Του Άγη Βερούτη
Στην παρούσα χρονική στιγμή η αγορά και η οικονομία γενικότερα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, όπου α) τα λουκέτα των μικρών επιχειρήσεων αυξάνουν την ανεργία και β) μετατρέπει την πλήρη απασχόληση σε μερική, η οποία (αύξηση της ανεργίας) γ) με την σειρά της τροφοδοτεί την μείωση της κατανάλωσης και του ΑΕΠ, που δ) οδηγεί σε λουκέτα τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες με την σειρά τους ε) τροφοδοτούν την αύξηση των λουκέτων των μικρών επιχειρήσεων που είναι προμηθευτές των μεγάλων επιχειρήσεων.
Ο παραπάνω περιγραφόμενος κύκλος κατάρρευσης των οικονομικών οντοτήτων της πραγματικής οικονομίας είναι ένας αυτοτροφοδοτούμενος φαύλος κύκλος.
Είναι ο ορισμός του φαύλου κύκλου σε μια χώρα όπου η κυβέρνησή της συνεχίζει να μην μπορεί να πείσει κανέναν επενδυτή να παγιδευτεί εθελούσια στην περιδίνηση που οδηγεί στην απώλεια των κεφαλαίων του, και στην μέγγενη της υπερφορολόγησης, της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς, των κρατικών λύτρων, των τεκμαρτών εισοδημάτων, των capital controls, της λαφυραγώγησης των κόκκινων δανείων, της απιθανότητας να συμμορφωθεί η χώρα μας στην νομοθεσία της δεύτερης ευκαιρίας που επιβάλλει η ευρωπαϊκή ένωση αλλά η χώρα αδιαφορεί να νομοθετήσει, λες και μπορεί να συντηρηθεί από τους φόρους των δημοσίων υπαλλήλων.
Σαν να πιστεύει κάποιος πως μπορεί να σηκώσει τον εαυτό του στον αέρα, σηκώνοντας από το χερούλι τον κουβά μέσα στον οποίο πατάνε και τα δύο πόδια του.
Η τέλεια καταιγίδα που σχηματίζεται πάνω από την ελληνική οικονομία πρόκειται να χτυπήσει από όλα τα σημεία του ορίζοντα ταυτόχρονα.
Μια κατάρρευση της πραγματική οικονομίας θα μεταφραστεί σε μείωση του ΑΕΠ, αύξηση των μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων, κατάρρευση των φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων του κράτους πολλαπλάσια από την μείωση του ΑΕΠ.
Κανένας δεν θα ρισκάρει να πληρώσει φόρους σε μια καταρρέουσα οικονομία η οποία αν συνεχίσει ως δείχνει θα επιταχύνει την ραγδαία πτώση της μετά το Φθινόπωρο, όταν ξεκινάει και η πληρωμή των 4 δόσεων του ΕΝΦΙΑ, σε μια χώρα με αποπληθωρισμό, αποεπένδυση, πιστωτική συρρίκνωση, και τράπεζες που θα χρειαστούν ξανά ανακεφαλαιοποίηση λόγω των κόκκινων δανείων να αθροίζουν πολύ παραπάνω (άνω των 100 δισ. ευρώ) από το άθροισμα των προβλέψεων των τραπεζών (58 δισ. ευρώ) σύν τα χρήματα που θα πληρώσουν τα funds για να αγοράσουν τα χαρτοφυλάκια των κόκκινων δανείων (20-30 δισ. ευρώ), αφήνοντας μια τρύπα των 20-30 δισ. ευρώ, μείον τα ίδια κεφάλαια (9-10 δισ. ευρώ) που θα απελευθερωθούν από τα reserves λόγω της πώλησης των 100 δισ. κόκκινων.
Αυτή η τρύπα είναι σχεδόν βέβαιο πως η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να την καλύψει με κούρεμα καταθέσεων, δηλαδή bail-in όπως δείχνει να υποχρεούται να κάνει και το Ιταλικό τραπεζικό σύστημα.
Υπάρχει περίπτωση να αποφευχθεί το παραπάνω σενάριο;
Με την παρούσα κυβέρνηση, και χωρίς δραματικές ενέργειες αλλαγής της νομοθεσίας της δεύτερης ευκαιρίας, γενναίες διαγραφές μη εξυπηρετούμενων οφειλών προς το κράτος, σημαντική μείωση των αδειοδοτήσεων και της γραφειοκρατίας, σκληρή πάταξη της διαφθοράς και της λευκής απεργίας που έχει κηρύξει σχεδόν στο σύνολό του ο δημόσιος τομέας, και κυρίως πλήρη αλλαγή της αντι-επιχειρηματικής δομής του νομικού, φορολογικού και πολιτικού μας συστήματος, η πτώση της χώρας στον καιάδα είναι βέβαιη.
Με δεδομένη μάλιστα την επικείμενη μείωση της παγκόσμιας ανάπτυξης λόγω της αβεβαιότητας που θα προκαλέσει πιθανόν το Brexit, οι προοπτικές χειροτερεύουν.
Ή μάλλον ασφαλέστερο θα ήταν να πει κανείς ότι η πτώση θα είναι "σχεδόν” βέβαιη, γιατί κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ένα θαύμα εκτός του ελέγχου της χώρας.