Φιλόλογος-Μ.Α. Πολιτικής Φιλοσοφίας Α.Π.Θ.
Επί αιώνες (από τα μέσα του 14ου ως τα τέλη του 18ου αιώνα) τα Επτάνησα Κέρκυρα, Κεφαλληνία, Ιθάκη, Ζάκυνθος, Λευκάδα, Παξοί, Κύθηρα ή Τσιρίγο (από το ιταλικό Cerigo -με αντιμετάθεση των φθόγγων) κ.ά. μικρότερα είναι υπό Βενετική διοίκηση– κατοχή. Με τη Συνθήκη του Campoformio (1797) τα Επτάνησα περνούν στη δικαιοδοσία της Γαλλίας του Ναπολέοντα (Βοναπάρτη ή Καλόμερου από την Κορσική με πολύ πιθανή καταγωγή από τον Ταϋγετο Μάνης), αφού η Ενετική Δημοκρατία είχε ηττηθεί και οι κτήσεις της μοιράστηκαν μεταξύ των νικητριών Γαλλίας και Αυστρίας.
Το Πρώτο Ελληνικό Κράτος της νεώτερης εποχής είναι η Ιόνιος Πολιτεία (1800- 1807). Ως Αυτόνομο κράτος η Repubblica Settinsulare δημιουργήθηκε υπό ρωσική και οθωμανική προστασία. Ως σημαία του κρατιδίου ορίστηκε να τεθεί σε κυανό ύφασμα το φτερωτό λιοντάρι (της Βενετίας) κρατώντας όμως το Ευαγγέλιο με Σταυρό, τη χρονολογία 1800 και 7 λόγχες (που συμβόλιζαν τα Επτάνησα και τη συνέχεια της εξουσίας της αριστοκρατίας του libro d’ oro). Το 1815 μετά από αλλεπάλληλες αλλαγές «ξένων αφεντικών» η Βρετανία γίνεται κυρίαρχος και «προστάτης» του Ηνωμένου Κράτους Ιονίων Νήσων.
Πρώτος Άγγλος Αρμοστής των Επτανήσων ήταν ο Thomas Maitland -δημιουργός του ανελεύθερου συντάγματος του 1817. Ο Μαίτλαντ είχε πωλήσει την Πάργα στον Αλή Πασά το 1819, ενώ κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης πήρε σκληρά μέτρα εναντίον όσων υποστήριζαν τους επαναστάτες. Διάδοχοι του Maitland στη θέση του αρμοστή ήταν οι: Adam, Nugent, Douglas, Mackenzie, Seaton. Ο J. Colborne βαρώνος του Seaton άλλαξε προς το ευνοϊκότερο τις κοινωνικές συνθήκες με τα φιλελεύθερα μέτρα που έλαβε. Τότε κυκλοφόρησαν οι πρώτες πολιτικές εφημερίδες: «Το Μέλλον» στη Ζάκυνθο, «Η Πατρίς», στην οποία έγραφε και ο Αντρέας Κάλβος στην Κέρκυρα, «Ο Φιλελεύθερος», η «Αναγέννησις» και η «Ένωσις» στην Κεφαλονιά. Επίσης ιδρύθηκαν πολιτικές λέσχες και τυπογραφεία και λειτούργησε η Ιόνιος Ακαδημία. Πατριωτική δράση ανέπτυξαν οι Λέσχες «Ομόνοια» στο Ληξούρι και «Κοραής» στο Αργοστόλι.
Σταδιακά διαμορφώθηκαν τρία πολιτικά κόμματα: οι «Προστασιανοί» ή «Καταχθόνιοι», όπως κοροϊδευτικά τους αποκαλούσε ο λαός! Πρόκειται για την καθεστηκυία τάξη που συνεργαζόταν με τους Άγγλους και φυσικά καταπίεζαν τον νησιωτικό πληθυσμό. Τα άλλα δύο κόμματα ήταν οι «Μεταρρυθμιστές» -σ’ αυτό ανήκε ο Κερκυραίος λόγιος Αντρέας Μουστοξύδης- και οι «Ριζοσπάστες» -υποστηρικτές της λαϊκής και εθνικής πολιτικής της Ένωσης. Λίκνο της ριζοσπαστικής ιδεολογίας υπήρξε η νήσος Κεφαλληνία. Στους ριζοσπάστες νομομαθείς πολιτικούς ανήκαν ο Ηλίας Ζερβός Ιακωβάτος, ο Ιωσήφ Μομφεράττος, ο Γεώργιος Τυπάλδος Ιακωβάτος, ο Άγγελος Σιγούρος Δεσύλλας, ο Στ. Πυλαρινός, ο Γεράσιμος Λιβαδάς, ο Φρ. Δομενεγίτης κ.ά.
Στις 15 Αυγούστου 1849 ξέσπασε στην Κεφαλλονιά εξέγερση (Στάσις) με κέντρο την περιοχή της Σκάλας στο Ν.Α. τμήμα του νησιού. Ένοπλοι οργανωμένοι χωρικοί επιτέθηκαν εναντίον πλουσίων οικογενειών στη Σκάλα και στις γειτονικές περιοχές (Αράκλι, Βάλτες, Ελιό). Αρχικά στο Κίνημα είχε δοθεί εθνικός χαρακτήρας. Με την υποκίνηση των ευγενών πολλοί χωρικοί οργανώθηκαν και ορκίστηκαν να αγωνιστούν εναντίον των Άγγλων με σκοπό την Ένωση με την Ελλάδα. Είχε διαδοθεί μάλιστα πως και τα άλλα νησιά ήταν έτοιμα να εξεγερθούν. Όμως οι …επιφανείς πρόδωσαν τον λαό.
Με την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου και τη σύσταση στρατοδικείων από Άγγλους αξιωματούχους άρχιζε η περίοδος της δεινής δοκιμασίας του πληθυσμού. Καταδικάστηκαν σε θάνατο 44 άτομα και από αυτά απαγχονίστηκαν 30. Ανάμεσα σε αυτούς που εκτελέστηκαν ήταν και οι αρχηγοί του Κινήματος: ο Θεόδωρος Βλάχος, ο παπά-Γρηγόρης Νοδάρος και ο Μπομπότης.
Η τρομοκρατία των Προστατών έπληττε αδιακρίτως ένοχους και αθώους, λαϊκούς και κληρικούς. Υπήρχαν περιπτώσεις που τα όργανα της Προστασίας σκότωσαν εν ψυχρώ ή συνέλαβαν και εκτέλεσαν αθώους χωρικούς. Συνολικά περισσότερα από 400 άτομα μαστιγώθηκαν ενώ άλλοι φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν. Οι απαγχονισμοί και οι σωματικές ποινές εκτελούνταν δημόσια, μπροστά στους συγγενείς και τους συγχωριανούς των θυμάτων για παραδειγματισμό. Για τον ίδιο λόγο τα σώματα των απαγχονισμένων αφήνονταν πολλές μέρες να κρέμονται από την αγχόνη…
Το Κίνημα της Σκάλας στρεφόταν εναντίον του πολιτικού κατεστημένου. Η επιβολή στρατιωτικού νόμου σε περιοχές όπου δεν είχαν σημειωθεί ταραχές και τα σκληρά μέτρα που εφαρμόστηκαν προκάλεσαν την αγανάκτηση του πληθυσμού. Μέσα σε αυτό το κλίμα ο Ηλίας Ζερβός Ιακωβάτος εξέδωσε πάλι την εφημερίδα του «Ο Φιλελεύθερος» ασκώντας δριμεία κριτική στο καθεστώς …για να εξοριστεί στα Κύθηρα. Με ανάλογο πνεύμα ο Ιωσήφ Μομφεράττος χαρακτήριζε την Υψηλή Αστυνομία «φρικώδες τέρας» και τον στρατιωτικό νόμο «καταστρεπτική μάστιγα» που «απαντάται στους κατατυραννυμένους λαούς και εις τας πλέον βάρβαρας εποχάς». Ο Μομφεράττος δεν δίστασε να δημοσιεύσει και την τραγική εκτέλεση των τριών αθώων ανδρών στα Τρωιαννάτα (του προεστού Σπ. Θεοτοκάτου, του Σωτ. Βασιλάτου και του Σπ. Τσιμπουρλά) με συνέπεια να εξοριστεί από το καθεστώς στους Οθωνούς…
Το 1850 η Θ’ Βουλή των Αντιπροσώπων του Ιονίου Κράτους , εξέδωσε Ψήφισμα για την Ένωση με την Ελλάδα! Η πρώτη ελεύθερη Βουλή των Αντιπροσώπων της Επτανήσου διακήρυττε «ΟΤΙ Η ΟΜΟΘΥΜΟΣ, ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΙ ΑΜΕΤΑΤΡΕΠΤΟΣ ΘΕΛΗΣΙΣ ΤΟΥ ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟΥ ΛΑΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΚΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΕΝΩΣΙΣ ΑΥΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ ΕΘΝΟΣ ΤΟΥ, ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΜΕΝΗΝ ΕΛΛΑΔΑ». Τελικά η Ένωση με την Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το 1864 συγχρόνως με την ανάρρηση του Γεωργίου Α’ στον βασιλικό θρόνο της Ελλάδος.