Η επέκταση της Διώρυγας του Σουέζ αναμένεται να υπερδιπλασιάσει τα έσοδα
για την Αίγυπτο, όμως οι οικολόγοι παρομοιάζουν το έργο με... ρώσικη
ρουλέτα για το περιβάλλον και προειδοποιούν για περισσότερα ξενόφερτα
είδη στα νερά της Μεσογείου, τα οποία μπορούν να επικρατήσουν εις βάρος
άλλων, διαταράσσοντας έτσι ανεπανόρθωτα το τοπικό θαλάσσιο οικοσύστημα.
Το νέο κομμάτι της διώρυγας, μήκους 37 χλμ, ολοκληρώθηκε σε μόλις 11 μήνες και στην τελετή των εγκαινίων έδωσε το παρών ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας,
στο πλαίσιο επαφών για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων. Κατά τη
διάρκεια των εργασιών για την επέκταση, υπήρξε διαπλάτυνση της διώρυγας,
η οποία θα συνδέει πλέον τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα. Με αυτόν
τον τρόπο θα αυξηθεί η διέλευση των πλοίων στη θαλάσσια οδό, κάτι που
σχεδόν θα τριπλασιάσει τα έσοδα για την Αίγυπτο.
Οι
ερευνητές είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι αφού σε μελέτη που δημοσιεύτηκε το
2015 στην επιθεώρηση «Biological Invasions» προειδοποιούσαν ότι «η
επέκταση της διώρυγας θα αυξήσει τον αριθμό των εισβολών και θα έχει ως
αποτέλεσμα μια μεγάλη ποικιλία επιπτώσεων στη δομή του οικοσυστήματος».
Μέδουσες - Ένας από τους «εισβολείς» στη Μεσόγειο
Από τα περίπου 700 ξένα είδη που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο, τα μισά εκτιμάται ότι έφθασαν από την Ερυθρά Θάλασσα μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Ένα παράδειγμα είναι ο διαβόητος, δηλητηριώδης Λαγοκέφαλος.
Φοβού τον Λαγοκέφαλο...
Στην Κρήτη οι αλιείς αντιμετωπίζουν πολύ μεγάλο πρόβλημα λόγω της μεγάλης εξάπλωση του τοξικού Λεσσεψιανού είδους του Λαγοκέφαλου.
«Το είδος αυτό πιάνεται σε μεγάλες ποσότητες από διάφορα αλιευτικά εργαλεία, προκαλώντας και ζημιές στις ψαριές και στα εργαλεία» σημειώνει η βιολόγος - ιχθυολόγος, Νότα Περιστεράκη, από το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων του ΕΛΚΕΘΕ.
Ο λαγοκέφαλος
«Ο Λαγοκέφαλος είναι ανώτερος θηρευτής και τρέφεται με πολλά είδη ψαριών εμπορικής σημασίας, μειώνοντας έτσι τους πληθυσμούς τους. Έχει πολύ κοφτερά δόντια και σκίζει τα δίχτυα των ψαράδων για να κλέψει την ψαριά» προσθέτει.
«Η πρώτη φορά που τον εντοπίσαμε στην Ελλάδα ήταν τον Ιούνιο του 2005 στις βόρειες ακτές της Κρήτης» θυμάται η κ. Περιστεράκη, η οποία με την ομάδα της ήταν από τους πρώτους που προειδοποίησαν το ελληνικό κοινό για την επικινδυνότητά του.
«Ο Λαγοκέφαλος περιέχει στα εντόσθια, τα αυγά και το δέρμα του ποσότητες τετροδοτοξίνης, μιας νευροπαραλυτικής τοξίνης και εάν καταναλωθεί μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο, αν δεν υπάρξει άμεση νοσηλεία» τονίζει η κ. Περιστεράκη.
Το επικίνδυνο Λεοντόψαρο
Εκτός όμως από τον Λαγοκέφαλο, η ώρα του δυνητικά θανατηφόρου Λεοντόψαρου ήρθε για τη Μεσόγειο.
Το άκρως επεκτατικό λεοντόψαρο Pterois miles, το οποίο μέχρι σήμερα γνωρίζαμε μόνο από ντοκιμαντέρ και ενυδρεία, έκανε πρόσφατη εμφάνιση στην περιοχή της Ρόδου όπως ανακοινώθηκε σε επιστημονικό περιοδικό από τους ερευνητές του ΕΛΚΕΘΕ.
Κρίνουν μάλιστα «απαραίτητη την προειδοποίηση των επαγγελματιών και μη αλιέων, καθώς και του ευρύτερου κοινού της περιοχής, ώστε να προληφθούν τυχόν ατυχήματα».
Τα αγκάθια του λεοντόψαρου είναι άκρως δηλητηριώδη και δυνητικά θανατηφόρα για όποιον τρυπηθεί.
Ο Υδροβιολογικός Σταθμός Ρόδου του ΕΛΚΕΘΕ παρακαλεί όποιον συλλέγει κάποιο δείγμα του λεοντόψαρου να το διατηρήσει σε ψυγείο ή σε κατάψυξη και να ενημερώσει τον σταθμό, ο οποίος θα προχωρήσει στην άμεση περισυλλογή του, λόγω ανάγκης για περαιτέρω μελέτες.
Η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), η οποία εκδίδει την επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών, αναφέρει ότι επιβεβαίωσε την παρουσία του λεοντόψαρου Pterois miles στην Κύπρο και την Τουρκία, απέναντι από το Καστελόριζο. Πρόκειται για μια μια ανησυχητική εξέλιξη για κολυμβητές και ψαράδες, καθώς τα αγκάθια του Λεοντόψαρου είναι άκρως δηλητηριώδη για όποιον τρυπηθεί και έχουν προκαλέσει θανάτους.
Το Λεοντόψαρο έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα επιθετικό και επεκτατικό ψάρι που έχει κυριαρχήσει με θεαματικό τρόπο και στις ανατολικές ακτές των Ηνωμένων Πολιτειών και της Καραϊβικής.
Η απειλή της Μέδουσας
Επίσης, ένα είδος μέδουσας, η Rhopilema nomadica, εμφανίζεται σε μεγάλα σμήνη και αποτελεί εξαιρετικό κίνδυνο για παράκτια φυτά, για το ψάρεμα και τον Τουρισμό. Αλλά ακόμα και για τους ανθρώπους, καθώς το τσίμπημά της μπορεί να χρειαστεί νοσοκομειακή περίθαλψη.
«Υπάρχουν εκατοντάδες είδη στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό και όταν εισέλθουν στη Μεσόγειο, οι συνέπειες θα είναι οικονομικά καταστροφικές» προειδοποιεί με τη σειρά του ο Τζέιμς Κάρλτον του Williams College στο Κονέκτικατ, ο οποίος κάνει λόγο για «οικονομική, οικολογική και περιβαλλοντική ρώσικη ρουλέτα».
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η νέα διώρυγα κατασκευάστηκε χωρίς λεπτομερή μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, οι σχεδιαστές της δεν έλαβαν μέτρα για την πρόληψη μεταφοράς ξένων ειδών, όπως για παράδειγμα το να δημιουργήσουν περιοχές με νερό πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, κάτι που δεν αντέχουν οι περισσότεροι οργανισμοί.
Επιμέλεια: Κατερίνα Νινιού