Το Brexit. Η μεγαλύτερη εισροή προσφύγων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα ξέσπασμα τρομοκρατικών επιθέσεων. Μια λαϊκιστική ανταρσία. Μια νέα τραπεζική κατάρρευση.
Οι κρίσεις που ταλαιπωρούν την Ευρωπαϊκή Ένωση δε δίνουν δείγματα υποχώρησης. Οι ΗΠΑ, ο ισχυρότερος σύμμαχος της Ευρώπης, είναι μπλεγμένες με την πιο ταραχώδη εκλογική αναμέτρηση στην πρόσφατη μνήμη, η Τουρκία είναι σε αναστάτωση και ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν παρακολουθεί από το παρασκήνιο.
Η απάντηση της Ευρώπης στις πολλαπλές προκλήσεις της θα διαμορφωθεί από μια σειρά εκλογικών αναμετρήσεων μέσα στο επόμενο έτος. Χώρες που αντιπροσωπεύουν περίπου 40% της οικονομίας της ΕΕ θα κληθούν στις κάλπες το 2017, όταν η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ πιθανώς να διεκδικήσει μια τέταρτη θητεία στη Γερμανία.
Ακολουθεί μια λίστα των εκλογών που μπορεί να έχουν τις μεγαλύτερες επιπτώσεις.
Γερμανικές περιφερειακές εκλογές
Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία και Βερολίνο – 4 και 18 Σεπτεμβρίου
Οι εκλογικές αναμετρήσεις στα δύο κρατίδια θα προσφέρουν ενδείξεις για το κατά πόσο το λαϊκιστικό, αντιμεταναστευτικό κόμμα της Εναλλακτικής για τη Γερμανία καταφέρνει να εκμεταλλευτεί τις πρόσφατες επιθέσεις για να δημιουργήσει αντίσταση στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης από τη Μέρκελ.
Οι προοπτικές του AfD είναι καλύτερες στο κρατίδιο της βαλτικής ακτής, το Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, το οποίο συμπεριλαμβάνει και την εκλογική περιφέρεια της Μέρκελ. Ένα ακόμη ανατολικό κρατίδιο, η Σαξονία-Άνχαλτ, έδωσε στο κόμμα περισσότερο από 24% των ψήφων τον Μάρτιο. Το AfD πιθανώς να κερδίσει στήριξη και στο Βερολίνο, που αποτελεί προπύργιο των Σοσιαλδημοκρατών.
Κροατικές κοινοβουλευτικές εκλογές
11 Σεπτεμβρίου
Οι κροάτες θα ψηφίσουν δεύτερη φορά σε λιγότερο από έναν χρόνο, αφού η ασταθής συγκυβέρνηση που σχηματίστηκε μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου κατέρρευσε τον Ιούνιο.
Με τους Σοσιαλδημοκράτες να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, η επόμενη κυβέρνηση θα επιδιώξει να μειώσει το έλλειμμα για δεύτερη χρονιά και να πετύχει ανάκαμψη από μια πρωτοφανή ύφεση.
Τοπικές εκλογές, ισπανική Χώρα των Βάσκων
25 Σεπτεμβρίου
Μετά τις εκλογές, οι βάσκοι εθνικιστές πιθανότατα θα επιστρέψουν στη Μαδρίτη με αιτήσεις για περισσότερα χρήματα και τοπική εξουσιοδότηση, αυξάνοντας την πίεση σε ένα συνταγματικό μοντέλο που πασχίζει να διαχειριστεί τις εθνικές διαφορές και μια σχισματική τάση στην Καταλονία.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως οι Βάσκοι Εθνικιστές θα παραμείνουν το μεγαλύτερο κόμμα, ενώ το κατά της λιτότητας κόμμα Podemos θα διεκδικήσει την τρίτη θέση, παίρνοντας ψήφους τόσο από την αυτονομιστική αριστερά όσο και από τους Σοσιαλιστές.
Ιταλικό δημοψήφισμα
Οκτώβριος ή Νοέμβριος
Εδώ διακυβεύεται η θέση του ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι. Οι ιταλοί θα ψηφήσουν για το σχέδιο του Δημοκρατικού του Κόμματος για την πιο φιλόδοξη κυβερνητική μεταρρύθμιση εδώ και δεκαετίες: μια προσπάθεια να δοθεί τέλος στις ασταθείς συμμαχίες στερώντας από την άνω βουλή τη δυνατότητα να ρίχνει κυβερνήσεις. Ο αριθμός των γερουσιαστών θα μειωθεί κατά δύο τρίτα.
Δημοσκόπηση του Ιουλίου από την Euromedia έδειξε 35% των ιταλών να αντιτίθενται στο σχέδιο και 29% να το στηρίζουν – με 18% να μην έχουν αποφασίσει. Ο Ρέντσι έχει υποσχεθεί να παραιτηθεί εάν χάσει, μια κίνηση που μπορεί να οφελήσει το αντικαθεστωτικό Κίνημα Πέντε Αστέρων. Το Κίνημα, το οποίο επιθυμεί δημοψήφισμα για τη συμμετοχή της Ιταλίας στο ευρώ, έχει ήδη ξεπεράσει το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι σε τουλάχιστον μία δημοσκόπηση. Παρ’ ότι ο Ρέντσι έχει αφήσει να εννοηθεί πως το δημοψήφισμα θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο, μπορεί να επιδιώξει τη διεξαγωγή του στις 27 Νοεμβρίου, σύμφωνα με την εφημερίδα La Stampa.
Αυστριακές προεδρικές εκλογές
2 Οκτωβρίου
Το ακροδεξιό αυστριακό Κόμμα Ελευθερίας θα έχει μια ακόμη ευκαιρία για να διεκδικήσει την υψηλότερη θέση, αφού οι προεδρικές εκλογές της 22ης Μαΐου ακυρώθηκαν από δικαστική απόφαση. Σε εκείνη την αναμέτρηση, ο υποψήφιος του Πράσινου Κόμματος Αλεξάντερ Φαν Ντερ Μπέλεν μόλις παραγκώνισε τον Νόρμπερτ Χόφερ του Κόμματος Ελευθερίας, ματαιώνοντας τις φιλοδοξίες της αντιμεταναστευτικής ομάδας να παράξει τον επικεφαλής του κράτης, κάτι που θα είχε σηματοδοτήσει μια πρωτοφανή νίκη για τη λαϊκιστική δεξιά της ΕΕ.
Παρ’ ότι το Κόμμα Ελευθερίας ξεπερνά τα παραδοσιακά κόμματα σε εθνικό επίπεδο, οι δημοσκοπήσεις συνεχίζουν να δείχνουν πως η προεδρική αναμέτρηση θα είναι ένας αμφίρροπος αγώνας.
Ουγγρικό δημοψήφισμα
2 Οκτωβρίου
Ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν προκήρυξε δημοψήφισμα για το εάν η ΕΕ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να επιβάλει στην Ουγγαρία να δεχτεί την εγκατάσταση μεταναστών χωρίς τη συγκατάθεση του κοινοβουλίου. Ο Όρμπαν έχει αντισταθεί σε οποιοδήποτε σχέδιο της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση των αιτούντων ασύλου στην ένωση, όμως δεν έχει πολλές ελπίδες να ανατρέψει μια πρωτοβουλία της ΕΕ.
Ο Όρμπαν θα βασιστεί σε μεγάλες πλειοψηφίες που αντιτίθενται σε αυτού του είδους τις κινήσεις για να προκαλέσει ένα αίσθημα κατά της ΕΕ – κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ψήφο για την έξοδο από την ΕΕ. Παρ’ όλα αυτά, αυτή η αναμέτρηση δεν είναι άνευ ρίσκου για τον Όρμπαν. Εάν η συμμετοχή είναι χαμηλότερο από 50%, το δημοψήφισμα θα είναι άκυρο – και ο Όρμπαν πιθανώς αποδυναμωμένος.
Τσεχικές περιφερειακές εκλογές
Προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο
Οι περιφερειακές εκλογές στην Τσεχία θα δοκιμάσουν τον έλεγχο του προέδρου Μπόχουσλαβ Σομπότκα στο Σοσιαλδημοκρατικό του κόμμα. Ένα κακό αποτέλεσμα μπορεί να αναζωπυρώσει τις εσωτερικές προσπάθειες εκδίωξης του Σομπότκα και αντικατάστασής του με έναν πιο ευρωσκεπτικιστή Σοσιαλδημοκράτη.
Το κόμμα του Σομπότκα βρίσκεται πίσω στις δημοσκοπήσεις από το κόμμα του δισεκατομμυριούχου υπουργού Οικονομικών Αντρέι Μπάμπις, το οποίο αντιτίθεται στην περαιτέρω ενοποίηση της ΕΕ και τη συμμετοχή της Τσεχίας στην ευρωζώνη.
Λιθουανικές κοινοβουλευτικές εκλογές
9 Οκτωβρίου
Η αναμέτρηση μπορεί να δει τους λαϊκιστές της Λιθουανικής Ένωσης Χωρικών και Πρασίνων να συμμετέχουν σε κυβερνητική συμμαχία.
Οι κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες συνεχίζουν να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, με τους λαϊκιστές όχι πολύ πιο πίσω – ούτε και το κόμμα της αντιπολίτευσης, Ένωση της Πατρίδας-Λιθουανοί Χριστιανοδημοκράτες. Τα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ τον Ιούλιο, όπου ξεχώρισε τη Λιθουανία ως το μέλος του ΝΑΤΟ που δεν αξίζει να προστατευτεί από ρωσική επίθεση εάν δεν καλύψει τις οικονομικές του υποχρεώσεις, θα μπορούσαν να πολώσουν το έθνος.
Ρουμάνικες κοινοβουλευτικές εκλογές
Νοέμβριος ή αρχές Δεκεμβρίου
Οι ρουμάνοι θα ψηφίσουν για να αντικαταστήσουν τη σημερινή τους τεχνοκρατική κυβέρνηση. Η χώρα μπορεί να βρεθεί σε αδιέξοδο εάν το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του απαξιωμένου πρώην πρωθυπουργού Βίκτορ Πόντα δεν καταφέρει να κερδίσει την πλειοψηφία.
Αυτό που διακυβεύεται είναι η δεύτερη ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ και η δημοσιονομική υγεία της χώρας με ήδη εγκεκριμένες φορολογικές περικοπές και αυξήσεις μισθών. Οι σχέσεις με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ δε βρίσκονται στην ατζέντα, καθώς όλα τα κόμματα στηρίζουν σταθερά τη συμμετοχή.
Ολλανδικές κοινοβουλευτικές εκλογές
15 Μαρτίου
Η αναμέτρηση θα καθορίσει εάν ο ακροδεξιός λαϊκιστές Γκερ Βίλντερς και το Κόμμα Ελευθερίας του θα έχουν την ευκαιρία να επιχειρήσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση, παρ’ ότι τα περισσότερα πολιτικά κόμματα έχουν ορκιστεί να μη συγκυβερνήσουν μαζί του. Ο Βίλντερς έχει ζητήσει ολλανδικό δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ, το κλείσιμο των συνόρων της χώρας και την «απο-ισλαμοποίηση» της δύσης.
Το Κόμμα Ελευθερίας μπορεί να κερδίσει 28 έδρες στη βουλή των 150 θέσεων, περισσότερες από τις 27 που προβλέπονται για το Φιλελεύθερο Κόμμα του πρωθυπουργοού Μαρκ Ρούτε, σύμφωνα με δημοσκόπηση της 7ης Ιουλίου από την Ipsos. Παρ’ όλα αυτά, ο τύπος του λαϊκισμού του Βίλντερς μπορεί να έχει τα όριά του: η ίδια δημοσκόπηση έδειξε πως μόνο 34% των ψηφοφόρων επιθυμούν δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στην ΕΕ.
Γαλλικές προεδρικές εκλογές
Πρώτος γύρος τον Απρίλιο, δεύτερος τον Μάιο
Για τον πιο αντιδημοφιλή πρόεδρο στην ιστορία της Γαλλίας, η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Φρανσουά Ολλάντ στις εθνικές εκλογές τον Μάιο θα είναι να καταφέρει να φτάσει στον δεύτερο γύρο – εάν αποφασίσει να είναι καν υποψήφιος. Ο πρώην πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί αναμένεται να ανακοινώσει την υποψηφιότητά του μετά το καλοκαίρι και να είναι αντίπαλος του Αλαίν Ζιπέ, ενός πεπειραμένου αντιπάλου, για να ηγεθεί του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Στο τέλος, ωστόσο, η αναμέτρηση θα αποτελέσει δοκιμασία για το πόσο κοντά θα φτάσει η Μαρίν Λε Πεν του Εθνικού Μετώπου στην υψηλότερη θέση στη Γαλλία. Η ακροδεξιά, αντιευρωπαϊκή και αντιμεταναστευτική της βάση έχει συσπειρωθεί πίσω από την έκκλησή της για κλειστά σύνορα, απέλαση μη γάλλων πολιτών και την έξοδο από την ΕΕ.
Η Λε Πεν προηγείται στις δημοσκοπήσεις για τον πρώτο γύρο της προεδρικής αναμέτρησης, όμως προβλέπεται συνεχώς να χάσει στην περίπτωση του δεύτερου γύρου. Συνεπώς, ο αγώνας μπορεί να κριθεί από το ποιος παραδοσιακός υποψήφιος θα φτάσει στον δεύτερο γύρο.
Βρετανικές τοπικές εκλογές
4 Μαΐου
Οι τοπικές εκλογές σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποτελέσουν ένα πρώτο σημαντικό εκλογικό τεστ για τη νέα πρωθυπουργό των Συντηρητικών Τερέζα Μέι, καθώς επιδιώκει να οδηγήσει τη χώρα προς ένα «τακτικό» Brexit, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις επιπτώσεις στην οικονομία.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τους Tories να προηγούνται μέχρι και με 16 ποσοστιαίες μονάδες των Εργατικών, οι οποίοι έχουν περισπαστεί από τις δοκιμασίες της ηγεσίας τους. Οι εκλογές στη Σκωτία θα μετρήσουν τη στήριξη για το Εθνικό Κόμμα της πρώτης υπουργού Νίκολα Στέρτζον, το οποίο σκέφτεται να προκηρύξει δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
Γερμανικές περιφερειακές εκλογές
Σλέσβιχ-Χόλσταϊν και Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία – 7 και 14 Μαΐου
Εάν οι Σοσιαλδημοκράτες χάσουν από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση της Άνγκελα Μέρκελ στο παραδοσιακό τους προπύργιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, το πολυπληθέστερο κρατίδιο της Γερμανίας, η CDU μπορεί να λάβει μια ισχυρή ώθηση πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Η τελευταία δημοσκόπηση του Μαΐου έδειξε τη CDU να ισοβαθμεί με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Γερμανικές κοινοβουλευτικές εκλογές
Σεπτέμβριος
Εάν η Μέρκελ αποφασίσει να διεκδικήσει μια τέταρτη θητεία, η αναμέτρηση μπορεί να μετατραπεί σε ουσιαστικό δημοψήφισμα για τη γερμανίδα καγκελάριο. Η ισχυρότερη ηγέτης της Ευρώπης έχει υπάρξει άγκυρα ευρωπαϊκής ενοποίησης μέσα από μια δεκαετία κρίσεων και ταραχών, όμως η κυριαρχία της έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση τον τελευταίο χρόνο, λόγω των αντιδράσεων κατά της προσφυγικής της πολιτικής. Οποιαδήποτε αλλαγή στην καγκελαρία θα μεταβάλει τα πολιτικά θεμέλια οτυ ευρωπαϊκού σχεδίου.
Η CDU της Μέρκελ, μαζί με τους βαυαρούς συμμάχους της, τη Χριστιανοκοινωνική Ένωση, έχει επηρεαστεί από την προσφυγική κρίση, όμως έχει διατηρήσει ένα ισχυρό προβάδισμα έναντι άλλων πολιτικών ομάδων μετά τη νίκη στις εκλογές του 2013. Παρ’ όλα αυτά, ούτε η ένωση της CDU, ούτε οι αντίπαλοι Σοσιαλδημοκράτες έχουν αρκετά για να σχηματίσουν συμμαχία με εταίρους της προτίμησής τους, αναγκάζοντάς τους, πιθανώς, για μία ακόμη φορά να σχηματίσουν μια λεγόμενη μεγάλη συμμαχία.