Μια κοινή δήλωση, τριμερή με Γ.Γ. στη Ν. Υόρκη, πριν την πενταμερή, καθορίζουν τα επόμενα βήματα
Γράφει: Κώστας Βενιζέλος
Λευκωσία: Το αποτέλεσμα των συζητήσεων στη νέα φάση των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, που άρχισε χθες, ενδέχεται, εάν σημειωθεί πρόοδος, να ανοίξει τρία νέα στάδια της διαδικασίας με φόντο την κατάληξη.
Πρώτο, την έκδοση κοινής δήλωσης Αναστασιάδη και Ακιντζί στις 14 Σεπτεμβρίου, που χρονικά τοποθετείται ως η τελευταία συνάντηση της νέας φάσης. Η κοινή δήλωση θα καθορίζει τα επόμενα βήματα, ενώ δεν αποκλείεται να κλειδώνει και συγκλίσεις. Είναι νωρίς να καθοριστεί ο χαρακτήρας της δήλωσης αν και σκέψεις υπάρχουν.
Δεύτερο, την πραγματοποίηση κοινής συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, μετά τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του Διεθνούς Οργανισμού. Αυτή την εξέλιξη δεν την ευνοούσε μέχρι πρόσφατα η Λευκωσία, χθες όμως ο Πρόεδρος άνοιξε παράθυρο. «Δεν νομίζω ότι είναι το τέλος του κόσμου ή ότι είναι κάτι το οποίο είναι παράδοξο. Αλλά, επαναλαμβάνω, αυτά θα γίνουν στις 14 Σεπτεμβρίου όταν θα συνεκτιμηθεί η όλη πορεία του εντατικού διαλόγου που θα προηγηθεί» είπε.
Τρίτο, θέμα πενταμερούς συντήρησε στο παρασκήνιο ο κατοχικός ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί. Σε αυτό το ενδεχόμενο δεν αναφέρθηκε ο Πρόεδρος. Ο Ακιντζί είπε πως «επειδή εξαρτάται και από τις συγκλίσεις που θα σημειώσουμε σε αυτές τις συναντήσεις, πολύ πιθανόν να συναντηθούμε στη Νέα Υόρκη με τον ΓΓ του ΟΗΕ και επιπλέον ελπίζουμε ότι αυτό θα μπορέσει να ανοίξει τον δρόμο ώστε να μας φέρει σε μια πενταμερή διάσκεψη». Δεν είναι τυχαίο που ο κατοχικός ηγέτης, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδονται από τα κατεχόμενα, ανέφερε στους αρχηγούς τ/κ κομμάτων, τους οποίους συνάντησε προχθές, πως εάν υπάρξει μια πενταμερής διάσκεψη στη Νέα Υόρκη θα ήταν ωφέλιμο να ήταν εκεί και αυτοί. Η εισήγησή του έγινε αποδεκτή.
Στη χθεσινή συνάντηση Αναστασιάδη- Ακιντζί, συζητήθηκε η μεθοδολογία των έξι συναντήσεων. Σε σχέση με την επίσκεψη του κατοχικού ηγέτη στην Άγκυρα, ο Ακιντζί περιορίστηκε να πει πως ο πρόεδρος Ερντογάν στηρίζει τη διαδικασία λύσης. Όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήγειρε το θέμα της παραχώρησης «υπηκοοτήτων» σε έποικους από το ψευδοκράτος, ο Ακιντζί παρέπεμψε στα συμφωνηθέντα για την αναλογία πληθυσμού, λέγοντας πως δεν αλλάζει κάτι.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αναφερόμενος στο θέμα των εγγυήσεων, μίλησε και για τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, επιβεβαιώνοντας πως υπήρξαν προκαταρκτικές σκέψεις. Είπε στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση πως «δεν έγινε συζήτηση (χθες) για το θέμα των εγγυήσεων. Αυτό που θέλω απλά να διευκρινίσω είναι ότι τα όσα γράφονται μπορεί να ήταν κάποιες ιδέες που αναπτύχθηκαν. Οι δικές μας προτάσεις έχουν τουλάχιστον μπει σε μια βάση, με βάση τις αρχές που έχουμε διακηρύξει κατά τη διάρκεια της παρουσίας μου στο Τρόοδος, επομένως δεν είναι δυνατόν να ανταποκρίνονται σε όσα δημοσιεύονται».
Τόσο ο πρόεδρος Αναστασιάδης όσο και ο κατοχικός ηγέτης ανέφεραν πως σε αυτή τη φάση δεν θα συζητηθούν χάρτες, ονόματα χωριών και ποσοστά.
Ακιντζί: Εξαγωγή αερίου μέσω Τουρκίας
Παρά το γεγονός ότι θέμα φυσικού αερίου δεν συζητήθηκε στη χθεσινή συνάντηση, ο Μουσταφά Ακιντζί επέλεξε δημόσια να αναφερθεί στο θέμα.
Αναφερόμενος, λοιπόν, στην επικείμενη συμφωνία της Κύπρου με την Αίγυπτο για το φυσικό αέριο, ο Μουσταφά Ακιντζί παρέπεμψε στη δήλωση του εκπροσώπου του, Μπαρίς Μπουρτζιού, λέγοντας ότι είναι λάθος.
«Όσο περισσότερο μπορέσουμε να τα αποφύγουμε αυτά τόσο πιο ωφέλιμο θα είναι. Ελπίζουμε να δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε να μπορέσουν και οι δύο πλευρές να επωφεληθούν από αυτόν τον πλούτο. Και αυτό θα γίνει εφικτό με τη λύση. Ευχόμαστε ότι μετά από αυτό δεν θα έρθουν γεωτρήσεις».
Λέγεται, είπε, ότι δεν υπάρχει πιθανότητα για κάτι τέτοιο σύντομα, προσθέτοντας ότι θα παρακολουθούν τις εξελίξεις. Εξάλλου, συνέχισε, μια συμφωνία με την Αίγυπτο ενισχύει την άποψή του ότι σε μια λύση στο μέλλον όλο το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, της Κύπρου, της Αιγύπτου και του Ισραήλ θα μπορεί να μεταφερθεί με τον πιο κατάλληλο, φτηνό και επικερδές τρόπο, μέσω της Τουρκίας με αγωγό στις χώρες της ΕΕ.
Όταν υπάρχει η κατεύθυνση προς την Ευρώπη δεν έχει νόημα να στείλουν το αέριο νότια, στην Αίγυπτο, ανέφερε, προσθέτοντας ότι και το Ισραήλ θα είναι σύντομα σε θέση να εξάγει αέριο, σημειώνοντας ότι το κοίτασμα Ζορ που ανακαλύφθηκε πρόσφατα είναι το πλουσιότερο στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Αίγυπτος, συνέχισε, έχει ενεργειακά ελλείμματα και θέλει να εισαγάγει αλλά σε 5-10 χρόνια θα είναι σε θέση να εξάγει κι αυτή.
Ακόμη και τώρα, πρόσθεσε ο κ. Ακιντζί, να αρχίσουν οι γεωτρήσεις, θα πάρει 5-10 χρόνια για να μπορέσει να πωλήσει η Κύπρος στην Αίγυπτο, οπότε μέχρι τότε η Αίγυπτος θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της μόνη της, όπως είπε.