Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Από τις πρώτες κιόλας μέρες του Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσουν τα "πρωτοβρόχια" για τους ασφαλισμένους και τους μισθωτούς σ’ ο,τι αφορά τις αποδοχές τους.
Οι επόμενες τριάντα μέρες αναμένονται εξαιρετικά σημαντικές για τη διαμόρφωση των κοινωνικών μετώπων στο πεδίο της ασφάλισης –πρόνοιας, του εργασιακού και του μισθολογικού του Δημοσίου τα οποία θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση μέχρι τέλος του 2016.
- Έρχεται νέο κύμα περικοπών στις επικουρικές συντάξεις από αρχές Σεπτέμβρη.
- Ετοιμάζονται "κοινωνικές" εξαγγελίες από τον κ. Αλέξη Τσίπρα στο βήμα της ΔΕΘ για να φτιασιδωθεί το αρνητικό πολιτικό κλίμα σε βάρος του λόγω της εν εξελίξει φορολογικής –ασφαλιστικής αφαίμαξης.
- "Ψήνονται" σκληρές παρεμβάσεις σε φοροελαφρύνσεις –επιδόματα καθ’ υπόδειξη της Παγκόσμιας Τράπεζας.
- Εντείνονται οι διεργασίες για το νέο Εργασιακό, καθώς αναμένεται μέσα Σεπτέμβρη το πόρισμα της επιτροπής σοφών.
- Προγραμματίζονται, στο ίδιο διάστημα, νέες απόπειρες από την κυβέρνηση για διεθνείς πολιτικές συμμαχίες ενόψει της διαπραγμάτευσης .
-Έρχεται η " ώρα της κρίσης" για τα ειδικά μισθολόγια του Δημοσίου στα μέσα –τέλη του επόμενου μήνα.
Η "καυτή" ατζέντα
Πιο αναλυτικά επτά είναι τα πιο βασικά ορόσημα:
1. Στις 2 Σεπτεμβρίου είναι προγραμματισμένη η επιβολή των περικοπών σε περίπου 200.000 επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα (επικουρικά ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ κλπ.) κατ΄εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου που ψηφίστηκε στις 8.5.2016. Στο στόχαστρο θα βρεθούν οι επικουρικές συντάξεις που αθροιζόμενες με τις αντίστοιχες κύριες ξεπερνούν τα 1300 ευρώ /μήνα. Ταυτόχρονα από τις καταβολές του Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσουν οι τέσσερις ισόποσες μηνιαίες παρακρατήσεις για τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις που δεν εφαρμόστηκαν πρακτικά (αν και προβλεπόταν από το νόμο Κατρούγκαλου από τις 1.6.2016) για το τρίμηνο Ιουνίου –Ιουλίου –Αυγούστου 2016. Έτσι αν πχ μία επικουρική σύνταξη προβλέπεται να μειωθεί κατά 20% από 2.9.2016 , θα υποστεί μία μείωση 35% . Δηλαδή 20% για το Σεπτέμβριο και 15% λόγω της 1ης ισόποσης μηνιαίας παρακράτησης που φέρνει η αναδρομική ισχύ των περικοπών από 1.6.2016. Στις καταβολές του Σεπτεμβρίου θα επιβληθεί αναδρομικά (σ.σ. ισχύει από 13.5.2016, οπότε δημοσιεύτηκε ο νόμος Κατρούγκαλου) και το "πλαφόν" των 2000 ευρώ για την ατομική σύνταξη (άθροισμα μίας κύριας και μίας επικουρικής σύνταξης ) και των 3000 ευρώ ( άθροισμα πολλών κύριων συντάξεων και πολλών επικουρικών συντάξεων).
2. Στις 10-11 Σεπτεμβρίου, ο Πρωθυπουργός, κ. Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει από το βήμα των εγκαινίων της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) να ανακεφαλαιώσει, να συγκεκριμενοποιήσει και –πιθανόν- να εμπλουτίσει τις εξαγγελίες που έκανε στα τέλη του περασμένου Ιουλίου περί "νέου κοινωνικού κράτους" (πχ ενίσχυση όσων χαμηλοσυνταξιούχων έχασαν το ΕΚΑΣ από 1.6.2016) . Στόχος του είναι να κατευνάσει τις κλιμακούμενες κοινωνικές αντιδράσεις που φέρνει η εφαρμογή του πακέτου φορολογικών και ασφαλιστικών μέτρων πάνω από 5 δις. ευρώ που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάιο.
3. "Σφήνα" στη νέα "κοινωνική" πολιτική που επιδιώκει να ακολουθήσει η κυβέρνηση αποτελεί η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας -την οποία πληροφορίες θέλουν την ηγεσία του Υπ. Εργασίας να την έχει ήδη απ’ τον τρέχοντα μήνα - για το πώς μπορούν να εξοικονομηθεί 0,5% του ΑΕΠ ή 900 εκατ. ευρώ από το 2017 από παρεμβάσεις σε φορο-ελαφρύνσεις, προνοιακά (πχ επίδομα θέρμανσης) αλλά και ασφαλιστικά επιδόματα (πχ σε όσα σχετίζονται με την ιατρο-φαρμακευτική περίθαλψη).
Τα αποτελέσματα της έκθεσης αυτής πρέπει να ενσωματωθούν σε σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο πρέπει να ψηφιστεί τον ερχόμενο Οκτώβριο.
4. Στις 12-14 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα, είναι προγραμματισμένη η τελευταία –ίσως- συνεδρίαση της 8μελούς επιτροπής εμπειρογνωμόνων που συστάθηκε από τους θεσμούς και το Υπ. Εργασίας προκειμένου να καταθέσει ένα πόρισμα για το πώς μπορεί το ελληνικό εργασιακό θεσμικό πλαίσιο να ευθυγραμμισθεί με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ στο πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της συνδικαλιστικής δράσης και των ομαδικών απολύσεων. Το πόρισμα αυτό, αφού περάσει από την κρίση του ΙLO , θα αποτελέσει μέρος του "υλικού" της διαπραγμάτευσης μεταξύ της κυβέρνησης και των θεσμών σε σχέση με το νέο Εργασιακό, το οποίο πρέπει να θεσπίσει η κυβέρνηση εντός του προσεχούς Φθινοπώρου, στα πλαίσια της 2ης αξιολόγησης.
Το ΔΝΤ εξακολουθεί να θεωρεί "υψηλό " τον εθνικό κατώτατο μισθό (586 ευρώ μεικτά/ ευρώ) , πιέζει για αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10% (για επιχειρήσεις άνω των 100 ατόμων) αλλά και να συνεχίσουν να υπερισχύουν οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις έναντι των κλαδικών.
5. Καθοριστικής σημασίας για την έκβαση της διαπραγμάτευσης μεταξύ κυβέρνησης –θεσμών για τις ομαδικές απολύσεις αναμένεται να είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε σχέση με την υπόθεση της ΑΓΕΤ, η οποία δεν αποκλείεται να έλθει και εντός Σεπτεμβρίου . Υπενθυμίζεται ότι ο Εισαγγελέας του Ευρω-δικαστηρίου είχε εισηγηθεί πως οι ομαδικές απολύσεις στη συγκεκριμένη εταιρεία το 2013 δεν ήταν σύννομες με την ευρωπαϊκή οδηγία του 1998, η οποία δίδει το δικαίωμα σε επιχείρηση με 100-300 εργαζόμενους να απολύσει το 10% των μόνιμων υπαλλήλων της ,χωρίς μάλιστα να εμπλέκεται η κυβέρνηση στη σχετική απόφαση. Σε περίπτωση που το Ευρω-δικαστήριο κάνει αποδεκτή την εισήγηση του Εισαγγελέα, τότε αναμένεται να "στριμωχθεί" το Υπ. Εργασίας που αντιστέκεται στην αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10%.
6. Στις 16 -17 Σεπτεμβρίου , το Υπ. Εργασίας προγραμματίζει διεθνές συνέδριο στην Αθήνα για τις εργασιακές σχέσεις, προκειμένου να διευρύνει και να ισχυροποιήσει τις διεθνείς πολιτικές συμμαχίες της. Σ΄ αυτό το συνέδριο θα είναι καλεσμένοι Ευρωπαίοι Υπ. Εργασίας που διάκεινται θετικά στην αντίληψη της κυβέρνησης αλλά και Ευρωπαίοι συνδικαλιστές.
Η κίνηση αυτή του Υπ. Εργασίας, κ. Γιώργου Κατρούγκαλου προφανώς εντάσσεται στην όλη στρατηγική αναζήτησης διεθνών συμμαχιών (βλέπε παρουσία κ. Τσίπρα σε συνάντηση σοσιαλιστών ηγετών, σύνοδο χωρών του ευρωπαϊκού Νότου ).
7. Μέχρι 31 Σεπτεμβρίου, το ΥΠΟΙΚ πρέπει να έχει βρει ισοδύναμα στο "πάγωμα" των μισθολογικών ωριμάνσεων και των προαγωγών όσων δημοσίων υπαλλήλων αμείβονται με ειδικά μισθολόγια (ένστολοι, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί κλπ.).
Αν το ΥΠΟΙΚ δεν βρει ισοδύναμα, τότε θα πρέπει να προχωρήσει στις παραπάνω παρεμβάσεις ύψους 118 εκατ. ευρώ την περίοδο 2017 -2018. Εντός του Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, επίσης, θα πρέπει να θεσπίσει παρεμβάσεις στα μη μισθολογικά επιδόματα του Δημοσίου.