Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Έχει αρχίσει πλέον να ξεκαθαρίζει το μέλλον που επιφυλάσσουν οι εταίροι για την Ελλάδα. Αν μέχρι και το 2018 η Ελλάδα καταφέρει να προσαρμοστεί στα σκληρά δημοσιονομικά και μεταρρυθμιστικά μέτρα και σταθμά που έχουν ορίσει, τότε έχει πιθανότητες να συνεχίσει να αποτελεί μέλος της Ευρωζώνης. Διαφορετικά θα τεθεί εκτός. Τόσο απλά. Φινίτο.
Τέταρτο μνημόνιο δεν πρόκειται να υπάρξει. Είτε θα λειτουργήσει το υπάρχον πρόγραμμα, είτε τέλος. Άδικο; Σκληρό; Χαρακτηρίστε το όπως θέλετε. Μάλλον αυτό τους είναι αδιάφορο αφού εκτιμούν ότι έχουν πλέον κάνει ό,τι περνά από το χέρι τους χρηματοδοτικά για να σώσουν τη χώρα. Νιώθουν ότι έχουν πλέον ηθικά πράξει το καθήκον της εταιρικής αλληλεγγύης. Και δεν υπάρχει καμία διάθεση να το πάνε παραπέρα.
Ίσως και να μην μπορούν άλλωστε, καθώς αυξάνονται συνεχώς οι χώρες που διαφωνούν πλέον κάθετα ακόμα και με την υφιστάμενη χρηματοδότηση. Και πιθανώς αυτές οι φωνές θα ενισχυθούν στον κεντρικό ευρωπαϊκό πυρήνα, με τις επερχόμενες εκλογές το 2017 σε Γαλλία και Γερμανία. Γι' αυτό και δεν μπορούμε να υπολογίζουμε πλέον σε καμία διευκόλυνση ή ελάφρυνση του προγράμματος. Βγαίνει δεν βγαίνει δεν πρόκειται να υπαναχωρήσουν.
Λέμε ότι η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να πιει μέχρι τέλους το πικρό ποτήρι με τεράστιο πολιτικό κόστος. Οκ, θα το πιει και κάποια στιγμή θα περάσει στο περιθώριο. Μέχρι τότε όμως; Τι είναι διατεθειμένοι να κάνουν; Έχουν κατανοήσει το τελεσίγραφο της Ευρώπης; Ή βρίσκονται στη φάση που τους φτύνουν αλλά νομίζουν ότι βρέχει; Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι το πικρό ποτήρι καλείται να το πιει η ελληνική κοινωνία με τεράστιο κοινωνικό κόστος. Θα πρέπει όμως να υπάρξει και ένα αποτέλεσμα. Γιατί στο τέλος αυτού του σχετικά σύντομου μονοπατιού θα υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι. Ή θα βρεθεί η χώρα σε ένα εξαιρετικά επίπονο μεν σημείο από το οποίο όμως θα προσδοκά έχοντας ολοκληρώσει σκληρές, σχεδόν... "απάνθρωπες" έστω αλλαγές να μπει μετά από ένα χρονικό διάστημα σε τροχιά ανάκαμψης -αν βέβαια το επιτρέπουν και οι διεθνείς συνθήκες- ή αν θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες εξόδου απο το ευρώ.
Άλλος δρόμος, ευκολότερος δυστυχώς δεν θα υπάρχει. Μακάρι να είναι αλλιώς τα πράγματα, αλλά δεν είναι. Μπροστά υπάρχουν δάκρυα και αίμα. Και δεν υπάρχει φυσικά εγγύηση και ότι το σκληρό πρόγραμμα θα αποδώσει μέχρι το 2018. Απλά αυτό διατίθεται... Εκεί έχουν οδηγηθεί τα πράγματα. Αναρωτιούνται πολλοί πώς είναι δυνατό να εμπιστεύονται οι εταίροι την κυβέρνηση Τσίπρα. Μα, δεν την εμπιστεύονται. Γι' αυτό και έχουν θεσμοθετηθεί "κόφτες" κλπ. Απλά μπορεί και περνά μέτρα που κανείς άλλος δεν θα ήταν τόσο απλό να περάσει, χωρίς να... καεί η Ελλάδα. Γιατί δεν γίνεται επί Αλέξη αυτό; Ο νοών νοείτο...
Όμως αν δεν κάνει η κυβέρνηση... delivery, αν δεν υπάρξει το implementation (που έλεγε και ο Σόιμπλε...) έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, εκεί που οδηγήθηκαν και χρονικά αλλά και διαπραγματευτικά, το παιχνίδι τελειώνει και μαζί του και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Τώρα έχει σημασία να υπάρχει σοβαρή διακυβέρνηση. Δεν θα έχει καμία σημασία ποιος θα κυβερνήσει μετά το 2018...
Έχει λοιπόν καθοριστική σημασία για την επιβίωση της χώρας πώς θα φτάσουμε μέχρι το 2018. Μπορεί η σημερινή κυβέρνηση να το φτάσει μέχρι εκεί το καράβι; Και σε ποια κατάσταση; Με τις χρονοκαθυστερήσεις και το διπλό παιχνίδι και τη διγλωσσία που ήδη έχουν κοστίσει την είσοδο της χώρας σε ένα σπιράλ οικονομικού -και ας ελπίσουμε όχι και εθνικού- θανάτου; Με τις ακροβασίες μεταξύ της ανάγκης να εφαρμόσουν μία φιλελεύθερη φιλοσοφία που δεν ξέρουν ή δεν μπορούν και την "μπασταρδεύουν" διαστρεβλώνοντας και καταστρέφοντας κάθε προοπτική ή πιθανότητα συνεννόησης στη βάση μίας δημιουργικής και αναπτυξιακής μεταρρυθμιστικής αντίδρασης και ενός αριστερίστικου παροξυσμού που αναζητά ταξική εκδίκηση;
Τα έχουν κάνει μπάχαλο και συνεχίζουν να πράττουν ακόμα χειρότερα. Είναι να αναρωτιέται κανείς αν πραγματικά βαδίζουν στα τυφλά διχασμένοι ανάμεσα στην ανάγκη να διατηρηθούν στην εξουσία και στην εσωτερική σύγκρουση με τις κομματικές εμμονές και ιδεοληψίες. Αν έχουν ως στόχο να μετεξελιχθούν για παράδειγμα σε σοσιαλδημοκρατικό υβρίδιο. Ή αν έχουν πράγματι στόχο να οδηγήσουν στο τέλος τη χώρα εκτός ευρώ. Και όλα όσα κάνουν είναι απλά προφάσεις για να αγοράζουν κυβερνητικό χρόνο. Τώρα λοιπόν, μπροστά μας είναι ο κρίσιμος πολιτικός χρόνος. Γιατί όλα κρίνονται τα επόμενα δύο χρόνια. Μετά δεν θα υπάρχει ώριμο φρούτο, θα έχει σαπίσει...
capital.gr
Τέταρτο μνημόνιο δεν πρόκειται να υπάρξει. Είτε θα λειτουργήσει το υπάρχον πρόγραμμα, είτε τέλος. Άδικο; Σκληρό; Χαρακτηρίστε το όπως θέλετε. Μάλλον αυτό τους είναι αδιάφορο αφού εκτιμούν ότι έχουν πλέον κάνει ό,τι περνά από το χέρι τους χρηματοδοτικά για να σώσουν τη χώρα. Νιώθουν ότι έχουν πλέον ηθικά πράξει το καθήκον της εταιρικής αλληλεγγύης. Και δεν υπάρχει καμία διάθεση να το πάνε παραπέρα.
Ίσως και να μην μπορούν άλλωστε, καθώς αυξάνονται συνεχώς οι χώρες που διαφωνούν πλέον κάθετα ακόμα και με την υφιστάμενη χρηματοδότηση. Και πιθανώς αυτές οι φωνές θα ενισχυθούν στον κεντρικό ευρωπαϊκό πυρήνα, με τις επερχόμενες εκλογές το 2017 σε Γαλλία και Γερμανία. Γι' αυτό και δεν μπορούμε να υπολογίζουμε πλέον σε καμία διευκόλυνση ή ελάφρυνση του προγράμματος. Βγαίνει δεν βγαίνει δεν πρόκειται να υπαναχωρήσουν.
Λέμε ότι η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να πιει μέχρι τέλους το πικρό ποτήρι με τεράστιο πολιτικό κόστος. Οκ, θα το πιει και κάποια στιγμή θα περάσει στο περιθώριο. Μέχρι τότε όμως; Τι είναι διατεθειμένοι να κάνουν; Έχουν κατανοήσει το τελεσίγραφο της Ευρώπης; Ή βρίσκονται στη φάση που τους φτύνουν αλλά νομίζουν ότι βρέχει; Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι το πικρό ποτήρι καλείται να το πιει η ελληνική κοινωνία με τεράστιο κοινωνικό κόστος. Θα πρέπει όμως να υπάρξει και ένα αποτέλεσμα. Γιατί στο τέλος αυτού του σχετικά σύντομου μονοπατιού θα υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι. Ή θα βρεθεί η χώρα σε ένα εξαιρετικά επίπονο μεν σημείο από το οποίο όμως θα προσδοκά έχοντας ολοκληρώσει σκληρές, σχεδόν... "απάνθρωπες" έστω αλλαγές να μπει μετά από ένα χρονικό διάστημα σε τροχιά ανάκαμψης -αν βέβαια το επιτρέπουν και οι διεθνείς συνθήκες- ή αν θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες εξόδου απο το ευρώ.
Άλλος δρόμος, ευκολότερος δυστυχώς δεν θα υπάρχει. Μακάρι να είναι αλλιώς τα πράγματα, αλλά δεν είναι. Μπροστά υπάρχουν δάκρυα και αίμα. Και δεν υπάρχει φυσικά εγγύηση και ότι το σκληρό πρόγραμμα θα αποδώσει μέχρι το 2018. Απλά αυτό διατίθεται... Εκεί έχουν οδηγηθεί τα πράγματα. Αναρωτιούνται πολλοί πώς είναι δυνατό να εμπιστεύονται οι εταίροι την κυβέρνηση Τσίπρα. Μα, δεν την εμπιστεύονται. Γι' αυτό και έχουν θεσμοθετηθεί "κόφτες" κλπ. Απλά μπορεί και περνά μέτρα που κανείς άλλος δεν θα ήταν τόσο απλό να περάσει, χωρίς να... καεί η Ελλάδα. Γιατί δεν γίνεται επί Αλέξη αυτό; Ο νοών νοείτο...
Όμως αν δεν κάνει η κυβέρνηση... delivery, αν δεν υπάρξει το implementation (που έλεγε και ο Σόιμπλε...) έτσι όπως έχουν έρθει τα πράγματα, εκεί που οδηγήθηκαν και χρονικά αλλά και διαπραγματευτικά, το παιχνίδι τελειώνει και μαζί του και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Τώρα έχει σημασία να υπάρχει σοβαρή διακυβέρνηση. Δεν θα έχει καμία σημασία ποιος θα κυβερνήσει μετά το 2018...
Έχει λοιπόν καθοριστική σημασία για την επιβίωση της χώρας πώς θα φτάσουμε μέχρι το 2018. Μπορεί η σημερινή κυβέρνηση να το φτάσει μέχρι εκεί το καράβι; Και σε ποια κατάσταση; Με τις χρονοκαθυστερήσεις και το διπλό παιχνίδι και τη διγλωσσία που ήδη έχουν κοστίσει την είσοδο της χώρας σε ένα σπιράλ οικονομικού -και ας ελπίσουμε όχι και εθνικού- θανάτου; Με τις ακροβασίες μεταξύ της ανάγκης να εφαρμόσουν μία φιλελεύθερη φιλοσοφία που δεν ξέρουν ή δεν μπορούν και την "μπασταρδεύουν" διαστρεβλώνοντας και καταστρέφοντας κάθε προοπτική ή πιθανότητα συνεννόησης στη βάση μίας δημιουργικής και αναπτυξιακής μεταρρυθμιστικής αντίδρασης και ενός αριστερίστικου παροξυσμού που αναζητά ταξική εκδίκηση;
Τα έχουν κάνει μπάχαλο και συνεχίζουν να πράττουν ακόμα χειρότερα. Είναι να αναρωτιέται κανείς αν πραγματικά βαδίζουν στα τυφλά διχασμένοι ανάμεσα στην ανάγκη να διατηρηθούν στην εξουσία και στην εσωτερική σύγκρουση με τις κομματικές εμμονές και ιδεοληψίες. Αν έχουν ως στόχο να μετεξελιχθούν για παράδειγμα σε σοσιαλδημοκρατικό υβρίδιο. Ή αν έχουν πράγματι στόχο να οδηγήσουν στο τέλος τη χώρα εκτός ευρώ. Και όλα όσα κάνουν είναι απλά προφάσεις για να αγοράζουν κυβερνητικό χρόνο. Τώρα λοιπόν, μπροστά μας είναι ο κρίσιμος πολιτικός χρόνος. Γιατί όλα κρίνονται τα επόμενα δύο χρόνια. Μετά δεν θα υπάρχει ώριμο φρούτο, θα έχει σαπίσει...
capital.gr