες της χώρας κυμαίνεται από ένα έως και πάνω από τέσσερα χρόνια.
Αν και ο χρόνος επιστροφής του ΦΠΑ έχει βελτιωθεί αισθητά σε σχέση με το παρελθόν, το πρόβλημα συνεχίζει να υφίσταται, με τον μέσο χρόνο αναμονής, συνολικά, να εκτιμάται στις 239 ημέρες.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων στις αρχές Ιουνίου, οι συνολικές αιτήσεις προς πληρωμή ανέρχονται σε 9.985, συνολικού ύψους 986,7 εκατ. ευρώ.
Από το σύνολο όμως των παραπάνω αιτήσεων επιστροφής ΦΠΑ, οι 5.271 παραμένουν σε αναμονή, άνω των 90 ημερών, με το αιτούμενο προς επιστροφή ποσό να ξεπερνά τα 792 εκατ. ευρώ.