Η βέλτιστη λύση για την Ελλάδα θα ήταν οι τράπεζες να μεταφέρουν σε εταιρία ειδικού σκοπού και τα 90 δισεκ. προβληματικά δάνεια ή τουλάχιστον 60-70 δισεκ. να μείνουν με 20-30 δισεκ. προβληματικά δάνεια στα χαρτοφύλακα τους…
Η διαχείριση των προβληματικών δανείων ύψους 91 δισεκ. ευρώ και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ύψους 117 δισεκ. ευρώ έχει αποτύχει στην Ελλάδα.
Δυστυχώς αποτελεί μια αυταπόδεικτη αλήθεια αν απλά αξιολογηθεί το ύψος των προβληματικών δανείων NPLs και προβληματικών ανοιγμάτων NPEs σε κάθε τράπεζα.
Σε αυτή την διαπίστωση όπως φαίνεται ότι καταλήγει ο SSM ο μόνιμος εποπτικός μηχανισμός και η Τράπεζα της Ελλάδος που βλέπουν ότι η διαχείριση του προβλήματος δεν αποδίδει και οι στόχοι δεν θα επιτευχθούν.
Ο επίσημος στόχος είναι -50 δισεκ. προβληματικά δάνεια έως το 2019 δηλαδή τα 91 δισεκ. να έχουν γίνει 40-41 δισεκ. το 2019.
Η δέσμη μέτρων όμως που έχει ανακοινωθεί ως μηχανισμός αξιοποίησης των προβληματικών δανείων έχει παταγωδώς αποτύχει.
Για να μπορέσουν οι τράπεζες να ανακάμψουν θα πρέπει να βγάλουν από πάνω τους τουλάχιστον 60-70 δισεκ. προβληματικά δάνεια άμεσα.
Για να καταδειχθεί το μέγεθος του προβλήματος αρκεί να αναφερθεί ότι οι Ιρλανδικές τράπεζες σε μια χώρα με αύξηση ΑΕΠ +5% ετησίως και έχοντας μεταφέρει το 2011 περίπου 74 δισεκ. στεγαστικά δάνεια σε με εταιρία asset management ΝΑΜΑ …εμφάνισαν στα stress tests κεφαλαιακές αδυναμίες.
Η Ελλάδα δεν είναι Ιρλανδία είναι πολύ χειρότερη η κατάσταση καθώς τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα 117 δισεκ. αντιστοιχούν στο 66% του ΑΕΠ της χώρας.
Στο ίδιο αποτέλεσμα οδηγεί και η σύγκριση με τις Ιταλικές τράπεζες.
Έχουν 360 δισεκ. προβληματικά δάνεια που αντιστοιχούν στο 19,8% του Ιταλικού ΑΕΠ και αν εξαιρεθεί η Monte Dei Paschi οι άλλες τράπεζες βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τις ελληνικές τράπεζες.
Στην Ιρλανδία είχαν την ΝΑΜΑ την εταιρία ειδικού σκοπού και στην Ιταλία είχαν τον Άτλαντα επίσης εταιρία ειδικού σκοπού όπου μεταφέρονται προβληματικά δάνεια αλλά η απόδοση αυτών των μέτρων δεν ήταν και η καλύτερη.
Το λάθος σε Ιρλανδία και Ιταλία είναι ότι έχουν υπάγει μόνο μέρος των προβληματικών δανείων και όχι καθολικά τα προβληματικά δάνεια.
Ποια είναι η λύση για την Ελλάδα;
Η βέλτιστη λύση για την Ελλάδα θα ήταν οι τράπεζες να μεταφέρουν σε εταιρία ειδικού σκοπού και τα 90 δισεκ. προβληματικά δάνεια ή τουλάχιστον 60-70 δισεκ. να μείνουν στην χειρότερη περίπτωση 20-30 δισεκ. προβληματικά δάνεια στα χαρτοφύλακα τους… αυτά που έχουν τις καλύτερες εξασφαλίσεις.
Τα 60 με 70 δισεκ. προβληματικά δάνεια θα εντάσσονταν σε μια εταιρία ειδικού σκοπού που είτε θα την ανακεφαλαιοποιούσαν οι τράπεζες με ιδιώτες επενδυτές είτε οι τράπεζες θα αναλάμβαναν την ζημία από την μεταφορά και πώληση των προβληματικών δανείων στην εταιρία ειδικού σκοπού.
Σε αυτή την περίπτωση με 10 δισεκ. κεφάλαια και με την παροχή κάποιων εγγυήσεων από το κράτος – που να μην θεωρηθεί ωστόσο state aid – οι τράπεζες θα έκλειναν ένα ιστορικό κύκλο ζημιών και μιζέριας.
Παράλληλα θα εξέδιδαν senior bond π.χ. 50 δισεκ. τα οποία θα διακρατούσαν και τα οποία θα έφεραν κάποιο μηχανισμό εγγυήσεων.
Το βασικό πρόβλημα ωστόσο που λειτουργεί αποθαρρυντικά από μια τέτοια ριζική λύση είναι η αδυναμία ανακεφαλαιοποίησης.
Αν μια τράπεζα στην Ελλάδα ανακοινώσει αύξηση κεφαλαίου το πρώτο πράγματα που έρχεται στο μυαλό…είναι bail in.
Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα ενεργοποιηθεί το bail in γιατί οι κινήσεις των δανείων είναι εξυγιαντικές.
Σκεφθείτε τις ελληνικές τράπεζες με ελάχιστα προβληματικά δάνεια και επαρκεί κεφάλαια….θα είναι από τις καλύτερες στον κόσμο, τώρα είναι από τις χειρότερες στον κόσμο.
Τι θα μπορούσε να συμβεί;
Αν υποθέσουμε ότι το coverage ratio είναι 58% (για το 58% των προβληματικών δανείων έχουν διενεργηθεί προβλέψεις) αυτό σημαίνει ότι κάτω από το 42% της ονομαστικής αξίας των προβληματικών δανείων οι τράπεζες εγγράφουν ζημίες.
Ας υποθέσουμε ότι η αξία των εγγυήσεων σε στεγαστικά NPLs, επιχειρηματικά NPLs είναι 30% σημαίνει ζημία 12%.
Το 12% στα 60 δισεκ. είναι 7 δισεκ. ευρώ ζημία.
Θα πουν – και ορθά – μα τα καταναλωτικά NPLs δεν έχουν αξία ούτε 1% με 2% της ονομαστικής αξίας ενώ ποιος μπορεί να αποτιμήσει την αξία των εγγυήσεων που έχουν οι τράπεζες για τα προβληματικά δάνεια;
Το ερώτημα είναι σωστό.
Θα πρέπει να αναγνωριστεί μια δίκαιη αξία στις εγγυήσεις να είναι αποδεκτή από την αγορά.
Όμως όπως σωστά θα πουν πολλοί όταν ένα ακίνητο θεωρητικά έχει αξία 300.000 ευρώ αλλά δεν μπορεί να πουληθεί τότε η αξία του δεν είναι 300.000 ευρώ που είναι η λογιστική αξία αλλά πολύ χαμηλότερη.
Όλα αυτά είναι προβλήματα αλλά αν τράπεζες, δημόσιο, ΕΚΤ και SSM με την ΤτΕ αποφασίσουν να επιλύσουν το πρόβλημα μπορούν να βρουν μια λύση.
Τι θα συμβεί αν συνεχίσουμε πάνω στην στρατηγική της αποτυχίας;
Αν οι τράπεζες συνεχίσουν να δουλεύουν πάνω στα μοντέλα της αποτυχίας τότε είναι 100% βέβαιο ότι θα βιώσουμε σκηνές Ισπανίας, όπου η αστυνομία και οι κλητήρες θα διώχνουν τους φτωχούς ανθρώπους από τα σπίτια τους ή θα έχουμε γενικώς δράματα στην κοινωνία.
Στην κοινωνία θα έχουμε ανθρώπινα δράματα και στις τράπεζες θα έχουμε άλλα δράματα…οι ζημίες είναι αναπόφευκτες.