Του Στέλιου Συρμόγλου
Δεν ξέρουμε τον οδηγό της πορείας μας. Ο οργανισμός της λογικής φαίνεται ότι στα κατά μέρος ζητήματα έχει πετύχει θαυμάσια αποτελέσματα, δεν μας επιτρέπεται εν πολλοίς να πούμε ότι έχει οδηγήσει με ικανοποιητικό τρόπο στις μακρινές επιδιώξεις μας.
Σαν τόποι ναυαγίου και αποτυχημένων σκοπών εμφανίζονται τα τέρματα των εποχών!..
Για μια αληθινή συμβίωση πρέπει να εξασθενήσει η ψυχή του ανθρώπου, γιατί πολιτισμός σημαίνει περιορισμός της ισχύος της δυνάμεως. Αυτό ο Νίτσε το καλούσε ασθένεια και μέσα στο παραλήρημα του προσπαθούσε να σώσει τον άνθρωπο από την αρρώστια αυτή των αδύναμων ανθρώπων.
Τα ιδεώδη της καταστροφής περιλαμβάνονται στην κοσμική δράση.Ποια μπορεί να είναι η στάση του ανθρώπου μπροστά στα ιδεώδη της καταστροφής; Απλή, απλούστατη. Να μη προσθέτει με τη δράση του και άλλο κακό στα τόσα κακά που αντιμετωπίζει καθημερινά ο πλησίον του από την κοσμική δράση.
Η ατομικότητα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα και αποτελεί την αιτία να υποφέρει η ασχημάτιστη ψυχή του ανθρώπου. Εχει βρει εγγυήσεις στην κοινωνική ζωή, οι κανόνες όμως της ομαδικής ζωής τείνουν να την εκμηδενίσουν. Οι αρετές της ατομικότητας πρέπει εντούτοις να προστατευτούν.
Για τη βελτίωση της συμβίωσης και στην αποτελεσματικότητα της ομαδικής δράσης, πρέπει να τεθεί σαν προυπόθεση η πνευματική εξέλιξη.Η συμβίωση απαιτεί την καταστροφή του πάθους της επιβολής και την πνευματική ανάπτυξη της προσωπικότητας. Ο πλούτος του πνεύματος που θα προέλθει από την καλλιέργειά του, ανήκει σ' όλους τους ανθρώπους και δεν πρέπει να είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Στο άτομο ανήκει η χαρά της ζωής. Οχι η εκμετάλλευση οιασδήποτε δύναμης, φυσικής ή πνευματικής. Το πρόβλημα των αναταραχών της παγκόσμιας κοινωνίας προέρχεται ιδιαίτερα από την αρρυθμία της αύξησης των πληθυσμών, που υπονομεύει την τύχη των εξελιγμένων χωρών.
Οι χώρες αυτές μπορεί να προφυλαχθούν επιβάλλοντας κανόνες που θα εγγυηθούν την ακίνδυνη συνύπαρξη. Η θρησκεία μπορεί να γίνει ο μεσολαβητής του κόσμου σε βάσεις αποδεκτές από τη διεθνή κοινωνία. Οι δυσαρμονίες είναι προλογικές ή μεταλογικές. Είναι παρέκκλιση προς ό,τι έχει συμφωνηθεί ή νέες εμφανίσεις ή ανεπιθύμητα αποτελέσματα μιας ασυναίσθητης πορείας.
Πως θα μπορέσει να καθορισθεί και με ποια κριτήρια μια άλλη πορεία, που τελικά θα ικανοποιήσει; Αυτό είναι το πρόβλημα. Η εναρμόνιση θα φέρει την καινούργια εποχή. Και οι αρχές που οδηγούν στον καινούργιο προορισμό ανήκουν στους συνδέσμους που φέρουν σε επαφή τον κόσμο την εξωτερικό με τον κόσμο τον εσωτερικό του ανθρώπου.
Μας ενδιαφέρει όχι αν θα ζήσουμε όπως τα ζώα, αλλά πως θα ζήσουμε, που δεν φτάνει ο αυτοματισμός και αρχίζει ο πρακτικός λόγος που εμπνέεται από τον θεωρητικό και ο θεωρητικός από τον κοσμικό.
Το ξεκίνημα θα γίνει από την πίστη που έχουμε στις αρχές. Αναζητούμε τη σύνθεση, τη νέα δημιουργία με τις παλιές και τις πολλές βάσεις, που δεν μπορούν να απομονωθούν και να καταργηθούν. Ετσι διδάσκει η κοσμική λογική το σεβασμό των δημιουργιών...