Της Μελίνας Κονταξή
Ιστορικός - Δρ. Βαλκανικού Πολιτισμού
Ιστορικός - Δρ. Βαλκανικού Πολιτισμού
Ο Φαλμεράυερ, Αυστριακός περιηγητής τον 19ο αιώνα, στο έργο του "Ιστορία της Χερσονήσου της Πελοποννήσου κατά τους Μεσαιωνικούς χρόνους" γράφει πως οι σύγχρονοι Έλληνες δεν κατάγονται από τους αρχαίους Έλληνες αλλά από σλάβους που εισέβαλαν στην Ελλάδα κατά το Μεσαίωνα.
Η έρευνα του Φαλμεράυερ χρησιμοποιήθηκε για την δυσφήμιση της χώρας προκειμένου να υπονομευτεί το φιλελληνικό πνεύμα που υπήρχε στην Ευρώπη, με στόχο την διατήρηση της ακεραιότητας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας την οποία θεωρούσε ανάχωμα στη Ρωσία.
Οι ρατσιστικές παρατηρήσεις του Φαλμεράυερ δεν ήταν ιστορία ήταν πολιτική, και δεν ήταν σλαβόφιλος ήταν σλαβόφοβος. Η έρευνα του Φαλμεράυερ αμφισβητήθηκε αλλά επανέρχεται κατά καιρούς στο προσκήνιο εξαιτίας ευαίσθητων μονομερώς ανθρωπιστών, που ο ανθρωπισμός τους περιορίζεται στην αποδόμηση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας.
Πρώτα από όλα φαίνεται σε διάφορα σημεία στο "ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΤΗΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ" κύρια μαρτυρία για την κάθοδο των σλάβων, ότι πολλοί Έλληνες έφυγαν για την Αίγινα ή την Ιταλία αλλά δεν έμειναν όλοι μακριά από τον τόπο τους…
…. Οι Κορίνθιοι μετοίκησαν στην νήσο Αίγινα ….
…. Ο Αυτοκράτορας Νικηφόρος ζήτησε να μάθει που είχαν καταφύγει οι Πατρινοί που είχαν διώξει οι βάρβαροι και τους έφερε πίσω μαζί με τον επίσκοπο τους….
Γίνεται επίσης ξεκάθαρο ότι δεν αλώθηκε όλη η Πελοπόννησος…
….. Τα ανατολικά της Πελοποννήσου από Κόρινθο μέχρι το ακρωτήριο Μαλέας δεν είχαν πατηθεί από το σλαβικό έθνος ….
…. Οι βοσκοί και οι αγρότες κατοίκησαν στα κοντινά άγονα εδάφη που ονομάστηκαν Τζακωνίες ….
Πατέρας της θεωρίας του Φαλμεράυερ υπήρξε ο Σλοβένος ιστορικός, φιλόλογος και γλωσσολόγος Kopitar που πρώτος διατύπωσε θεωρία για την εγκατάσταση σλάβων στον Ελλαδικό χώρο εν τούτοις διαφώνησε ανοιχτά με τις απόψεις του Φαλμεράυερ και παραδέχτηκε την συνέχεια του αρχαίου ελληνικού στοιχείου, όλα είχαν ένα όριο. Η "εξαφάνιση" των Ελλήνων ήταν εντελώς παράλογη, κανένας σοβαρός επιστήμονας δεν θα την στήριζε, ανεξαρτήτως οπτικών και συμφερόντων, και ο Κοπιτάρ ήταν από τους πρώτους που διαφώνησαν μαζί με τον Βαυαρό ιστορικό Φρειδερίκο Τιρς.
Μεγάλη συμβολή στην απόκρουση των επιχειρημάτων του Φαλμεράυερ είχε και ο Γερμανός ιστορικός Καρλ Χοπφ. Στο βιβλίο του ‘‘Οι Σλάβοι εν Ελλάδι’’ αποδεικνύει ότι αν και υπήρξαν εποικισμοί, το μέγεθος τους δεν ήταν τέτοιο ώστε να αλλοιωθεί το Ελληνικό έθνος πόσο μάλλον να εξαφανιστεί….
…. Αλλά ουν δια τούτων των σλαβικών εποικήσεων σταγόνες τίνες σκυθικού αίματος ενδέχεται να ρέωσι εις τις φλέβες εκείνων οίτινες θεωρούσι εαυτούς ως ιθαγενείς απογόνους των Αρχαίων Ελλήνων, αυτό το μείγμα είναι βεβαίως μικρόν ….
Φυσικά αυτός που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην κατάδειξη των ιδεοληψιών του Φαλμεράυερ, που βασίστηκαν στην ερμηνεία συγκεκριμένων πηγών κατά τους ευσεβείς του πόθους, ήταν ο Κωνσταντίνος Παπαρηγόπουλος ο οποίος σε λόγο του που εκφωνήθηκε το 1857 και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ‘‘Πανδώρα’’ έδειξε πως οι παλιοί κάτοικοι δεν εξαφανίστηκαν. Αναφέρονται η βοήθεια που ζήτησαν από την Κωνσταντινούπολη, η συμμετοχή τους σε εκστρατείες διεκδίκησης του θρόνου της Κωνσταντινούπολης, καταγράφονται επίσης τα ονόματα των αρχιερέων των Αθηνών που δεν μπορεί να υπήρχαν μόνοι τους χωρίς το ποίμνιο… κτλ.
Φυσικά και υπήρξαν επιμειξίες, όμως το πιο δυνατό στοιχείο απορρόφησε τα πιο αδύνατα.
Η θεωρία του Φαλμεράυερ λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τους Ναζί για να αποσυνδεθούν οι νέο Έλληνες από τους αρχαίους Έλληνες.