Του Στέλιου Συρμόγλου
Η παρουσία των δυσαρμονιών δημιουργούν τις απαισιόδοξες κρίσεις των αποτυχημένων εποχών μπροστά σ' ένα μέτρο, έμφυτο και απόλυτο της ανθρώπινης υπόστασης, σαν μέτρο σύγκρισης των δράσεων και των επιτευγμάτων του ανθρώπου.
Είχαν τεθεί σκοποί που δεν πραγματοποιήθηκαν;
Θα απαντήσει ο άνθρωπος βέβαια, για τον οποίον πιστεύεται γενικά ότι είναι το ίδιο πράγμα με τον άλλο κόσμο, τον θεώμενο και γενικά αισθανόμενο, γιατί αλλιώς πρέπει να δείξουμε ότι διαφέρει, σε τι διαφέρει και προπαντός ποιοι είναι οι νόμοι που διέπουν την υπόστασή του.
Πρώτα απ' όλα έχει μια αντικειμενική υπόσταση, αυτή που ισχύει για κάθε ον, που προηγήθηκε του υποκειμενικού βιώματος, το υπόστρωμα που πηγάζει από την αρχική του καταγωγή, πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε ο ψυχικός και πνευματικός κόσμος.
Το ξεχωριστό και προνομιακό στην ανθρώπινη φύση, που σχηματίζουν τον τρίποδα της υπόστασης του, που μπορεί να λεχθεί ότι τον απαρτίζουν, πρώτα οι σκέψεις που δημιουργούνται όταν θεάται και ενεργεί στον εξωτερικό κόσμο και δεύτερον όταν διαλογίζεται τον ίδιο τον εαυτό του. Και το τρίτο πεδίο που είναι οι αλληλοεπήρειες των δύο κόσμων.
Η τομή αυτή είναι που δημιουργεί τις μεγαλύτερες δυσχέρειες. Αυτή η διάκριση εσωτερικού και εξωτερικού κόσμου είναι παλιά και έχει γεννηθεί από μια προκατάληψη, που δεν είναι εύκολο να κατανικηθεί, γιατί θεμελιώθηκε σ' άλλες βάσεις που υποχρεώθηκαν να υποβαστούν και αυτή την προκατάληψη, ενώ μπορούσε να λείψει χωρίς να κλονιστούν τα θεμέλια της.
Το εξωτερικό πεδίο έχει εισχωρήσει στο άτομο, όπως εξωτερικεύεται και χει διεισδύσει και το ανθρώπινο πεδίο στον έξω από τον άνθρωπο κόσμο. Το εξωτερικό πεδίο είναι η γνώση του κόσμου, η βιολογική θέση του ανθρώπου που σχηματίζεται με την επήρεια αυτού του παράγοντα, που είναι ανεξάρτητη μεταβλητή προς την οποία βρίσκεται σε διαρκή πόλεμο να την μεταβάλει, να την κατανικήσει.
Αυτή έχει δημιουργήσει το υπόστρωμα του ανθρώπινου βίου και πάνω σ' αυτή έχει κτιστεί ο ψυχικός και ο πνευματικός βίος, που είναι μια άλλη βιολογική κατάσταση. Η τελική υπόσταση είναι η δημιουργία της κοινωνίας. Η μεγαλύτερη πρόοδος στην οποία βασίζεται ο πολιτισμός.
Η ισχυρή προκατάληψη που βγαίνει από τη θέση του μη αισθητού κόσμου έχει οδηγήσει τον άνθρωπο να πιστέψει ότιόλοςκόσμος είναι της ίδιας προέλευσης, γέννημα της ψυχής του όπως οι ιδέες του δικαίου,της ηθικής, της λοιπής ατομικής και κοινωνικής συμπεριφοράς, που δεν έχουν υλική υπόσταση, αγνοώντας με τη γενίκευση αυτή τον εξωτερικό κόσμο και το μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης.
Και περιορίζοντας έτσι το ενδιαφέρον σ' ένα τομέα - σπουδαίο βέβαια και θεμελιώδη - της ανθρώπινης υπόστασης, θυσιάζοντας και αποκλείοντας από τη συνείδησή του το μέρος εκείνο που φανερώνει την ύπαρξη του ίδιου και του λοιπού κόσμου.
Υποστηρίχθηκε η άποψη αυτή για να προφυλαχθεί σε τελευταία ανάλυση και να μη απορριφθεί η ιδέα του Θεού, που θεωρήθηκε πάντα από την πλειονότητα των σκεπτόμενων σαν προυπόθεση που δεν δέχεται συζήτηση για κάθε ύπαρξη και κάθε δράση.
Οι σκέψεις τελικά στράφηκαν προς ένα πεδίο συμβιβασμού χάριν του οποίου θυσιάστηκε η αλήθεια,η πραγματικότητα και ο εξωτερικός κόσμος...