Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Δυστυχώς η εύλογη προσπάθεια των τραπεζών να προσελκύσουν καταθέσεις δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, τουλάχιστον μέχρι στιγμής. Ούτε ο "φόβος" της εφορίας για συνέπειες επί της κεφαλής όσων έχουν "κρυφά" κεφάλαια στο... στρώμα θα αποδώσει. Και ξέρετε γιατί; Γιατί δεν υπάρχει εμπιστοσύνη. Και το πρόβλημα είναι βαθύτατα πολιτικό.
Η κυβέρνηση με την πολιτική που ακολουθεί λειτουργεί εντελώς αποτρεπτικά ως προς την εμπέδωση ενός κλίματος αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης. Η φορολαίλαπα με συνεχείς νέες επιβαρύνσεις, τα χαράτσια του ασφαλιστικού, η επιδρομή διαρκείας στα εισοδήματα, η περαιτέρω εξαθλίωση της καθημερινότητας, η επίθεση στην επιχειρηματικότητα, ο "ταξικός πόλεμος" που επικαλούνται στελέχη και υπουργοί της κυβέρνησης, αλλά και η πρόθεση να οδηγήσει τη χώρα σε ακυβερνησία και πολιτική αστάθεια μέσω της απλής αναλογικής προκειμένου να κλείσει τον δρόμο των "αντιπάλων" προς την εξουσία, κάθε άλλο παρά συμβάλλουν στην εμπιστοσύνη.
Και χωρίς εμπιστοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει ομαλότητα ούτε στην κοινωνία, ούτε στην οικονομία, ούτε βέβαια και στο τραπεζικό σύστημα. Και αυτό οφείλουν να το λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη οι κυβερνώντες. Στη χώρα σήμερα ουδείς νιώθει ασφαλής για το τι θα συμβεί την επόμενη ημέρα. Είτε είναι μισθωτός, είτε ελεύθερος επαγγελματίας, είτε επιχειρηματίας.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, ο κ. Στουρνάρας, πολύ σωστά ζητά ελάφρυνση των capital controls, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το νέο χρήμα. Βέβαια, όσον αφορά την ανάληψη 840 ευρώ ανά δυο εβδομάδες, 420 ευρώ επί 2, δεν διαφοροποιεί επί της ουσίας τα πράγματα. Ωστόσο ακόμη και αυτή η πολύ σωστή έκκληση γίνεται μετά από έναν χρόνο ασφυκτικού πλαισίου.
Και τίθεται το ερώτημα γιατί αυτό δεν ίσχυσε από την πρώτη στιγμή. Όπως έγινε και στην Κύπρο. Γιατί διαφοροποιήθηκαν προς το χειρότερο οι συνθήκες στην Ελλάδα; Ας ελπίσουμε ότι έστω και τώρα αυτή η ρύθμιση θα μπορέσει να δώσει κάποια ελάχιστη ανάσα ρευστότητας στην αγορά. Γιατί ως κίνητρο για επιστροφή καταθέσεων, δύσκολα θα λειτουργήσει.
Το θέμα λοιπόν είναι "πώς θα επιστρέψει" η εμπιστοσύνη. Απάντηση όμως από αυτή την κυβέρνηση δεν μπορεί να υπάρξει. Το διακύβευμα περνά στον επόμενο κυβερνήτη. Από εκείνον θα πρέπει να υπάρξουν προσδοκίες να επανεγκαθιδρύσει κλίμα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης. Τότε μπορεί να ανοίξει επί της ουσίας η συζήτηση για επιστροφή καταθέσεων. Τότε μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη ασφάλεια και για τις υφιστάμενες καταθέσεις. Γιατί προφανώς και είναι "κοινό μυστικό" ότι στον κόσμο υπάρχει προβληματισμός για το θέμα αυτό. Η οποία θα πρέπει να αμβλυνθεί. Μέχρι όμως να γίνει αυτό...